En büyük 150 ilçede insani gelişme “orta” düzeyde

Didem ERYAR ÜNLÜ

İnsani Gelişmişlik Endeksi’nde Norveç birinci sırada yer alıyor. Türkiye ise 72. sırada. Ekonomik büyüklük sıralamasında ise Norveç 30. sırada yer alırken, Türkiye 18. sırada yer alıyor. Bu tablo, ekonomik büyüklüğün insani gelişmişlik göstergesi olmadığının bir kanıtı. Ekonomik büyümenin anlamlı olması için tüm toplumu kapsaması gerekiyor.

İngev, insani gelişmenin önemini vurgulamak, insani gelişmeyi destekleyecek sosyal politika analizleri gerçekleştirmek, karar vericilere politika önerileri yapmak ve doğru sosyal uygulamalar için şirketlere destek vermek üzere çalışıyor.

İnsani gelişmişliğin; çevresel sürdürülebilirlik, siyasi yaşama katılım serbestliği, eşitlik ve sosyal adalet ve güvenlik unsurları üzerine kurulduğunu kaydeden İngev Başkanı Vural Çakır “İnsanlar uzun ve sağlıklı yaşayabilmeli, bilgili ve eğitimli olmalı, insana yakışır yaşam standartlarına sahip olmalı” diyor.

Act*Human İnsani Gelişme Zirvesi kapsamında açıklanan İnsani Gelişme Endeksi –İlçeler Araştırması, ilçeleri temel alarak insani gelişmişlik düzeylerini ortaya koyuyor. İngev tarafından gerçekleştirilen ve İGE-İ olarak adlandırılan İnsani Gelişme Endeksi – İlçeler Araştırması, Türkiye’de 30 büyükşehir il sınırı içinde yer alan en yüksek nüfusa sahip 150 ilçeyi kapsıyor. İlçe düzeyinde sosyal, ekonomik ve çevresel faktörlere yönelik bileşenlerden oluşan İGE-İ, yönetişim, sosyal kapsama, ekonomik durum, eğitim, sağlık, sosyal yaşam, çevre ve ulaşım başlıkları altında toplam 50 göstergeyi içeriyor.

Göstergeler arasında istatistiki verilerin dışında, belediyelerin faaliyet raporları, kurumsal internet siteleri, sosyal ağ paylaşımları da dikkate alınıyor.

Yerel yönetimler merkeze insanı koymalı

Araştırmayı yürüten İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi öğretim üyesi Doç. Dr. Murat Şeker, “Bu yıl ilki açıklanan İGE-İ’nin yıllar itibariyle tekrarlanmasıyla ilçelerdeki insani gelişmenin izlenmesi sağlanacak. Bu bağlamda yerel yönetimlerin faydalanabileceği önemli bir veritabanı oluşturulacak” diyor.

İnsani gelişmenin yerel düzeyde yapılacak eylem planlarıyla yükseltilmesini, özellikle belediyelerin bu alandaki faaliyetlerini yoğunlaştırmalarına ve etkinleştirmelerine bağlayan Doç. Dr. Murat Şeker, “Yerel yönetimler yaptıkları etkinlikler ve harcadıkları bütçenin merkezine insani gelişmeyi koydukları ölçüde, hizmet ettikleri bölge insanının gelişimine katkıda bulunacaklar” yorumlarını yapıyor.

Araştırma sonuçlarına göre, Türkiye’nin en büyük ilçeleri olarak düşünülebilecek 150 ilçe genel olarak değerlendirildiğinde orta düzeyde insani gelişmenin olduğunu tespit ediliyor.
Analiz kapsamındaki 150 ilçe arasında Ankara’dan Çankaya, Yenimahalle ve Keçiören, İstanbul’dan Kadıköy, Beşiktaş, Beyoğlu, Bakırköy, Şişli, Fatih, Ataşehir ve Üsküdar, Antalya’dan Muratpaşa ve Konyaaltı, Eskişehir’den Odunpazarı ve Tepebaşı, Bursa’dan Nilüfer ve Osmangazi, Kocaeli’den ise İzmit ilçeleri en yüksek insani gelişmenin tespit edildiği ilçeler olarak sıralanıyor.

Hangi alanlara nasıl yatırım yapmalı

İNGEV Başkanı Vural Çakır’ın sonuçlara yönelik değerlendirmesi ise şöyle; “Bu çalışma ile ilçelerimizin performanslarını nesnel olarak ölçen bir sistem geliştiriyoruz. Daha önemlisi, hangi alanlarda nasıl yatırımlarla daha yüksek gelişmişlik seviyesine ulaşılabilir şeklinde geleceğe yönelik bir destek sağlamak amacındayız. Böylece yönetsel kılavuz olabilecek bir çerçevede olacak. Yerel yönetimlerle birlikte çalışarak en aksiyon alınabilir noktalarda ilerleme kaydedilebileceğini umuyoruz.”

KALICI GÜNDEM SOSYAL ADALET

Ingev 2016 yılında önemli çalışmalara imza atmış. Vural Çakır bu çalışmaları şöyle özetliyor: “Dünya İnsani Zirvesi’ne “Capacity building in support of Young refugees in Metropolitans” başlıklı raporumuzu UN Habitat ve İstanbul belediyesi gençlik Konseyi İşbirliği ile sunduk. Aile ve Sosyal Politikalar bakanlığına kitap haline gelen yaşlı bakım Hizmetlerinin Proaktif Yönü ve Mali Yükü isimli etüdü hazırladık. Sanatçı İsmail Acar’ın koordinasyonunda Mülteci Çocuklar resim çalışmalarını organize ettik. İnsani Gelişme Endeksi-İlçeler ve İnsani gelişme endeksi-kamuoyu çalışmalarımız kitap olarak basım aşamasında. Yoksullukla mücadele için hazırladığımız ev kadınlarının gelir kazanmalarını sağlayacak projeler konusunda da uygulama aşamasına geldik.” Çakır, bu süreçte öğrendiklerini ise şöyle ifade ediyor: “Mülteci meselesinin çok büyük bir mesele olduğunu gördük. Bunun yanı sıra sahada çalışan çok fazla kahraman olduğunu öğrendik. Yaygın ve yüksek kapasiteli sivil toplum ihtiyacının çok yüksek olduğunu anladık. Sivil toplum ve özel sektör işbirliğinin gelişmesi gerekiyor. Sivil toplum örgütlerinin profesyonelleşmesine ve şirketlerin sosyalleşmesine ihtiyaç var. Şirketler sürdürülebilir kalkınma hedeflerine yatırım yapmalılar. Hem dünyamızın hem de ülkemizin kalıcı gündemi sosyal adalet. Aslında ülkemizin kuruluş felsefesi tüm bu insani gelişmeleri kapsayan bir felsefe. Geldiğimiz noktada, tüm dünyada herkesin insani gelişme kavramına öncelik vermesi gerekecek.”