Makarna deyip geçmeyin…

Makarnayı sevmemek mümkün mü? Serotonini (mutluluk hormonu) artırdığı hep söylenir; gerçek olmalı ki makarna yiyip de mutlu olmayanı görmedim, desem abartmış olmam. Annemin mutfağında pişen kıymalı, yoğurtlu sarımsaklı makarnanın tadı hâlâ damağımdadır. 

Nedense lezzet belleğimdeki bir imaj da yine çocukluğumda hemen her yıl o tarihlere denk düşürdüğümüz İzmir yolculuklarında fuar alanında açılan makarna standlarında dağıtılan makarnalardır. Tüten dumanları mı, görüntüleri mi, haşlanmış makarnanın kokusu muydu bu kadar belleğime yerleşen, bilemiyorum. Sonraki yıllarda kitap fuarları için gittiğim İzmir'de yine fuar alanında yalnızca makarna ve patates yapan bir yerin müdavimi olmuştum bir süre belki de o yılların hatıralarıyla… 

Makarna, aile demektir

Tabii ki İtalyan filmlerinde mutlulukla makarna yiyen aileler. O siyah beyaz filmlerin renkli görüntüleri oldu hayatımda hep makarnalar…

Birden aklıma sanıyorum Turgut Uyar'ındı bir şiirinden birkaç dize geliverdi. Bir kez daha fark ediyorum ki makarna bana yalnızlığı değil, aileyi, kalabalık sofraları çağrıştırıyor:

"Oturur yemek yeriz cümbür cemaat

Alnımızın terinden, elimizin emeğinden

Etrafa yayılınca makarnanın buğusu,

Bize ne elâlemin on türlü yemeğinden..."

Makarna üretmek için sert durum buğdayından elde edilen irmik kullanılıyor. Öğütülen buğdaya su eklenerek makarna hamuru elde ediliyor ve çeşitli işlemler sonrasında soframıza çabucak haşlanıp yapılıveren bir lezzet olarak geliyor. Makarna tarihçesini ve pişirmenin ipuçlarını geçtiğimiz hafta sonu yayınlanan Dünya Ekstra'da madde madde anlatmıştım, yeniden değinmeyeceğim, arzu edenler oraya bakabilirler.

Ekmekten sonra en çok tüketilen

Dünyada ekmekten sonra en çok tüketilen ürün olan makarna, vitaminler ve mineraller, ayrıca protein bakımından oldukça zengin bir gıda. Glisemik indeksi düşük olduğundan vücutta yağ ve şeker depolanmasına da engel oluyor, kilo aldırmıyor, kolesterolü düşürüyor.  

Ve güzel yönlerinden birisi, pişirilme biçimi iki türlü (kavurma ve haşlama) olmasına rağmen o kadar çok yemeği yapılıyor ki: Çorbalar, salatalar, sebzeliler, tavuklular, balıklılar, etliler, pilavlar, tatlıların içinde hep makarna ve türevleri olabiliyor. Yani erişte, kesme, pesküten, kulaksız, cimcik, tutmaç, tel ve arpa şehriye, kuskus ile muhteşem bir mutfak zenginliği yaratıyor makarna. 

Kavurmalı makarna, kalamarlı makarna, karidesli makarna, yeşil soslu makarna, ıspanaklı makarna, Akdeniz soslu makarna, avokado soslu makarna, tavuklu fırın makarna, pazılı makarna çorbası, pazılı makarnalı omlet, mercimekli makarna çorbası, mantı makarna, kırmızı havyarlı penne makarna, fırında makarna, pesto soslu makarna, ceviz soslu makarna, patlıcanlı makarna… Liste, uzatabildiğimiz kadar gider. Ve hepsi de çok lezzetlidir, mutlaka biri, en zor beğenenlerin bile hoşuna gider…

Makarna çeşitlerinden…

Peki, hangi makarna çeşitlerini biliyoruz işte bazıları?

Spagetti: İtalyan kökenli ince, uzun makarna özellikle domatesli soslarla iyi gidiyor.

Linguini: Spagetti gibi dar ama daha yassı olan linguini'nin kökeni İtalya'nın Campania bölgesi. Deniz ürünleri, et, domatesli soslar ve pesto sosuyla tavsiye ediliyor.

Fetuçini: İtalyancası fettucini. Yassı ve uzun bir yapıya sahip. Kremalı soslarla mükemmel uyum sağlıyor.

Fırın Makarna: İtalyancası Bucatini olan fırın makarna, spagettinin kalın halini anımsatıyor. Ancak içi boru gibi boş. Haşlandıktan sonra çırpılmış yumurta, yağ, karabiber, tuz ve peynirle harmanlanarak fırında pişiriliyor.

Burgu: İtalyancası Fusilli Rotini olan burgu, kıvrımlarından dolayı bütün soslarla çok iyi karışıyor.

Yüksük: Küçük boyutlu olduğu için genelde büyük taneli soslarla kullanılması tavsiye edilmiyor. Salatalarda, hatta çorbalarda yer alıyor.

Kalem Kesme: İtalyancası Penne Rigate olan kalem kesme, kremalı ve domatesli soslarla iyi gidiyor.

Kelebek: İtalyancası Farfalle. Yoğurtlu soslarla, salatalarla kullanılıyor.

Fiyonk: İnce ve küçük makarna sevenlerin tercih ettiği fiyonk, domatesli hafif soslarla iyi gidiyor.

Mantı: Haşlandıktan sonra peynir ve kıymalı harçlarla doldurularak yenilebiliyor.

Midye: İçi boş olduğu için soslarla iyi karışıyor.

Boncuk Makarna: Garnitürlü salatalar ya da çorba çeşitleriyle kullanılabiliyor.

İstridye Makarna: Mevsim yeşillikleri ile hazırlanan diyet bir salatada veya akşam yemeğinde kremalı bir sosla servis edilerek karidesli pişirilerek yenilebiliyor.

Peki ya İtalyancaları?

İşte onlardan on ikisi:

A: Fettuccine

B: Penne

C: Farfalle

D: Lasagne

E: Ravioli

F: Spaghetti

G: Tortellini

H. Lumache

I: Gnocchi

L: Cannelloni

M: Fusili

N: Rigatoni

Her şey güzel de "Hani evde makarna yapımı, hani makarnalı tarifler?" diyeceksiniz… O kadar çok anlatacak şey var ki… Ama makarnayı yazmak bile insanı acıktırıyor. Şimdi mutfağa geçip kendime lezzetli bir şeyler hazırlayayım, önümüzdeki haftalarda onlardan da söz ederim!