Kazdağları’nda teknolojinin geçmişine yolculuk
Kazdağları Yeşilyurt köyünde orman içinde kurulu Karye Müze Otel, bir yandan doğanın merkezine, diğer yandan teknolojinin geçmişine yolculuk yapma fırsatı sunuyor.
Didem ERYAR ÜNLÜ
Bir zamanlar Peugeot’nun kahve makinası ya da Opel’in dikiş makinası ürettiğini biliyor muydunuz? Kazdağları Yeşilyurt köyünde orman içinde kurulu Karye Müze Otel, bir yandan doğanın merkezine, diğer yandan teknolojinin geçmişine yolculuk yapma fırsatı sunuyor.
“Karye” Osmanlıca köy anlamına geliyor. Avukat Turan Karadağ, 2011 yılında bu köyü gördüğünde, hayalini gerçekleştirebileceğine karar vermiş. Karye Müze Otel, bu hayalin ürünü; bir yandan insanları doğaya davet ediyor; diğer yandan köyün ortasında pek de benzeri olmayan bir teknoloji müzesi sunuyor. Pek benzeri olmayan diyorum, çünkü Karye Müze Otel içinde Peugeot kahve makinası, Opel dikiş makinası ya da Miele’nin tahta çamaşır makinası gibi dünyaca ünlü markaların imzasını taşıyan, geçmişe ait ürünler görmek mümkün.
“Herşey 2011 yılında Kazdağları Yeşilyurt köyündeki bu cennet köy ile tanışmamla başladı. Bu doğal dokusu bozulmamış turistik dağ köyünde hayalimi gerçekleştirebileceğime karar verdim” diyor Avukat Turan Karadağ ve Karye Müze Otel’in hikayesini şöyle anlatıyor:
Köyün ortasında teknoloji müzesi
“Köy içinde ormana komşu bir arazi satın aldım. İnsanları doğanın temiz havası ve ormanın huzur veren sakinliği ile buluşturmak istedim. Yöreye uygun taş bir butik otel yapmak üzere yola çıktım. Aynı zamanda bu konsept projede hem bir hizmet hem de bir ayrıcalık yaratma amacıyla, bir köyde insanın karşısına çıkması pek beklenilmeyecek bir müze kurmaya karar verdim. Bir koleksiyoncu olarak bu birikime sahiptim ancak proje için birikimi geliştirmem gerekiyordu. Otel ve müze birlikte anılmalı insanlar beklentilerinin üzerinde bir müze ve otel ile karşılaşmalı ve aynı zamanda da müze olgusunun talihsiz bir üst yapı kurumu olma olgusu kırılmalı diye düşündüm. Müze kültürünün her çeşit eğitim ve kültüre hizmet etmesi; müze gezme ve beklentileri ile örtüşme özelliğinin zoraki olmaması gerekiyordu. Bunun üzerine farklı yaş ve kültürü buluşturacak bir proje olmasını hayal ettim.”
Herkesin bir kültürle buluşabildiği bir mekan
“İnsan yaşamı ilkel toplumlardan, feodaliteye, oradan sanayi toplumuna geçti. İlkel toplumları saymazsak, gerçek üretim tipi toprağa bağlı olarak köyden başladı. Teknolojinin hayatımıza girmesinde köyün önemli bir katkısı var; çünkü günlük ihtiyaçlar ile ilgili bir çok objenin kaynağı köy yada feodal toplum oldu. Ben de bu noktadan yola çıkarak günlük hayatımızda bize yardımcı olan, hayatımızı kolaylaştıran bazı objeleri toplayarak, teknolojinin gelişimini sergilemek istedim. Bu projede, herkes kendine ait bir anı, bir obje ya da bir kültür ile buluşabilmeliydi.”
Opel’in dikiş makinası, Peugeot’nun kahve makinası
“Proje çok ayaklıydı: Teknolojinin yıllar içinde yaşadığı gelişim sürecini yansıtan Karye Teknoloji Müzesi; Sayısız yazarın ilk eserlerini barındıran Basın Yayın Müzesi ve tabi ki çıkış noktası olan, antik eşyalarla döşenmiş otel projesi. Müze müstakil bir kurum olmuştu. Kültür bakanlığı özel müze olarak onayladı. Bugün Karye Müze Otel olarak yolumuza devam ediyoruz. Müzede çok sayıda yazarın ilk eserlerinin ilk baskılarını sergiliyoruz. Ayrıca, Atatürk’ün ölüm gününe ait tam sayfa orijinal gazeteleri de müzede yer alıyor. Aynı zamanda, televizyon, telefon, daktilo, hesap makinası radyo, gramofon, saat, müzik aletleri, mutfak eşyaları, ütü, bilgisayar gibi eşyaların geçmişten günümüze yaşadıkları gelişim sürecini yansıtan parçalarını sergiliyoruz. Bunun yanı sıra, Peugeot, Opel gibi otomotiv markalarının sanayi gelişimini ve hiç bilinmeyen ürün çeşitliliğini de gösteren eserler var müzemizde. Örneğin Opel sanayi hayatına dikiş makinası ile başladı. Peugeot, kahve makinası, pres tornavida, dikiş makinası gibi birçok farklı alanlarda üretim gerçekleştirdi.”
Oksijen kaynağı dağlar
Kazdağları, oksijen kaynağı olarak bilinen toplam altı dağdan oluşuyor. Kaz Dağı, Dede Dağı, Kocakatran Dağı, Eybek Dağı, Baba Dağı ve Güngen Dağı, Kaz Dağları olarak bilinen bölgedeki dağlar. Kazdağı’nın hemen yakınındaki Güre'de bir termal su kaynağı bulunuyor. Hasan Boğuldu, Zeus Altarı, Adatepe Köyü ve Karye Müze Otel’in bulunduğu Yeşilyurt köyü ise bölgenin en önemli turistlik mekanları arasında. Köy 2014 yılında kısmen sit alanı ilan edilmiş. Köyde bugün bazı evler, cami ve yollar koruma altında bulunuyor.