Sigortacı ve yatırımcıdan da fosile son çağrısı geldi

Didem ERYAR ÜNLÜ

Paris İklim Zirvesi’nin düzenlendiği Aralık 2015 tarihinde, toplam 3.4 trilyon dolarlık varlığa sahip 500’den fazla fon, bundan sonra fosil yakıt şirketlerine yatırım yapmayacaklarını ve var olan yatırımlarını durduracaklarına dair taahhüt verdiler.

Bill Gates’in de aralarında bulunduğu birçok yatırımcı milyarlarca dolarlık bir koalisyon kurduklarını ve kaynaklarını temiz enerji konusundaki teknolojik gelişmelere ayıracaklarını açıkladılar. Paris’te yapılan bu açıklamalar, fosil yakıt çağının bittiğine ve yenilenebilir enerjiye dönüşümün kaçınılmaz olduğuna dair net bir sinyaldi.

350.org ve Divest-Invest ağı tarafından başlatılan fonları fosil yakıtlardan geri çekme küresel hareketi, kampanyanın başladığı Eylül 2015’ten bu yana katlanarak büyüdü.

Arabella Advisors tarafından hazırlanan Küresel Fosil Yakıtlardan Fonları Geri Çekme ve Temiz Enerji Yatırımı Hareketi raporuna göre, küresel çapta fonları fosil yakıtlardan geri çekme taahhütleri, aralarında toplam 5 trilyon ABD doları yöneten, 77 ülkeye yayılmış 688 kuruma erişti.

Bunun üzerine 350. org Küresel Fonları Geri Çekme Kampanyacısı Yossi Cadan, “Fosil yakıtlardan yatırımları geri çekme 5 trilyon dolarlık ana-akım bir hareket oldu, çünkü toplumumuz ve kurumlarımız fosil yakıt ekonomisinden hızlı ve adil bir şekilde uzaklaşmamız gerektiğini biliyor. Ancak, birçok kurum fazlasıyla yavaş hareket ediyor. Bu sebeple Mayıs 2017’de dünyanın her bir yanında fosil yakıt sanayinin etkilerine ışık tutmak ve hükümet ve kurumlara fonları geri çekme çağrısını tırmandıracak şekilde harekete geçeceğiz” dedi.

Finans sektörü de riske giriyor

Fosilsiz bir dünya için fonları geri çekme küresel eylemliliği 5-13 Mayıs 2017 arasında gerçekleşecek.

En son 2.8 trilyon dolardan büyük portföye sahip 16 yatırımcı ve sigorta şirketi de, G20’ye yapılan fosil yakıt teşviklerinin durdurma çağrısına katılarak, halihazırda devam etmekte olan hükümet desteklerin finans sektörünü riske soktuğunun altını çizdiler. Finans sektörünün farklı kesimlerinden liderler, bir ortak bildirim imzalayarak G20 hükümetlerine 7-8 Temmuz’da Hamburg’da yapılacak 2017 G20 zirvesinde fosil yakıt teşviklerini kaldıracakları net bir tarih belirlemeleri çağrısında bulundular.

Teşviklerin bitmesi havacılık sektörü emisyonlarını sonlandırmaya eşit

Global Subsidies Initiative (Küresel Teşvikler Girişimi- GSI) ve Overseas Development Institute (Denizaşırı Kalkınma Enstitüsü- ODI) tarafından geçtiğimiz günlerde açıklanan araştırma, küresel fosil yakıt üretimine verilen teşviklerin sona erdirilmesinin küresel havacılık sektörünün tüm emisyonlarını ortadan kaldırmakla eşit olacağını ortaya koyuyor.

“Zombi Enerji: Fosil Yakıt Üretimi Teşviklerini Sonlandırmanın İklime Faydaları” isimli araştırma, küresel fosil yakıt üretimine verilen teşviklerin tümünün sonlandırılmasının dünya emisyonlarını 2017-2050 arasında 37 Gt CO2 azaltacağını ortaya koyuyor. Bu sayı, yaklaşık olarak ABD ve Norveç’teki tüm kanıtlanmış petrol rezervlerinin yakılmasıyla ortaya çıkacak karbon dioksit miktarına denk.

Overseas Development Institute ve Oil Change International tarafından 2015 yılında yayımlanan “Boş Vaatler: Petrol, doğalgaz ve kömür üretimine verilen G20 teşvikleri” isimli araştırma ise, G20 hükümetlerinin 2009’dan beri her yıl teşvikleri durdurma ve felakete yol açacak iklim değişikliğini önleme taahhüdünde bulunmalarına rağmen, fosil yakıt üretimini desteklemek için her yıl 444 milyar dolar harcadıklarını ortaya koymuştu.

Sadece gezegen için değil, ekonomi için de yanlış

Overseas Development Institute, İklim ve Enerji Araştırma Programı Sorumlusu Shelagh Whitley, “Küresel yatırımcılar ve sigortacılar, hükümetlere kamu parasını fosil yakıt teşvikleri vererek harcamanın sadece gezegen açısında değil ekonomik açıdan da yanlış olduğuna dair net bir mesaj veriyorlar. G20 Bakanları yatırımcıların söylediklerini önemsemeli ve kendi ülkelerinin liderlerinin bu yıl Hamburg’da yapılacak G20 Zirvesi’nde fosil yakıt teşviklerini sonlandıracakları kesin bir tarih vermeleri sağlamalılar” diyor.

BİLDİRİ NE DİYOR?

2.8 trilyon dolardan büyük portföye sahip 16 yatırımcı ve sigorta şirketinin imzalayarak G20 liderlerine çağrıda bulundukları bildirinin içeriği özetle şöyle:

“Yeşil yatırımın arttırılması ve iklim risklerinin azaltılması için G20 hükümetlerinin fosil yakıta verilen kamu finansmanı ve teşviklerin sonlandırılmasında öncülük yapmaları gerekmektedir. Yönettiği varlıkları 2.8 trilyon ABD Doları'ndan daha büyük olan yatırımcıları ve sigortacıları temsil eden bizler, G20 hükümetlerine Hamburg’da temmuz ayında yapılacak 2017 G20 zirvesinde fosil yakıt teşviklerini ve kamu finansmanını sonlandırılacağı kesin bir tarih belirlemeleri çağrısında bulunuyoruz.

Fosil yakıtların üretimi ve tüketimi için sağlanan teşvikler ve kamu finansmanı finans sektörü için önemli bir endişelere sebep oluyor. Teşvikler ve kamu finansmanı, atıl konuma düşen fosil yakıt varlıklarını arttırmakta, düşük karbonlu işlerin de aralarında bulunduğu kilit endüstrilerin rekabetçiliğini azaltmakta ve birçoğumuzun uzun süredir talep ettiği karbon ücretlendirmeye dair verilen sinyallerin aksini işaret etmekte. Fosil yakıt teşvikleri aynı zamanda, ekonomik açıdan da son derece verimsiz kalmaktalar. Teşvikler ve kamu finansmanı hükümet bütçelerine önemli bir yük oluyor, en varlıklı tüketiciye yarar sağlarken enerjiye erişimi olmayanların enerji ihtiyacını karşılayamayarak gelir adaletsizliğine yol açıyor ve hava kirliliğini artırarak kamu sağlığını bozulmasına sebep oluyor. Fosil yakıt teşviklerinin sonlandırılması yolunda gerçek bir gelişimi kolaylaştırmak için Almanya G20 Sonuç Bildirgesi net olarak aşağıdaki noktaları içermelidir:

► Fosil yakıt arama ve kömür üretimi teşviklerinin durdurulmasıyla başlayarak, 2020 yılına kadar tüm G20 ülkelerinin fosil yakıt teşviklerinin tamamının adilce sonlandırılması için somut bir zaman çizelgesinin belirlenmesi.

► Petrol, doğalgaz ve kömür üretimine verilen yerel ve uluslararası kamu finansmanının 2020 yılına kadar aşamalı olarak sonlandırılması için kesin bir zaman çizelgesinin belirlenmesi.

► G20 ülkelerinin, Çin ve ABD’nin 2016’da öncülük ettikleri yoldan ilerleyerek, 2018 yıl sonuna kadar fosil yakıt teşvik emsal değerlendirmelerini tamamlamalarını taahhüt etmeleri.

BİLDİRİNİN İMZACILARI KİMLER?

Actiam; Aegon Asset Management; Australian Ethical Investment; Aviva Investors; Bayerische Versorgungskammer; Dana Investment Advisors; EdenTree Investment Management Ltd; Environment Agency Pension Fund; First Aff irmative Financial Network; Friends Fiduciary Corporation; Infl ection Point Capital Management; KBI Global Investors; La Française; Legal and General; Trillium Asset Management LLC; Trilogy Global Advisors LP.