G20 ülkeleri kömüre 76 milyar yatırdı
Karbon Kapanı Raporu, iklim değişikliğiyle ilgili taahhütler veren büyük ekonomiye sahip ülkelerin ,yurtdışında kömürlü termik santrallere, kömür madenciliğine ve altyapısına milyarlarca dolar yatırdığını ortaya koyuyor.
Didem ERYAR ÜNLÜ
Marakeş’te düzenlenen BM 22. İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi Taraflar Konferansı küresel ortak bir liderliğin ortaya konduğu bir konferans oldu. Ülkeler, iklim değişikliği ile mücadelede kararlı olduklarını dile getirdiler. Kısacası sürdürülebilir bir dünya adına umutlanmamız için gerekli sinyal verildi. Fakat konferans sırasında yayınlanan ve belki de tüm bu vaatlerin gölgesinde kalan bir rapor, durumun o kadar da “iyimser” olmadığını ortaya koyuyor.
Raporun adı “Karbon Kapanı: Uluslararası Kömür Finansmanı, Paris Anlaşması’nın ve Temiz Enerji’nin Önünü Tıkıyor”.
Doğal Varlıkları Koruma Konseyi’nin yayınladığı rapor, dünyanın en büyük ekonomilerinin, iklim değişikliğiyle ilgili verdikleri taahhütlerle büyük bir çelişkiye düşerek, yurtdışında kömürlü termik santrallere, kömür madenciliğine ve altyapısına milyarlarca dolar yatırdığını ortaya koyuyor. Bu, tüm dünyanın önümüzdeki on yıllar boyunca, iklim değişikliğinin daha tehlikeli boyuta geleceği bir karbon kapanına kısılması anlamına geliyor.
Rapora göre, geçtiğimiz dokuz yılda, başta Çin, Japonya, Almanya, Güney Kore ve ABD olmak üzere G20 ülkeleri, Vietnam, Güney Afrika, Avustralya ve Endonezya gibi ülkelerde kömürün gelişimi için 76 milyar dolar yatırım yaptı.
The Natural Resources Defense Council (NRDC - Doğal Varlıkları Koruma Konseyi) ve Oil Change International (OCI) tarafından açıklanan rapor, kısaca şunu söylüyor: “Dünyanın en büyük kirleticileri bir yandan Paris Anlaşması’nı onaylayıp iklim değişikliğiyle mücadele için kendi ülke sınırları içinde karbon salımını azaltma taahhütleri verirken, diğer yandan başka ülkelerde kömürün gelişimini destekleyerek karbon kirliliğinin önünü açıyor. Sonuç olarak kaybeden yine gezegenimiz oluyor.”
İklimi kandıramazsınız
NRDC Uluslararası İklim Savunucusu ve raporun yazarlarından Han Chen, “Bir öyle bir böyle davranarak iklimi kandıramazsınız. Bu ülkelerin, bir yandan kendi ülkelerinde iklim değişikliğiyle mücadele ettikleriyle övünürken, diğer ülkelerde kömürün inanılmaz derecede büyümesine finansman sağlamaları kabul edilemez. Hem insanlara daha fazla iş imkanı yaratmak, hem de gezegenimizi iklim felaketinden kurtarmak için, kirli enerjiye milyarlarca dolar akıtmayı bırakıp, temiz, yenilenebilir enerjilere ve enerji verimliliğine finansman sağlamaları gerekiyor” diyor.
Oil Change International’dan Alex Doukas ise, “Japonya ve Çin yenilenebilir enerji teknolojilerinde lider olmalarına rağmen, temiz enerji pazarındaki paylarını artırmak yerine dünya çapında onlarca yeni kömürlü termik santrali destekleyerek gezegenimizi kirletmeyi tercih ediyor. Paris Anlaşması’ndaki taahhütlerin yerine getirilmesi için acilen fosil yakıtlardan uzaklaşılması gerekirken, Japonya ve Çin’in zaten kısıtlı olan halkın parasını yeni kömürlü termik santraller için kullanması, dünyayı tam tersi bir istikamete sürüklüyor” yorumlarında bulunuyor.
Kömüre en fazla finansman sağlayan ülke
Japonya Gelecek kömür projeleri için en fazla finansman sağlayan ülke Japonya. Japon sivil toplum kuruluşu Kiko Network Uluslararası Direktörü Kimiko Hirata, “Tarihi önemi olan Paris Anlaşması ve OECD anlaşmasından sonra bile Japonya hâlâ kömür projelerine önemli miktarda para yatırıyor ve yeni projeleri destekliyor. Oysa küresel karbon bütçesinde yeni kömürlü termik santrallere yer yok. Japonya, dünyaya kirli enerji yaymak konusunda Çin’le mücadele ediyor olmakla övünemez. Paris Anlaşması’nı imzalayan ülkelerden biri olan Japonya acilen kömür finansmanını durdurarak sağlık ve iklim felaketlerine neden olacak adımlar atmayı bırakmalı. Japonya’nın uluslararası rolü, gelişmekte olan ülkelerde kömürün değil, temiz enerjinin yayılmasını desteklemek olmalı” diyor.
Karbon Kapanı Raporu’nun kömür tablosu
► 2007 ve 2015 yılları arasında G20 ülkeleri, uluslararası kömür projelerine 76 milyar dolar finansman sağladı. Bunun beşte dördünü Çin, Japonya, Almanya ve Güney Kore gerçekleştirdi.
► G20 ülkeleri 24 milyar dolar değerinde yeni kömürlü termik santral projesine daha yatırım yapmayı planlıyor.
► G20 ülkelerinin yaptığı kömür finansmanından en fazla pay alan ülkeler Endonezya (11 milyar molar), Vietnam (10 milyar dolar) ve Güney Afrika (7 milyar dolar).
Kömür finansmanı sınırlandırılmalı
Raporda yer alan öneriler:
► ECD üyesi G20 ülkelerinin, sadece kömürlü termik santrallerin değil, kömür arama ve madenciliği gibi kömürle ilgili tüm faaliyetlerin finansmanını sınırlaması gerekiyor.
► Karar vericilerin net ilkeler ortaya koyması; gelecekteki enerji yatırımlarının Paris Anlaşması’yla uyum sağlaması şart.
► Hükümetler ve çok uluslu kurumlar tüm kamu kurumlarının – ihracat kredisi kuruluşları, kalkınma bankaları, çoğunluğu kamunun elinde olan bankalar gibi- kömür finansmanını açıklamalı.