Elektronik atıklar ekonomiye kazandırılıyor

Yozgat Bozok Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Kimya Bölümü Analitik Kimya Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Orhan Hazer, atık elektronik eşyaların ekonomiye kazandırılması amacıyla yaptığı AR-GE çalışmalarını Bozok Teknopark'ta kurduğu şirkette sürdürüyor.

Çalışmalar kapsamında Teknopark bünyesinde kurulan şirketin laboratuvarlarında, cep telefonu ve bilgisayar başta olmak üzere elektronik atıkların içindeki değerli madenler geri dönüştürülerek ekonomiye kazandırılıyor.

Hazer, AA muhabirine, Yozgat ve diğer illerden temin ettikleri elektronik atıkların içindeki altın, paladyum, platin ve rodyum gibi kıymetli metalleri ayrıştırdıklarını ve bu alanda faaliyet gösteren İstanbul'daki firmalara sattıklarını belirtti.

Hazer, şunları söyledi:

"Toplanan elektronik atık çeşitlerini tasnif etmeye çalışıyoruz. Hangi tür elektronik atık var ve bunların içeriğinde neler var, onları araştırıyoruz. Daha sonra bunların içerisindeki kıymetli madenlerin çıkarılması için en ideal yöntemi belirlemeye çalışıyoruz. Ondan sonraki aşamada ise atıkların içerisindeki kıymetli metalleri çevreye zarar vermeden, minimum ekonomik maliyetle geri dönüştürüyoruz."

"BİR TON ELEKTRONİK ATIKTA 500-600 GRAM ALTIN OLABİLİR"

Elektronik atıkların "şehir içi madeni" olarak nitelendirildiğini ifade eden Hazer, "Normal süreçte bir ton toprak veya kayaçta 1-2 gram altın bile olması orada rezerv olduğunu gösterir. Elektronik atıkların tonunda 300 gramdan başlayıp kiloları bulan altın rezervi olabiliyor. Yani bir ton elektronik atığın içerisinde yaklaşık 500-600 gram altın olma ihtimali var. Sadece altın değil, diğer madenleri de elde edebiliyorsunuz. Yani tonlarca topraktan çıkaracağınız bir madeni sadece bir ton elektronikten çıkarabiliyorsunuz." diye konuştu.

Hazer, elektronik atıkların toplanmasında asıl görevin evsel kullanıcıya düştüğüne, bunların çöplere gitmesinin ciddi ekonomik kayıp olduğuna dikkati çekerek, "Elektronik eşyada kullanılan madenler yurt dışından ithal edildiği için geri dönüşümü ülke ekonomisine ciddi kazanç sağlayacaktır." dedi.

Elektronik eşyaların içinde altından daha değerli madenlerin bulunduğuna da işaret eden Hazer, "Altının gramı bin lira civarında işlem görürken, paladyumun gramı 1100, rodyumun gramı 9 bin lira civarında işlem görmektedir." bilgisini verdi.

Bozok Üniversitesi Rektör Yardımcısı ve Bozok Teknopark Genel Müdürü Prof. Dr. Şenol Akın da 2015'te faaliyete geçen Bozok Teknopark'ta 17 projenin tamamladığını kaydetti.

Teknoparkta birçok firmanın projeleriyle ülke ekonomisine katkı sağladığını belirten Akın, "Amacımız, burada üretilen bilginin ekonomiye kazandırılmasıdır. Bu anlamda firmalarımız ürettikleri ürünlerle hem yurt dışına giden dövizin azaltılması hem de teknolojinin geliştirilmesine katkı sunmaktadır." diye konuştu. (AA)