Ekonomistler MB'nin müdahalesini değerlendirdi
Ekonomistler, Merkez Bankası'nın tarihi zirve yapan döviz kurlarına müdahalesinin sınırlı etki yaratacağını düşünüyor.
Gelişmekte olan ülke para birimlerinden negatif ayrışmayı sürdüren Türk Lirası, son dönemde artan ekonomik ve siyasi belirsizliklerden olumsuz yönde etkileniyor. TL, geçen hafta cuma günü gerçekleşen kapanıştan bu yana dolar karşısında yaklaşık yüzde 3 değer kaybı yaşayarak dün 3.78 seviyesinin üzerine çıktı. 3.50 seviyesinden yıla başlayan dolar/TL'de hemen hemen her gün yüzde 1'lik değer kaybı ile 3,7876 seviyesine kadar yükseliş yaşandı. Euro da TL karşısında 4 seviyesini aştı ve 4.0128'i gördü. Bu rakamlar baz alındığında; yılbaşından bugüne geçen süre içerisinde tüm gelişmekte olan ülke para birimleri içerisinde Türk Lirası'nın hemen hemen yüzde 7,5'luk değer kaybı ile en çok değer kaybeden para birimi oldu.
Merkez Bankası müdahale etti
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), TL'nin yaşadığı kayıplar, dolar ve euroda yaşanan rekorlar sonrasında müdahalede bulundu ve tüm vadelerdeki döviz cinsi yükümlülüklere uygulanan munzam oranlarını 50 baz puan kadar aşağı çekti. Böylelikle piyasaya 1.5 milyar dolar tutarında döviz likiditesi sağlanmış oldu. Bu adımın ardından efektif döviz munzam oranı 50 baz puan gerileyerek yüzde 12.5'e indi. Merkez Bankası bunun yanı sıra TCMB bünyesinde faaliyette bulunan Bankalararası Para Piyasasında bankaların borç alabilme limitleri 11 Ocak 2017 tarihinden itibaren toplam 22 milyar Türk Lirası'na düşürüldüğünü açıkladı.
Merkez Bankası'nın bu hamlesi sonrasında kurlarda bir miktar düşüş yaşanmasına karşın yeniden zirve seviyelerine yaklaştıkları görüldü.
Analistler, TCMB'nin bu hamlesini şu şekilde değerlendirdi;
Destek Yatırım Araştırma Uzmanı Kutay Gözgör:
Bu müdahalenin etkisi sınırlı olur
TCMB, mevcut durumda doların yükselişini durdurmak için piyasalara doğrudan döviz satımı gerçekleştirme yerine zorunlu karşılık aracılığıyla TL’yi güçlendirmeyi hedefliyor. TCMB, para politikasında teknik bir düzeltme yaparak müdahalede bulundu.
TCMB, 2014 yılının başında doların benzer şekilde yükselişini engellemek için doğrudan satım yolunu tercih etmiş ancak doların değer kaybı sınırlı olmuştu. Bu bağlamda, doğrudan müdahale yerine zorunlu karşılıklarla yapılan müdahaleler tercih edilse de alınan önlemlerin dolar/TL paritesine etkisi sınırlı olabilir.
Genel anlamda, TCMB’nin bu önlemi piyasalara gerekmesi halinde müdahale edeceğine yönelik mesajı verdiğini söyleyebiliriz. TCMB’nin benzer şekilde para politikasına yönelik önlemleri sürebilir.
Gedik Yatırım Türev Ürünler Satış Grup Müdürü Halil Serkan Bulut:
Riskler devam ediyor
"Ocak ayı sonunda Fitch'in gözden geçirmesi ve Merkez'in piyasanın geresinde kalma riski ile Anayasa görüşmeleri sırasında volatilitenin artmasının kurda tansiyonun yüksek kalmasını sağlayabilir. Özellikle son dönemde yaşanan terör olayları ve jeopolitik risklerin yanı sıra meclise gelen ve başlayan Anayasa oylamaları da Türk Lirası üzerinde volatiliteyi artırmakta.
Hem Merkez Bankası'nın zorunlu karşılıklar yönünde attığı adımların hem de küresel çapta dolara gelebilecek bir düzeltme hareketinin kurlarda kısmi bir düşüşe neden olabileceğini, ancak Ocak ayı sonunda Fitch'in gözden geçirmesi ve Merkez'in piyasanın geresinde kalma riski ile Anayasa görüşmeleri sırasında volatilitenin artmasının kurda tansiyonun yüksek kalmasını sağlayabileceğini belirtmek gerekir. Tansiyonun artması ve kurda 3,7800 seviyelerinin geçilmesi sırasıyla 3,8150-3,8500 ve 3,8800 seviyelerini gündeme getirebilir.
XTB Menkul Değerler Araştırma Müdürü Arzu Toktay:
TCMB'nin adımı TL üzerindeki olumlu etkisi sınırlı kalır
"TCMB tarafından atılan bu adımın TL üzerindeki olumlu etkisinin sınırlı kalacağını düşünüyorum. Kurdaki aşırı oynaklıkla ilgili açıklama yapan TCMB'nin, sağlıksız fiyat oluşumlarına karşı gerekli tedbirleri alacağı mesajı verildi. Faiz artırım beklentisi sebebiyle banka tarafından atılan bu adımın TL üzerinde olumlu etkisinin sınırlı kalacağını düşünüyoruz.
Sabah saatlerinde görülen rekor seviyeler, özellikle euro/TL seviyesi için 4 seviyesi, aynı zamanda psikolojik direnç olarak görülebilir. Bu sebeple kurlarda kısa vadede geri çekilme şaşırtıcı olmaz. Ancak, dolar/TL’de 3,70 seviyesi altında kalıcılık görmeden iyimser bir tablodan bahsetmek zor görünüyor. Öte yandan, kurların bu hafta görülen yüksek seviyelere yerleşmesi ve enflasyondaki artışın devamı halinde Merkez Bankası faiz silahını kullanabilir. Aksi halde reel sektör üzerindeki baskının artarak devam etmesi söz konusu olabilir."
Kapital FX Araştırma Müdür Yardımcısı Enver Erkan
Kredi büyümesini olumsuz etkileyebilir ve içeride talebi azaltabilir
"TCMB, olağandışı fiyat hareketleri veya gelişmeler olduğunda yaptığı benzer ek likidite düzenlemelerine bir yenisini daha ekledi.
TCMB'nin bankaların borçlanma limitlerini azaltmakla, ticari bankaların bu borçlanma sonrasında dolar alma eğilimlerini azaltma amacı olabileceğini, ancak bu durumun kredi büyümesine olumsuz etki edeceği için, içeride talebi de azaltacağını ve daraltıcı bir etkisi olacağını düşünüyorum.
Kısa vadeli faizlerdeki etkisinin ise yukarı yönlü olmasını bekleriz."
Deniz Yatırım:
Banka hisselerini olumlu etkiler
"Merkez Bankası'nın bu adımları TL’deki zayıflamayı kısmen frenleyerek banka hisseleri üzerine olumlu etkisi olabileceğini düşünüyoruz. Ayrıca kısa vadeli faizleri hafif yukarı çekerek TL’nin kısmi değer kazanımına katkı sağlaması beklenir."
Euro 4 lirayı, dolar 3.78'i geçti