TÜBİTAK MAM’dan 2016’da Karbon 14 ile yaş tayini testleri

DİDEM ERYAR ÜNLÜ

Türkiye’de bilim ve teknoloji alanında birçok ilke imza atan TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi (TÜBİTAK MAM), 1972 yılında uzanan kuruluşundan bu yana, üniversite, sanayi ve devlet işbirliğinin en iyi örneği olarak çalışmalarını sürdürüyor. Bugün TÜBİTAK MAM bünyesinde; Çevre ve Temiz Üretim, Enerji, Gen Mühendisliği ve Biyoteknoloji, Gıda, Malzeme, Kimya, Yer ve Deniz Bilimleri Enstitüleri faaliyet gösteriyor. Merkezin hedefi, bilim ve teknoloji üreten bir dünya lideri olmak; araştırma, geliştirme ve inovasyon yetkinliklerini kullanarak, ülkemiz için sürdürülebilir bilimsel ve teknolojik çözümler üretmek olarak tanımlanıyor. TÜBİTAK MAM, sahip olduğu değerli bilim adamlarının oluşturduğu insan gücü, laboratuvar, alet, teçhizat, iletişim sistemleri ile, endüstriyel kuruluşlara, üniversitelere ve kamu kuruluşlarına hizmet veriyor.

Bu hizmetler, Endüstriyel Projeler (ürün, proses geliştirme, maliyet düşürme, verimliliği artırma) veya Endüstriyel Hizmetler (test, analiz, ölçüm) şeklinde yürütülüyor. Yılda 50 bin civarında analiz yapılıyor.

Merkez tarafından sunulan endüstriyel hizmetlere yönelik olarak müşteri memnuniyeti anketi yapılıyor ve müşterilerin ihtiyaç duyduğu konularda düzeltici faaliyetler gerçekleştiriliyor.

Merkezde, 2016 yılında ülkemizde ilk olarak yapılması planlanan Karbon 14 ile yaş tayini testleri gerçekleştirilecek. Kömürleşmiş bitkiler, ağaçlar, kemik ve diğer örneklerden, radyokarbon tarihleme yapılacak laboratuvar tam teşekküllü olacak. 2015 yılı sonbaharında denemelere başlanması planlanan tesisin 2016 yılı içinde Türkiye ile birlikte Ortadoğu, Balkanlar’a hizmet vermesi planlanıyor.

ISO 9001, ISO 14001 ve TS EN ISO/ IEC 17025 belgelerine sahip olan TÜBİTAK MAM bünyesinde faaliyet gösteren enstitülerin çalışma alanları şöyle:

ÇEVRE VE TEMİZ ÜRETİM ENSTİTÜSÜ

İçme suyu, atık su, katı ve tehlikeli atık dioksin/furan, pestisit analizleri, hava kirliliği ve deniz kirliliği ölçümleri yapıyor. Atık Yönetimi genel esaslarına ilişkin yönetmelik kapsamında EK3B analizleri Türkiye’de sadece bu enstitü bünyesinde yapılıyor.

ENERJİ ENSTİTÜSÜ

Katı (kömür, biyokütle analizleri) ve sıvı yakıt (motorin, benzin, kalorifer yakıtı, jet yakıtı, denizcilik yakıtı, biyodizel, gaz yağı, baz yağı vb.), doğal gaz, LPG analizleri, batarya, araç testleri ve kaçakçılık yakıt analizleri yapılıyor.

GEN MÜHENDİSLİĞİ VE BİYOTEKNOLOJİ ENSTİTÜSÜ

Deney hayvanı satışları (fare, sıçan), tıbbi cihazların biyo uyumluluk testleri, kimyasallar ve kozmetik testleri, DNA ve RNA çalışmaları, protein, yeni nesil dizileme (Exzome, Genom), bitkilere gen aktarımı vb. testler yapılıyor.

GIDA ENSTİTÜSÜ

Gıda ürünlerinde, besin öğeleri, çay/ kahve, bal, et ve su ürünleri, meyve suyu, konserve, reçel, süt ve süt ürünleri, hormon, gıda boyaları, tahıl ürünleri, şeker, yağ ve mikrobiyolojik analizler yapılıyor. Gıda Pilot tesisi, pilot ölçekli üretim denemeleri için sanayicinin kullanımına açık.

KİMYA ENSTİTÜSÜ

Yaş kimyasal, tane boyutu ve yüzey alan ölçümleri, temizlik ürünleri, alkol analizleri, kompozisyon içerik testleri, madeni yağ analizleri, nükleer manyetik rezonans (NMR) testleri yapılıyor. Kimya Pilot tesisi, pilot ölçekli üretim denemeleri için sanayicinin kullanımına açık.

MALZEME ENSTİTÜSÜ

X-Işınları ile kalitatif, kantitatif analizler, hasar tespit çalışmaları, kaplama ve korozyon testleri, elektron mikroskop analizleri (SEM, TEM), ultrasografik muayeneler, mekanik testler (çekme, basma, darbe ), yanmazlık testi, iklimlendirme, ozon testi, yüzey alanı ve tane boyut ölçümleri yapılıyor.

YER VE DENİZ BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ

Gravite ölçümleri, sismik yansıma veri toplama ve değerlendirme, GPS konum belirleme ölçümleri yapılıyor. 2016 yılında ülkemizde ilk olarak yapılması planlanan Karbon 14 ile yaş tayini testleri gerçekleştirilecek.