Yasa geçti, ağır cezalar geliyor
Yeni kanunla yükümlülükleri artan yapı denetim firmaları, görevini yerine getirmezse ağır cezalar alacak.
İş kazalarının önüne geçilmesi ve iş güvenliğinin azami ölçüde arttırılabilmesi ile hazırlanan İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı TBMM'de kabul edildi.
Değişiklik ile yapı denetim firmaları, işyeri hekimleri ve işyeri güvenliği uzmanlarının sorumlulukları arttı. Görevini yerine getirmeyen firma ve uzmanların izin belgeleri iptal edilebilecek.
Konu hakkında değerlendirme yapan Gayrimenkul Hukuku Uzmanı Av. Filiz Metin, yapı denetim firmalarının yükümlülüklerinin arttığına dikkat çekti. Metin, "Görevini yerine getirmeyen yapı denetim firmalarını ağır para cezaları bekliyor. Bu para cezalarının 1 yıl içinde 3 kez uygulanması halinde, firma için 1 yıl iş almaktan men’e kadar yaptırımlar uygulanacak. İki kere daha iş almaktan men cezası gerektiren fiilin işlenmesi halinde teklif üzerine bakanlıkça kuruluşun izin belgesi iptal edilip faaliyetine de son verilebilecek" dedi.
İş Hukuku Uzmanı Av. Birnur Bayraktar Aslan ise, "İşyeri hekimi ve iş güveliği uzmanlarının artık ‘biz işverene sorunları bildirdik ama önlem alınmadı’ savunmasının arkasına sığınamayacaklar. İlgili hekim ve uzman işverene yazılı olarak eksiklik, aksaklık, tedbir ve tavsiyeleri iletecek yerine getirilmez ise işveren sorumlu olacak. Acil durdurmayı gerektiren ve ya hayati tehlike arz eden durumlarda ise gerekli önlemlerin alınmaması halinde bu durum işyeri hekimi veya iş güvenliği uzmanınca bakanlığa bildirilmek zorunda. Bildirmeyenlerin belgeleri 3 ay tekrarı halinde 6 ay askıya alınacak" görüşüne yer verdi.
Düzenleme ile artık işverenler ‘biz işçilere gerekli koruyucu malzemeleri veriyoruz ama kullanmıyorlar’ diyemeyecekler. Çünkü işçinin aldığı eğitim ve talimatlar doğrultusunda uyması gereken yükümlülüklere uymamaları yani koruyucu donanım malzemelerini kullanmaması işverence haklı fesih nedeni sayılacak.
İşyerinde yaşanan kazalarda ölümler meydana gelirse ne olacak?
İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku Uzmanı Av. Hakan Harmankaya, özellikle çok sayıda ölüm olayını yaşandığı madencilik alanında önemli düzenlemeler yapıldığına da dikkat çekti. Harmankaya, tasarı ile belirlenen iş güvenliğine ilişkin hususlar dışında bir de ölümlü iş kazası meydana gelen maden işyerlerinde kusuru yargı kararıyla tespit edilen işverenin 2 yıl süre ile kamu ihalelerinden yasaklanması söz konusu olacağını kaydetti.
Harmankaya, "2016 yılının başından itibaren de madenlerde bulunulan yer ve giriş çıkış takip sistemini kurma yükümlülüğü yürürlüğe girecek. Maden işçilerinin günlük çalışma süresi en çok 7,5 saat, haftalık çalışma süresi ise en çok 37,5 saat olacaktır" dedi.
Yaşanan kazaların yaralarının bir nebze olsun sarılabilmesi adına, Ermenek'teki maden kazasında; sigortalı olanlar ile kazada hayatını kaybedenlerin yasal hak sahiplerine İşsizlik Sigortası Fonu'ndan 6 ay süreyle brüt asgari ücretin iki katı tutarında vergi kesintisi olmadan ödeme yapılacak. Aynı yerde faaliyette bulunan, bu kanunun yayımı tarihinden önce İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu kapsamında işin durdurulması kararı verilerek kapalı olan maden iş yerlerinde çalışan ve sigortalıların ödenmeyen net ücretleri, iş yerlerinin kapalı olduğu dönemle sınırlı olmak ve 3 ayı geçmemek üzere İşsizlik Sigortası Fonundan aylık olarak ödenecek.