Ekonomi yönetimi dolar ve MB hamlesi için ne dedi?
Ekonomi otoriteleri dolardaki yükselişi ve Merkez Bankası'nın son hamlesini değerlendirdi.
Türk Lirası, son dönemde artan ekonomik ve siyasi belirsizliklerden olumsuz yönde etkileniyor. TL, geçen hafta cuma günü gerçekleşen kapanıştan bu yana dolar karşısında yaklaşık yüzde 3 değer kaybı yaşayarak dün 3.78 seviyesinin üzerine çıktı. Euro da TL karşısında 4 seviyesini aştı ve 4.0128'i gördü.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), TL'nin yaşadığı kayıplar, dolar ve euroda yaşanan rekorlar sonrasında müdahalede bulundu ve tüm vadelerdeki döviz cinsi yükümlülüklere uygulanan munzam oranlarını 50 baz puan kadar aşağı çekti. TCMB ayrıca, bünyesinde faaliyette bulunan Bankalararası Para Piyasasında bankaların borç alabilme limitleri 11 Ocak 2017 tarihinden itibaren toplam 22 milyar Türk Lirası'na düşürüldüğünü açıkladı.
Başbakan yardımcıları Numan Kurtulmuş ve Nurettin Canikli, Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci, Gümrük ve Ticaret Bakanı Bülent Tüfenkçi, Cumhurbaşkanı Başdanışmanları Cemil Ertem ve Bülent Gedikli rekor kıran dolar ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın (TCMB) müdahalesi hakkında açıklamalarda bulundu.
İşte ekonomi yönetiminin değerlendirmeleri;
Kurtulmuş: Dövizdeki seyir manüpilasyonların sonucu
Başbakan Yardımcısı Kurtulmuş, dövizdeki seyrin ekonominin şartlarından değil manüpilasyonların sonucu olduğunu söyledi. Kurtulmuş, "Bunların durdurulacağına, dövizin normal seviyesine geleceğine inanıyorum. Eğer ekonominin şartlarından kaynaklı bir sonuç olsaydı işimiz zordu. Çok karamsar olmaya gerek yok." dedi.
Zeybekci: Faiz artışı kalıcı zarar verir
"TCMB'nin döviz satarak piyasaya müdahale etmesi yanlış olur" diyen Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci ise, faiz artışının ekonomiye kalıcı zarar verebileceğini söyledi. Türk Lirası kazancı olan şirketlerin kolay borçlanmaması gerektiğini belirten Bakan Zeybekci, özel sektörün döviz riskini azaltmak için tedbirler üzerinde çalışıldığını kaydetti.
Dövizle borçlanmayı sınırlama konusunda somut bir gelişme üzerinde konuşulduğu bir süre önce Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek tarafından da gündeme getirilmişti.
Tüfenkci: TCMB müdahalesi yerinde
Gümrük ve Ticaret Bakanı Bülent Tüfenkci de döviz artışına ilişkin 'Merkez Bankamız yerinde izlediği için yerinde müdahalelerle süreci yöneteceğine inanıyorum. Merkez Bankasının yaptığı müdahaleler yerinde' dedi.
Tüfenkci, doların artışına yönelik şöyle konuştu:
'Bunun çeşitli nedenleri, yurt içi ve yurt dışı kaynaklı nedenleri var. Özellikle yurt dışı bağlantılı olarak, döviz üzerinden bir takım yaptırımlara veya oyunlara yönelik hareketler olduğunu gözlemleyebiliyoruz. Çünkü, reel anlamda çok ciddi karşılığı olmayan birtakım hareketleri gözlemliyoruz ama illa da yurt dışı diyebileceğimiz net bir yargımız yok. Dünya piyasalarından ve Türkiye'nin şartlarından öte manipüle edilme noktasında birtakım girişimler olduğunu zaten görüyoruz."
Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısında, faiz artırımına gidilip gidilmeyeceğinin sorulması üzerine Bakan Tüfenkci, 'Prensip olarak ben de faiz artırımına karşı birisiyim. Özellikle Bakan olarak, ticaret ve yatırımın önündeki engellerden birisinin de yüksek faiz olduğunu düşünenlerdenim. Dövizdeki hareketliliklerin de faizi yükseltmeye yönelik olduğunu düşünüyoruz. Merkez Bankası faiz artırımını gerekli görüyorsa zaten bununla ilgili bir kısıt yok,
Merkez Bankası kendi karar mekanizmaları içerisinde kararını alır' diye yanıt verdi.
Canikli: Faizleri MB belirler
Başbakan Yardımcısı Nurettin Canikli, pazartesi günü A Haber'de katıldığı bir programda ekonomiye yönelik algının bozulması için sabotajların, saldırıların olduğunu söyleyerek "Faizi artırmamız konusunda bir kampanya söz konusu. Faizleri Merkez Bankası belirler, bu konuda başkalarının baskı yapması kabul edilemez" ifadelerini kullandı.
Kurdaki hareketlenmenin enflasyon üzerindeki etkisinin minimum seviyede olacağına vurgu yapan Canikli, "Kurdaki yükseliş veya talep azalması nedeniyle nakit girişlerinde sıkıntı yaşayan hiçbir firma batmayacaktır; batmasına müsaade etmeyeceğiz" dedi.
Canikli "Türkiye bugün önceki yıllarla karşılaştırılamayacak kadar düşük bir dolarizasyon seviyesindedir. Vatandaş döviz talep etmiyor, piyasaya döviz sağlayıcı olarak katkı veriyor" diye konuştu.
Gedikli: Ülke darboğaza sokulmak isteniyor
Cumhurbaşkanı Başdanışmanı Bülent Gedikli sosyal medyadan yaptığı değerlendirmede "Serbest kur sisteminde müdahalenin ne derece doğru olduğu tartışılır" dedi. Gedikli açıklamasında şu ifadeleri kullandı: "Merkez Bankası'nın müdahalesi için tek enstrümanı mı var sanıyorsunuz? Serbest kur sisteminde müdahalenin ne derece doğru olduğu tartışılır. Edilmesi gerekiyorsa da sadece faizi arttırıp büyümeyi yerle bir etmekle mi? Hedefin Yeni Anayasa görüşmeleri sonrası referanduma giderken ülke ekonomisini dar boğaza sokmak olduğu aşikar."
Ertem: Ocak ayı kritik
Cumhurbaşkanı Başdanışmanı Cemil Ertem de Anadolu Ajansı'na değerlendirmelerde bulundu. Türkiye'de dalgalı kur rejimi uygulandığını hatırlatan Ertem, "Küresel fırtınaların oluştuğu ortamlarda serbest kur politikası uygulayan gelişmekte olan ülkeler, buna para birimlerini rezerv paralar karşısında değer kaybederek cevap verir. Bu bir nevi emniyet supabıdır. Türkiye'de kur yukarı gidiyor ama bu bir devalüasyon hikayesi değildir. Bu bir sonuçtur" dedi.
Kurdaki yükselişte Türkiye ile ilgili temel iki konu bulunduğuna işaret ederek, konuşmasını şöyle sürdürdü:
"İlki Türkiye'nin şimdiye kadar çözemediği ekonomik yapısal sorunlar... Maalesef bunlar yeniden harekete geçiriliyor ya da geçiyor. Bu da kurun hızlı bir şekilde yukarı çıkmasını ve diğer gelişmekte olan ülke para birimlerinden negatif ayrışmasına neden oluyor. Bütün bu yapısal sorunlara rağmen Türkiye ekonomisinin makroekonomik temelleri ve ekonomik potansiyeli bu kadar hızlı yükselişi hak etmiyor. O zaman temel sebep ne? Yapısal sorunlara bağlı olarak Türk sermaye piyasalarının oldukça sığ olması ve spekülatif döviz talebi... Türk ithalatçısından gelen döviz talebinin yüksek olmadığını görüyoruz. Kamu kurumlarından gelen döviz talebinin yüksek olmadığını görüyoruz. O zaman bu döviz talebi nereden geliyor? Döviz talebi çok sığ, spekülatif amaçlı ve yurt dışı kaynaklı. Tam da Türkiye'nin anayasa değişikliği görüşmeye başlandığı zaman başlıyor. TL'yi hızlı bir şekilde değersizleştirme operasyonu yapılıyor. Bu komplo teorisi falan değildir."
Cemil Ertem, kurdaki oynaklığın 2017'nin ilk çeyreğinde olacağını ancak ocak ayının kritik olduğunu belirtti. Anayasa değişikliğinin Türkiye tarihinin en ciddi siyasi dönüşümlerinden biri olacağını düşündüğünü ifade eden Ertem, "Bu hiç şüphesiz iktisadi dönüşüme de tekabül edecektir. Üretim odaklı ve daha kapsayıcı, gelir dağılımını daha fazla düzelten, teknolojiye önem veren bir büyüme modeline ulaşacağız." dedi.
Ekonomistler MB'nin müdahalesini değerlendirdi
Euro 4 lirayı, dolar 3.78'i geçti