Eğitim eşitsizliği saatli bombadan farksız

DİDEM ERYAR ÜNLÜ

BM Küresel Eğitim Özel Temsilcisi Gordon Brown, herhangi bir önlem alınmadığı takdirde, 2030 yılında dünya çocuklarının yarısının eğitim konusunda büyük bir eşitsizlik yaşıyor olacağını söylüyor. İngiltere’nin eski Başbakanı, dünya genelinde her çocuğun ilk ve orta eğitim alabilmesi için 30 milyar dolara ihtiyaç olduğuna dikkat çekiyor. Brown’a göre, dünyanın en fakir ülkelerinde eğitime finansal destek sağlamak, bizim neslimizin “sivil hak mücadelesine” dönüşmüş durumda.

Çocuklara eşit eğitim fırsatı tanınmamasını bir tür “saatli bomba” olarak niteleyen Brown’a göre, okula gidemeyen çocukların oluşturacağı yeni nesil, kendilerine yeterince şans tanınmadığı için, hayata öfke besleyebilirler. Bu öfkenin sonuçları da kaçınılmaz olarak yıkıcı olacaktır.

Eğitim Bekleyemez Fonu

BM kapsamında hayata geçirilen Eğitim Bekleyemez (Education Cannot Wait) isimli fon dünya genelinde çocuklara eğitim yardımı sağlanmayı amaçlıyor. Hükümetler ve iş dünyasından önemli miktarlarda mali kaynak öngören Fon’un, “oyun değiştirici” bir özelliğe sahip olması bekleniyor. Okula gidemeyen çocuk sayısındaki büyümenin küresel bir krize yol açabileceğini söyleyen Brown, söz konusu fonun, savaşlar, çocuk gelinler, zorla çalıştırılma kurbanı ve aşırılıkçı şiddet yanlıları tarafından akılları çelinen çocukları kurtarmak için bir araç olabileceğini ifade ediyor.

İlk aşamada önümüzdeki beş yıl içinde 3,85 milyar ABD Doları yardım toplanması hedefleniyor. Bu amaçla, hükümetler ve Dünya Bankası gibi uluslararası kuruluşların yanı sıra hayırsever vakıflar ve iş dünyasından 100 büyük donorün fonu desteklemesi hedefleniyor.

BM rakamlarına göre dünya genelinde çatışmalar ya da doğal afetler nedeniyle 75 milyon çocuk eğitimine devam edemiyor. Bunlardan yaklaşık 30 milyonu çatışma bölgelerindeki çocuklar. Mülteci ve sığınmacıların ortalama olarak 10 yıldan fazla ülkeleri dışında kaldığının göz önünde bulundurulması gerektiğini anlatan Gordon Brown, “Çok uzun süredir çatışma bölgelerindeki çocukların eğitimi ihmal edildi. Terörist gruplar bu ihmal edilen çocuklardan bazılarını safl arına kattılar. Eğitim, evlerinden ayrılmak zorunda kalan çocuklara gelecek umudu da sağlayacak” diyor. Söz konusu rakamın İkinci Dünya Savaşı'ndan bu yana evlerinden edilen en büyük sayıda çocuğa işaret ettiğini belirten BM Özel Temsilcisi Brown, fon hakkında, “Öncelikle insani yardımlarla kalkınma yardımları arasındaki uçurumu kapatacağız. Günümüzde eğitim en geride kalanlardan. İnsani yardımın büyük bölümü, tahmin edileceği üzere gıda ve barınmaya gidiyor. Kalkınma yardımı ise uzun vadeli planlanıyor ve acil durumlara içermiyor” bilgilerini veriyor.

Küresel eğitim çağımızın sivil hak mücadelesi

Brown, 30 milyon mülteci çocuk icin acilen 400 milyon dolar toplaması gerektiğinini altını çiziyor. BM’ye göre, dünya genelindeki 1.6 milyar çocuğun 800 milyonu, yani yarısı 2030 yılına gelindiğinde ilk ve orta eğitimini tamamlayamayacak. Bu çocukların 200 milyonu ise hiç okula gitmiyor olacak.

Bu durumun bir an önce değişmesi gerekiyor. Brown’un dediği gibi, “Küresel eğitim bizim neslimizin en önemli sivil hak mücadelesi. Şu an için geleceğimizin yarısını yüzüstü bırakmış durumdayız. Saatli bomba çalışıyor. Eğitimden yoksun bırakılan bu gençler, önümüzdeki yıllarda çok büyük bir memnuniyetsizlik kaynağına dönüşecekler. Eğer harekete geçemezsek, onlara söz verilen ile yaşadıkları arasındaki uçurum, yeni ‘Arap Baharı’ ve ‘Occupy’ hareketlerine yol açacak.”

Kendi çocuklarımızın geleceği için en iyi eğitim olanaklarını yaratmaya çalışırken, dünya genelindeki çocukların yarısını görmezden gelemeyiz değil mi?