Atalık tohumlar takasa hazır
Buğday Derneği hızla kaybolan atalık tohumlarımızı kurtarmak için başlattığı “tohum hareketi”ne katılımın artmasını hedefliyor.
Didem ERYAR ÜNLÜ
Buğday Ekolojik Yaşamı Destekleme Derneği, atalık tohumların takas edilebileceği Tohum Takas Ağı sitesi www.tohumtakas.org adresini kullanıma açtı. Tohum Takas Ağı elektronik veritabanı sayesinde, isteyen herkes elindeki atalık tohumları takasa açabilecek ve küçük miktarlarda atalık tohum talep edebilecek.
Buğday Derneği bu sayede; hızla kaybolan atalık tohumlarımızı kurtarmak için başlattığı “tohum hareketi” ne katılımın artmasını hedefliyor. www.tohumtakas.org sitesinde; sandıkta, yastık altında kalmış atalık tohumlarımız takasa açılıyor. Siteye kayıt olmak, tohum talep etmek, takas etmek ücretsiz. Tohum Takas Ağı’nın tek isteği; hasatta bir miktar tohumun ayırılıp, başkalarıyla paylaşıma açılması. Elinde atalık tohum bulunan veya atalık tohumları çoğaltmak için elini taşın altına sokmaya kararlı herkesin ücretsiz kullanabileceği site, tohum takasının yapılmasına izin verdiği gibi, ekildiği coğrafya, iklim şartları, ürünün yetiştirilmesinde kullanılan yöntemler ve girdileri de kayıt altına alıyor. Bu şekilde, hangi tohumun hangi şartlar altında ne kadar verimli olduğunun bilgisi de tohum takası yapanların elinde oluyor. Bu çok önemli, zira, her bir atalık tohum bir mucize, ve her mucizeye yaşaması için uygun ortamın sağlanması gerekiyor.
Yüzlerce çeşit tehdit altında
Tohum, en hızlı kaybettiğimiz varlıklardan biri. Piyasa şartları, atalık tohumlar kullanan küçük üreticilerin piyasada yer bulamaması ve market / büyük üretim ve dağıtım zincirlerinden gelen hiçbir üründe yerel tohum kullanılmaması gibi sebeplerden dolayı yüzlerce çeşit tohum tehdit altında.
2006 yılında kabul edilen 5553 sayılı tohumculuk kanunu ile kayıt altına alınmamış tohumların satışının yasaklanması sonrası yerel tohumlarla ilgili Buğday Derneği’nin attığı adımlar şöyle:
► 2008-2009 yılında: Türkiye’nin tarımsal biyoçeşitliliğinin korunması için tohum ağının kurulması projesinde 3 ayrı toplantıda 30 kişi/kurumlar birebir görüşmeler yapılarak ağın stratejik yapısının kurulması.
► 2011-2012 yıllarında: Kaybolmakta olan 42 ayrı cinsten 155 çeşit yerel tohumun kurtarılması ve 27 farklı çiftlikte ekilerek çoğaltılması.
► 2013 yılında: Yerel tohum envanterinin %150 çoğaltılması, takas ağına 17 adet yeni çiftliğin katılması.
► 2014 yılında: 26 adet çiftliğin 169 çeşit yerel tohumu takas ederek üretmelerinin sağlanması.