Tarım robotları traktörlerin yerini alabilir mi?
Tarımda pek çok sorun yaşanıyor. Bu sorunların temelinde yüksek girdi maliyetleri var. Özellikle küçük çiftçi, ürettiği ürünün parası ile ihtiyacı olan gübre, mazot, tohum, ilaç ve işçilik gibi temel girdileri karşılayamıyor. Bu nedenle üretimden kaçıyor. Elindeki tarım toprağını satmak zorunda kalıyor.
Yüksek girdi maliyeti sadece küçük çiftçilerin değil tarımsal üretim yapan herkesin sorunu. Çözüm için çok yönlü çalışmalar yapılıyor.
Bu çalışmalardan birisi de tarımsal üretimde kullanılan teknolojinin geliştirilmesi. Yaşamın her alanında olduğu gibi tarımsal teknolojide de önemli gelişmeler kaydediliyor. Bu gelişmeyi tarım robotlarında görmek mümkün.
Tarım robotları traktörlerin yerini alabilir mi? Bu soru artık daha cesaretle soruluyor. Ortaya konulan örnekler önümüzdeki yıllarda devasa traktörlerin, tarım makinalarının yerini daha küçük, ancak daha işlevsel yüksek teknoloji ürünü robotların alacağını gösteriyor.
Tarım robotları konusunda çalışmalarıyla bilinen Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Makinaları Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Arif Behiç Tekin, tarımda verimliliğin artırılması, maliyetlerin düşürülmesi için tarım robotlarının bir çözüm olarak görüldüğüne dikkat çekiyor.
Arif Behiç Tekin’in dünyada tarım robotları konusundaki çalışmalar ve geleceğe ilişkin öngörüleri özetle şöyle:
“Bilişim teknolojileri, yaşanan hızlı gelişmelerle, şahit olunduğu gibi güncel yaşamın her alanında insan yaşamını kolaylaştırıcı, insan işinin bir bölümünü ya da tamamını yüklenici, konforunu artırıcı yönde yer almaktadır. Bilişim teknolojileri, yaşamın diğer alanlarında olduğu gibi, son yıllarda tarımda da yer almaktadır. Bu kapsamda, günümüzde ticari ürünler ve hizmetler tarım sektörünün kullanımına sunulmaktadır. Tarım küresel değişimler altında yeniden şekillenirken, bu koşular altında sektörün nihai hedefi üretimde verimliliği artırmaktır. Bu amaç doğrultusunda, tarımsal üretimde karşılaşılan sorunların üstesinden gelebilmek için, çiftlik yönetiminde giderek artan oranda ileri teknolojiler kullanılmaktadır.
Tarım araçlarındaki genel eğilim motor gücünde, iş genişliğinde, ilerleme hızında ve depo kapasitelerinde artış olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu süreç birim alana sürücü maliyetinin düşmesi, saatlik iş başarılarının artması gibi avantajları getirirken araç ağırlığı ve boyutları en önemli kısıt haline gelmektedir. Bu teknik özellikler nedeniyle, karayollarında seyahat kısıtlarına ulaşılmış hatta bazı araçlarda sınırların dışına çıkılmıştır. Artan aks yükü, tarla trafiği sırasında, önemli düzeyde toprağı sıkıştırmaktadır. Toprak sıkışıklığı nedeniyle, toprağın su-hava dengesi ile bitkilerin kök gelişimleri sınırlandırılmaktadır.
Tarım robotları bu hedefe ulaşma da yardımcı olabilecek yegâne araçlardır. Dolayısıyla, yakın gelecekte, tarımsal üretimin bazı önemli alanlarında, küçük akıllı tarım araçları (robotlar) büyük traktör ve ekipmanların yerini alacaktır. Robotlar bir arada çalışarak iş başarısını artırmanın yanı sıra uzun süreler kesintisiz çalışılacaktır. Bu süreçte, özel kameralar ile donatılmış insansız hava araçlarının da tarım robotları ile koordineli çalışarak çiftlik yönetiminde uzmana yardımcı olması planlanmaktadır. Bu akıllı insansız araçlar kaza ve kullanım riskleri açısından daha güvenli ve güvenilir, yönetimleri kolaydır. Robotlardan oluşan sürüler “çoban robot” lar tarafından kontrol edilecektir. Bu nedenle yatırım maliyetinin kademeli artışı bir avantaj, her bir bitkiyi izleyebilen bu akıllı makineler için mekanizasyona yeniden yatırım yapılması dezavantaj olarak karşımıza çıkacaktır.
Küresel düzeyde farklı kurumların araştırma ve geliştirme çalışmaları artarak devam etmektedir. Özellikle yüksek katma değere sahip tarımsal üretimde (Seracılık, hayvansal üretim, sebze tarımı, meyve tarımı vb) robotik sistemlerin kullanımına yönelik tasarım ve üretime artan oranda bir ilgi görülmektedir.
Robotik sistemler, tarımsal işlemlerin gerçekleştirilmesinde görev alırken aynı zamanda tarım ürünlerinin üretim maliyetlerini de azaltacak, verimliliği ise artıracaktır. Ticari olarak kullanıma sunulan ilk örnekler, hayvansal üretimde görülmektedir ki, süt sağım robotları en iyi örnekler arasında yer almaktadır.”
Öyle görünüyor ki, dünyada tarımda aile işletmeleri, aile çiftçiliği yaşatılmaya çalışılırken bir yandan da tarımda teknoloji kullanımı daha da yaygınlaşacak, tarım robotlarının geliştirilmesi önümüzdeki yıllarda daha çok gündeme gelecek.
Türkiye bu gelişmelerin neresinde yer alacak?
Not: Tarım robotları ve tarımda teknoloji kullanımı ile ilgili detaylı bilgileri DÜNYA’nın yayın organı olan 4Mevsim Tarım Dergisi’nin Aralık sayısında okuyabilirsiniz.