Vestel'in korunma talebi WTO'da yayımlandı

CENEVRE- Ekonomi Bakanlığı, Vestel Elektronik ve diğer yerli üreticilerin talebiyle cep telefonu ithalatı hakkında geçen hafta başlattığı korunma önlemi soruşturmasına yönelik başvuru dün Dünya Ticaret Örgütü (WTO) tarafından yayımlandı.           

Vestel Elektronik'in yaptığı ve Telpa Telekomünikasyon, NBC Telekomünikasyon, Ova Elektronik ve Erkayasan Telekomünikasyon tarafından desteklenen başvurunun gizli olmayan özetinde, "cep telefonu ithalatına karşı korunma önlemi alınarak yerli üretimin ekonomik göstergelerindeki olumsuz etkinin ve ciddi zararın ortadan kaldırılması talep edilmektedir" deniliyor.
              
Dünya Ticaret Örgütü kurallarına göre devletler ülke içindeki üreticilerin ithalattan zarar gördüğünün kanıtlanması halinde korunma önlemleri yürürlüğe koyabiliyor. Ancak karara WTO üyesi diğer ülkeler itiraz edebiliyor.
              
Vestel'in başvurusuna göre geçen yıl ve bu yılın ilk dokuz ayında cep telefonu ithalatının yüzde 99'undan fazla payı Çin, Vietnam, Güney Kore, Hindistan ve Tayvan'dan oluşan beş ülke aldı.
             
 Bakanlığın daha önce verdiği bilgiye göre korunma önlemi, gümrük vergisinde artış yapılması, ek mali mükellefiyet getirilmesi, miktar/değer kısıtlaması, tarife kontenjanı uygulaması veya bunların birlikte uygulanması gibi şekiller
alabiliyor.
              
Uzmanların verdiği bilgiye göre soruşturmanın tamamlanması beklenmeden ithalata yönelik 200 gün süreyle maliyet artırıcı geçici önlem alınabiliyor.
              
Vestel'in başvurusu WTO tarihinde cep telefonları hakkında korunma önlemi talep eden ilk başvuru oldu. Çoğu başvuru çelik, tarım ürünleri ve giyim gibi alanları kapsıyor.
             
Bazı uluslararası ticaret uzmanları devletlerin korunma önlemlerini giderek daha sık kullandıklarına dikkat çekerek, bununla ekonomik büyümeyi desteklemek için dış rekabetin durdurmaya çalıştıklarını belirtiyorlar.
              
Yurtdışında daha çok beyaz eşya ürünleri ile tanınan Vestel, Eylül ayında Berlin'deki IFA elektronik fuarında yeni cep telefonu modeli Venus'u tanıtmıştı.
             
Başvuruda yerli cep telefonu üretiminin 2009'dan bu yanadeğişimi ve 2009 yılını 100 puan olarak baz alan üretim endeksi yer alıyor.
              
Buna göre 2009 ve 2010 yıllarında yapılan cep telefonu üretimi 2011 yılında dururken, 2012 yılında tekrar başlıyor. Cep telefonu üretim endeksi 2013 yılının tamamı ve 2014'ün ilk dokuz ayında sırasıyla 9 ve 64 değerini alıyor.
              
Başvuruya göre yapılan cep telefonu ithalatının değeri ise 2009 ile 2013 yılları arasında yüzde 152 artarak 2.7 milyar dolara yükseldi, ithal edilen cep telefonu sayısı ise yüzde 11 arttı.
              
TÜİK verilerine göre bu yılın Ocak-Ekim döneminde ayında cep telefonu ithalatı itibariyle 2.4 milyar dolar, ihracat ise 17.5 milyon dolar oldu.