Gaziantep beyran ve yuvalaması coğrafi işaret tescili aldı

Gaziantep Büyükşehir Belediye Başkanı Fatma Şahin'in girişimleriyle "Coğrafi Tescil Belgesi" alınmak üzere başvurusu yapılan Gaziantep mutfağının vazgeçilmez yemeklerinden "Antep Beyranı" ve "Antep Yuvalaması"nın coğrafi işaret tescili Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından onaylandı.

Türk Patent ve Marka Kurumu'nun Ankara'daki merkezinde gerçekleşen tescil takdim törenine Gaziantep Belediye Başkanı Fatma Şahin, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakan Yardımcısı Hasan Ali Çelik ve Türk Patent ve Marka Kurumu Başkanı Prof. Dr. Habip Asan katıldı. Törende Şahin, tescil belgesini Bilim Sanayi Teknoloji Bakan Yardımcısı Çelik'in elinden aldı.

Şahin, törende yaptığı konuşmada, coğrafi işaret tescili konusunun dünya meselesi olduğunu söyledi, yarım asırdan fazla bir süredir Avrupa'nın önem verdiği bu konuyla ilgili Türkiye'de de farkındalığın artması gerektiğine dikkat çekti.

Anadolu'nun her noktasının bir hazine olduğunu vurgulayan Şahin, "Bu hazinenin hak ettiği yere gelebilmesi için ilgili yasanın düzenlenmesi gerekiyordu. Bu yüzden yapılan yasal düzenlemeleri ülkemizin geleneksel değerlerinin korunması yönünde oldukça değerli bir adım olarak görüyorum." dedi.

Gaziantep'te bir bayram geleneği

Yuvalamanın sadece yemek değil, bayramların birleştirici unsuru olduğunun altını çizen Şahin, şunları söyledi:

"Bugün coğrafi işaret tescilini aldığımız yuvalama, her Ramazan Bayramı sabahında bütün şehirde zengin fakir herkesin mutfağında pişer. Yuvalama sadece bir yemek değil, kültürel bir değerdir. Hem bayrama, hem misafire verdiğimiz kıymeti gösterir. Dağlardan gelen, kekikten, zahterden gelen bambaşka bir lezzet vardır. Bu lezzete Anadolu kadının zekâsı, yaratıcılığı ve çalışkanlığı da ekleniyor. Gaziantep mutfağının diğer lezzeti beyran ise doktorlar tarafından kas hastalığı, kemik hastalığı için önerilen bir yemek. Hem sağlık hem lezzet var. O yüzden dünyanın dört bir yanından insanlar gelip bu lezzeti keşfetmeye çalışıyor."

Antep yuvalaması

Antep yuvarlaması (yuvalaması), Gaziantep'te Ramazan Bayramı'nın ilk gününün geleneksel bayram yemeğidir. İçinde yaklaşık bezelye tanesi büyüklüğünde köfteler bulunur, bu köftelerin yapımında pirinç, et, soğan, karabiber ve tuz kullanılır. Köfteler elde yuvarlanarak hazırlanır, hazırlığı oldukça zahmetlidir ve uzun süre alır. Köfteler hazırlandıktan sonra et ve nohut ile pişirilir, sonrasında üzerine süzme yoğurtla hazırlanan ve ısıtılmış karışım eklenir. Hazırlanan yemeğin üstüne veya servis yapıldığı sırada tabakların üstüne naneli yağ dökülür.

Antep beyranı

Antep Beyranı etli ve pirinçli yöresel bir yemektir. Kayıtlara göre Gaziantep çarşısı içinde ilk beyran dükkânı 1885 yılında açılmıştır. Yapımı oldukça zahmetli ve ustalık gerektirmektedir. Kullanılan et, Antep beyranının en önemli unsurudur; etin yumuşaklığı ve pişirilmesi lezzete etki eden faktörlerdir. Antep beyranı yapımında kullanılan et, koyunun sadece kolları ve boynundan elde edilir; bolca ilikli kemik de et ile birlikte pişer. Etin hazırlığı ve pişirilmesi yaklaşık 15 saat sürmektedir. Beyranın sunumunda geleneksel bakır sahanlar kullanılmaktadır. Bakır sahanın tabanına isteğe göre et kaynarken üstte biriken yağ, bunun üzerine haşlanmış pirinçler ve onun üstüne lif halinde et konur; bakır sahan harlı ateşin üstüne oturtulur, üzerine dövülmüş sarımsak, kırmızı pul biber ve üstüne et suyu eklenir. Et suyu eklendiği anda yağ alevlenir, bu sırada hazırlıklar aynı zamanda görsel bir sunuma da dönüşmüş olur.

İspanyollara tanıtıldı

Öte yandan, Gaziantep Büyükşehir Belediyesi, İspanya'nın başkenti Madrid'te düzenlenen FITUR 2017 Turizm Fuarı'na katıldı. Bu yıl 32'incisi düzenlenen FITUR 2017 Turizm Fuarı'nın Türkiye standında tüm yöresel lezzetlerle birlikte Gaziantep mutfağı da tanıtıldı. Kültür ve Turizm Bakan Yardımcısı Hüseyin Yayman ve Türkiye'nin Madrid Büyükelçisi Ömer Önhon'un da katıldığı fuarda Türkiye standını ziyaret eden İspanya Kralı VI. Felipe ve eşi Kraliçe Letizia, Gaziantep'in yöresel yemekleriyle ilgili hem bilgi aldılar hem de tadım yaptılar.