10 yılda 2 milyon Caretta Caretta yumurtası koruma altına alındı

Günay DEMİRBAĞ

Akdeniz faunasının doğal bir parçası haline gelen, 110 milyon yıldır yaşayan Caretta Caretta ve Chelonia Mydas deniz kaplumbağalarını korumak adına Ekolojik Araştırmalar Derneği (EKAD) çalışmalarını Akdeniz’in en büyük yuvalama alanı Belek’te sürdürüyor. Yavru kaplumbağalar yumurtadan çıktıkları andan itibaren birçok tehlikeyle karşı karşıya kalıyor. Bırakılan yumurtaların sadece 1000’de üçü erginliğe ulaşabiliyor.

EKAD’ın Mayıs-Eylül tarihleri arasında Belek’te gerçekleştirdiği çalışmalara, Türkiye’den ve dünyanın farklı yerlerinden gelen yüzlerce üniversiteli gönüllünün yanı sıra, Mavi çalışanları, müşterileri, bursiyerleri ve takipçileri de katılıyor. Gönüllü gençler sahilde kamp kurarak, ergin dişi kaplumbağaların yumurtalarını dış faktörlerden korumak, yumurtadan çıkan yavruların denize ulaşmasını sağlamak için çalışıyor.

Projenin 10. yılında Indigo Turtles koleksiyonu, Mavi müşterilerini de bu hareketin bir parçası olmaya davet ediyor. Koleksiyondaki ürünleri satın alanlar, Akdeniz’e hayat vermeyi amaçlayan projenin gönüllü destekçisi haline gelerek beş deniz kaplumbağası evlat ediniyor.Koleksiyon, Türkiye’nin yanı sıra Mavi’nin Amerika, Kanada ve Almanya’daki online mağazalarında da satışa sunuluyor. Çalışmalarla ilgili olarak EKAD Başkanı Dr. Ali Fuat Canbolat ve Mavi CMO’su Serpil Berkan’a Caretta Caretta’ları ve Indigo Turtles hakkındaki sorularımızı yönelttik.

Bin yumurtadan üç tanesi ergenliğe ulaşıyor

Sayın Canbolat, proje başlamadan önce 350 yuva varken, bu sayı bugünlerde 2.000’leri geçti şeklinde bir sayısal açıklama var. Projenin başlamasından sonra sahillerimizdeki deniz kaplumbağlarının hayatında neler değişti?

Deniz kaplumbağaları, yaşamları boyunca ortalama 40 yuvaya 3,200 yumurta bırakıyor ve Belek sahillerinde bırakılan her 1000 yumurtanın sadece 3 tanesi erginliğe ulaşabiliyor. Yavruların çoğu, doğal ya da insan kaynaklı nedenler yüzünden denize ulaşmayı başaramıyor. Doğal sebepler, genellikle diğer hayvanlara yem olma ve yuvaların gelgit nedeniyle yükselen suların altında kalmasıyla sınırlı. İnsan kaynaklı nedenler ise çok daha fazla. Sahil şeridinin özellikle turizm tesislerine tahsis edilen kısımları, yoğun insan kullanımına maruz kalıyor ve deniz kaplumbağalarının yumurtalarını bırakmak için kullandıkları “yuvalama bölgesi” ile kesişiyor. Bu bölgede kullanılan gölgelik, şemsiye ve şezlonglar fiziksel olarak ergin kaplumbağaları etkileyebildiği gibi, altlarında ya da çevrelerinde bulunan yumurtaların doğal gelişim döngüsüne de müdahale ediyor. Dahası, yapay ışık kaynakları yavruların deniz dışındaki yönlere gitmesine neden olarak, ölüm oranını artırıyor. Ekolojik Araştırmalar Derneği (EKAD) olarak gönüllülerimizle birlikte, 110 milyon yıldır yaşayan, Akdeniz faunasının doğal parçası olan Caretta Caretta ve Chelonia Mydas deniz kaplumbağası türlerinin yaşatılması hedefiyle çalışıyoruz. Anne kaplumbağaların yumurtlama alanlarını koruyor, yavruların yuvalardan çıkmasına ve denize ulaşmasına yardımcı oluyoruz. Bugüne kadar, yaklaşık 2.600 gönüllünün katılımıyla gerçekleştirilen EKAD çalışmaları sayesinde, 24 yılda Belek sahiline bırakılan yaklaşık 2 milyon yumurta korumaya alındı. Yaklaşık 1,2 milyon yavru ise denizle buluşturuldu. Amacımız, deniz ve kıyı ekosistemi açısından büyük önem taşıyan deniz kaplumbağaları için, insanların yarattığı negatif etkiyi bir derece hafifletebilmek. Proje, bölgedeki deniz kaplumbağası sayısını güvence altına alırken, benzer tehditlerle karşı karşıya olan yuvalama sahilleri için de bir örnek çalışma modeli oluşturuyor.

Yavru deniz kaplumbağaların takip edilmesi zor

Her yıl yaptığımız bilimsel çalışmalarla, kıyıya gelen ergin kaplumbağaların, yuvaların, bırakılan toplam yumurtaların, her yuvadan kaç yavru deniz kaplumbağasının çıktığının ve kaçının denize ulaştığının sayımını tutuyoruz. Sonraki aşamalar için yavrulara mercimek tanesi büyüklüğünde mikroçipler takılabilir ancak denizde de yavru ölümleri yüksek oranda olduğu ve erginliğe 15-20 yıl sonra ulaşabildikleri için bunun takip edilebilmesi oldukça zor. Fakat yapılan genetik çalışmalar yavruların tekrar doğdukları kumsala döndüklerini gösteriyor. 2000 yılında Belek’te markalamış olduğumuz bir ergin bireyi 21 yıl sonra yani 2021 yılında yine aynı bölgede yuva yaparken görmüş olmak muhteşem bir deneyimdi.

Mavi on yıldır Caretta caretta’ları destekliyor

Mavi’nin son 10 yıldan bu yana aralıksız olarak Indigo Turtles projesiyle Caretta caretta’ların yaşam mücadelesine verdiği destek bizler için çok kıymetli. Bu projenin sürdürülebilir olmasını sağlarken, bilinirliğine de çok büyük bir katkı sağlıyor. İlk günden bu yana Indigo Turtles koleksiyonu üzerinden yaratılan fon ile Mavi müşterileri de projenin bir parçası haline geliyor. Mavi ekibi ilk günden beri kamplara katılıyor; Mavi çalışanları, bursiyerleri, takipçileri ve hatta marka yüzleri gönüllü olarak kampımızdaki çalışmalara katılıyor. Türkiye’nin en önemli markalarından biri olarak Mavi’nin, iletişim gücünü biyoçeşitlilik ve gönüllülük konusunda toplumsal farkındalık yaratmaya yönelik kullanması bizim için inanılmaz bir katma değer yaratıyor. Hem Ekolojik Araştırmalar Derneği, hem de yaptığımız çalışmalardan çok daha fazla kişi haberdar oluyor. Bu sayede her yıl hem kampımıza başvuran gönüllü sayısı, hem de birlikte bir şeyler yapabilir miyiz diyen marka sayısı her gün artıyor. Özetle bizim başarmadıklarımızı Mavi’nin ve Mavi’yle birlikte her yıl kampımıza gelen tanınmış simaların katkısı ile başarıyoruz.

Akdeniz’in en büyük yuvalama alanı Belek sahilleri

"Çalışmalarımız her sene 15 Mayıs-30 Eylül arasında Akdeniz’in en büyük yuvalama alanı Belek’te gerçekleştiriliyor. Arazi çalışmaları 30 km’lik kumsalda yapılıyor. Bu çalışma için her gönüllü günde ortalama 10 km yürüyerek kumsalda tarama ve sayım yapıyor. Son üç yıldır aynı tarihler arasında 16 km’lik Kızılot/Manavgat kumsalında da çalışmalar yapmaya başladık."

Mavi 'nin Indigo Turtles Projesi 10 yıldır devam ediyor

Sayın Serpil Berkan, Mavi'nin CMO'su olarak on yıldır devam eden Indigo Turtles projesinin ilk adımları nasıl atıldı, açıklar mısınız?

Akdenizli bir moda markası olarak, bu bölgeye dokunan, değer katan bir Mavi dünyası yaratmak her zaman gündemimizdeydi. 2014 yılında EKAD ile ilk buluşmamız, kumaş üreticilerimizden Orta Anadolu ile birlikte oldu. Projeyi ilk dinlediğimiz andan itibaren aradığımızı bulduğumuzu biliyorduk. Nesli tükenmekte olan deniz kaplumbağalarını koruma altına alma fikrinin yanı sıra, gençlerle birlikte gönüllü olma, onları destekleyebilme ve en önemlisi Mavi çalışanlarını, müşterilerini, dostlarını da bu işin parçası halin getirebilme imkânı bizi çok heyecanlandırdı. Ve sonrasında hızlıca biyoçeşitlilik ve doğa koruma konusunda uzman akademisyenlerin kurduğu EKAD’la birlikte, sürdürülebilir bir doğa için gönüllülük bilincini geliştirmek üzere, adını denimin özü olan indigodan alan Indigo Turtles projesini hayata geçirmeye başladık. Tam 10 yıldır da heyecanımızı hiç kaybetmeden, Caretta’ları Mavi’yle buluşturmaya devam ediyoruz.

Bugün Indigo Turtles, kaliteyle sürdürülebilir büyüme üzerine kurduğumuz; İnsan, Çevre, Toplum ve Denim’i odağına alan All Blue yaklaşımımızla da birebir örtüşüyor. Bizler, daha iyi bir Mavi ile daha iyi bir dünyanın mümkün olacağına inanıyoruz ve her zaman daha iyisi için sorumluluk alıyoruz. Indigo Turtles’da Akdeniz’den aldığımız ilhamı kutlayan ve toplumun her kesimini harekete geçirebilme gücümüzü çok etkin şekilde kullanabildiğimiz özel bir proje.

Çok genç ve gönüllülük konusunda duyarlı bir kitle

Biz Mavi’de her zaman çalışanlarımızın da içinde aktif bir şekilde yer alabileceği sosyal sorumluluk projeleri hayata geçirmeye önem veriyoruz. Çok genç ve gönüllülük konusunda duyarlı bir kitleyiz. Dolayısıyla Indigo Turtles kampında, üniversiteli gençlerle birlikte gönüllülük çalışmalarına katılabilmek ve sahada olabilmek bizim için çok değerliydi.

Ve tahmin ettiğimiz gibi Indigo Turtles, Mavi ekibinin en sevdiği sosyal sorumluluk projelerin başında yer aldı. Kurum içi iletişim tarafında, “Kimler bu mucizevi deneyime tanık olmak ister” diye duyuru çıktığımız anda yer yerinden oynuyor. Her yıl 100’lerce kişi gönüllü olmak için başvuruyor. Kampın belli bir kapasitesi olduğundan, keyifli bir yarışma ruhu içerisinde kura çekerek şanslı kişileri belirliyoruz. Sadece ofisten değil, mağazalardan arkadaşlarımıza mutlaka kontenjan ayırıyoruz. Sosyal medyada yaptığımız yarışmalarla her yıl Mavi takipçilerinden 3 kişiye de bu deneyimi yaşama fırsatı ve bir gençlik kampı hediye ediyoruz.

Marka yüzü Kıvanç Tatlıtuğ da kampa katılanlardan

Ekolojik Araştırmalar Derneği’ni maddi olarak desteklemenin yanı sıra Türkiye’de ve yurtdışında konuyla ilgili farkındalık yaratmak ve toplumu harekete geçirmek üzere tüm kanallarımızı ve marka gücümüzü aktif olarak kullanıyoruz. EKAD’ın tanıtım ofisi gibi çalışıyoruz desek yalan olmaz. Indigo Turtles koleksiyonumuz ve kamp gezilerimizle, mağazalarımızda, mavi.com ve app’imizde yarattığımız caretta dünyasına müşterilerimizi de dahil ediyoruz. Üniversitelerde yaptığımız seminer ve konferanslarla gençleri bu konuda gönüllü olmaya çağırıyoruz. Her yıl, influencer ve celebrity işbirlikleri ile Mavi dostlarının da Indigo Turtles deneyimini yaşaması ve yaşatması için kamp gezileri organize ediyoruz. Marka yüzümüz Kıvanç Tatlıtuğ’un yanı sıra farklı disiplinlerden kanaat önderleri, gazeteciler, influencer’lar ve Amerikalı editörleri de kapsayan yüzlerce etkili ismi kampta ağırlama şansı yakaladık. Onların da desteğiyle projenin bilinirliği her geçen yıl katlanarak artmaya devam ediyor. EKAD’a gelen gönüllü başvuru sayısının artması da bunun en güzel göstergelerinden biri.

Projenin onuncu yılında koleksiyon büyüdü

Projenin ilk gününden bu yana Indigo Turtles tişörtlerini de hayatımıza dahil ettik. Bu bizim için, müşterilerimizi sürdürülebilir bir doğa için harekete geçmeye teşvik etmenin önemli bir yoluydu. İlk senesinde sadece iki tişört varken, 10’uncu yılımızda koleksiyonumuzu daha da büyüttük. Tişörtlerin yanına, kadınlar, erkekler ve çocuklar için sweatshirt, şapka, çanta, havlu ve pantolonlardan oluşan toplam 16 ürün ekledik. Koleksiyondaki ürünler All Blue stratejimizin de bir yansıması ve sürdürülebilir malzemelerle üretiliyor. Ayrıca tümü Better Cotton Initiative (BCI) sertifikalı pamuk içeriyor.

Koleksiyondan alanlar deniz kaplumbağalarının gönüllü destekçisi oluyor

Koleksiyondaki tasarımları satın alanlar, beş deniz kaplumbağası evlat edinerek Akdeniz’e hayat vermeyi amaçlayan projenin gönüllü destekçisi haline geliyor. Koleksiyon, Türkiye’nin yanı sıra Mavi’nin Amerika, Kanada ve Almanya’daki online mağazalarında da satışa sunuluyor. Her yıl binlerce Mavi müşterisi koleksiyondaki tasarımları satın alarak projeye destek veriyor.

Projede daha nice yıllara…

Caretta her şeyden önce çok sevilen bir karakter. Gerçeğini ya da tişört üzerindeki tasarımını görmek kalp çarptırıyor. Bu sevilen karakteri ürünlerin üzerinde yaşattığımızda projeden bağımsız olarak da müşterilerimizin ilgisini çekebiliyor. Konuyla ilgili bir farkındalığı olmayanlar bile bir anda Caretta’ların en ateşli savunucusuna dönüşebiliyor. Indigo Turtles Mavi’ye çok yakışan, markamızla özdeşleşen, uzun soluklu bir proje. Daha nice 10 yıllar projeyi sürdürmeyi hayal ediyoruz.