Türkiye'nin en büyüğü TÜPRAŞ
TÜPRAŞ, Türkiye'nin en büyük 500 şirketinin belirlendiği "Fortune 500"de 39,7 milyar liralık net satışla listenin ilk sırasında yer aldı.
Finansal kurumlar ve holding şirketleri dışındaki tüm sektörleri kapsayan Fortune 500 Türkiye 2015 araştırmasının sekizincisi düzenlenen basın toplantısıyla açıklandı. Listenin ilk sırasında Türkiye Petrol Rafinerileri (TÜPRAŞ) bulunurken, ikinci sırada BOTAŞ, üçüncü sırada ise OMV Petrol Ofisi yer aldı.
Fortune 500 listesinde yer alan şirketlerin net satışları bir önceki yıla göre yüzde 19,55 oranında artarak 791,7 milyar TL’ye çıktı. Türkiye’nin en büyük şirketlerinin ihracatları da yüzde 19,98 oranında artışla 186,8 milyar TL olarak gerçekleşti.
Listede yer alan şirketlerin faiz ve vergi öncesi kârlarının toplamı yüzde 1,38 artışla 59 milyar TL olarak gerçekleşti. Toplam net kârları ise yüzde 1,96 oranında düşerek 26,8 milyar TL’ye geriledi. Şirketlerin faaliyet kârları, yüzde 13,49 oranında düşerek 38,4 milyar TL oldu. Listede yer alan şirketlerin toplam aktifleri yüzde 13,8’lik artışla 716,9 milyar TL’ye, özkaynakları ise yüzde 12,3 oranında yükselerek 310,1 milyar TL’ye çıktı.
Fortune Türkiye Yayın Direktörü Cüneyt Toros, bu yıl sekizincisi yayımlanan Fortune 500 Türkiye listesinin, Fortune Amerika’nın deneyimi ile oluşturduğu kriterler ışığında, Türkiye’de ilk kez şirket isimlerinin saklanmadığı, tüm verilerin eksiksiz olduğu, tamamen bilimsel ölçülerle hazırlanan, şeffaf ve objektif bir şirket sıralaması olduğunu söyledi. Toros, “Büyük bir titizlikle yapılan çalışma, hem akademik dünyada hem de iş dünyasında önemli bir referans olarak kabul ediliyor” dedi.
CRIF Genel Müdürü Didem Taner, çalışmada CRIF ve Dun & Bradstreet Türkiye’nin 1.3 milyon şirketten oluşan veri tabanlarının yanı sıra çok sayıda meslek kuruluşları, odalar, dernek ve birlik gibi kuruluşların bilgilerine de başvurulduğunu belirterek, BIST’te işlem gören şirketlerin dışındaki şirketlere direkt olarak ulaşıldığını vurguladı.
ABD listesinde üçüncü sırada yer alıyor
Merkez Bankası 2014 ortalama dolar kurunu 2,18 TL baz alarak yapılan hesaplamaya göre, Fortune 500 Türkiye’nin toplam satışları 362 milyar 84 milyon dolar. Buna göre, Fortune 500 Türkiye şirketlerinin tamamı Fortune 500 ABD sıralamasına ancak, üçüncü sıradan girebiliyor. Fortune 500 ABD listesinde ilk sırasında yer alan Wal-Mart’ın net satışları 485,6 milyar dolar. Bu rakamlara göre, Türkiye’nin en büyük 500 şirketinin net satışlarının toplamı Wal-Mart’ın yüzde 75’i ediyor.
87 yeni şirket geldi
Geçmiş yıllardaki Fortune 500 listelerine petrol ve enerji şirketleri damgasını vurmuştu. 2014 yılında da bu geleneğin devam ettiğini görüyoruz. 242,5 milyar TL satış gelirine sahip Fortune 500’ün ilk 10 şirketinin sektörel ağırlığı petrol ve enerji şirketlerinden oluşuyor. Bu yılki Fortune 500 Türkiye listesinde 87 yeni şirket yer alıyor. Bu şirketlerin yedisi ilk 100’de, 23’ü ise ilk 200’de bulunuyor.
147 şirketin satış geliri 1 milyar TL’yi aştı
Fortune 500 listesindeki 147 şirketin satış geliri 1 milyar TL’yi aştı. Bu rakam, geçen yıl 125’ti. Öte yandan, geçen yıl satış gelirleri 10 milyar liranın üzerinde bulunan şirket sayısı 14 iken bu yıl 16’ya yükseldi. Listenin 500’üncü sırasında bulunan şirketin net satışı 284 milyon 178 bin TL.
Türkiye’de imalat, ticaret, hizmet ve inşaat sektörlerini kapsayan Fortune 500 Türkiye çalışması, son yedi yılda olduğu gibi, bu yıl da CRIF ve kardeş kuruluşu Dun & Bradstreet Türkiye ile birlikte hazırlandı. Bugün, Türkiye'de şirketler üzerine yapılan birçok akademik çalışmada, Fortune 500 Türkiye verilerinin referans olarak alınması, çalışmaya olan güvenin önemli bir göstergesi. Fortune 500 Türkiye listesinde yer almak şirketler için ise bir prestij sembolü olarak tanımlanıyor.
Listenin ilk 50'si şu şekilde:
| SIRA | NET SATIŞLAR | |||
| 2014 | 2013 | Şirket İsmi | TL | Değişim (%) |
| 1 | 1 | TÜRKİYE PETROL RAFİNERİLERİ A.Ş. | 39.722.712.000 | -3,3 |
| 2 | - | BOTAŞ BORU HATLARI İLE PETROL TAŞIMA A.Ş. | 37.464.272.927 | 14,2 |
| 3 | 2 | OMV PETROL OFİSİ A.Ş. | 32.946.752.000 | 31,9 |
| 4 | 4 | TÜRK HAVA YOLLARI A.O. | 24.157.801.405 | 28,7 |
| 5 | 6 | TÜRKİYE ELEKTRİK İLETİM A.Ş. | 22.593.891.567 | 46,9 |
| 6 | 3 | TÜRKİYE ELEKTRİK TİCARET VE TAAHHÜT A.Ş. | 20.901.156.387 | -9,9 |
| 7 | 5 | OPET PETROLCÜLÜK A.Ş. | 20.831.159.000 | 16,7 |
| 8 | 7 | SHELL & TURCAS PETROL A.Ş. | 15.823.877.000 | 13,2 |
| 9 | 10 | BİM BİRLEŞİK MAĞAZALAR A.Ş. | 14.463.059.000 | 22,1 |
| 10 | 8 | TÜRK TELEKOMÜNİKASYON A.Ş. | 13.601.623.000 | 3,7 |
| 11 | 9 | ENKA İNŞAAT VE SANAYİ A.Ş. | 12.727.939.000 | 3,6 |
| 12 | 13 | ARÇELİK A.Ş. | 12.514.033.000 | 12,8 |
| 13 | 11 | TURKCELL İLETİŞİM HİZMETLERİ A.Ş. | 12.043.587.000 | 5,6 |
| 14 | 12 | FORD OTOMOTİV SANAYİ A.Ş. | 11.924.836.507 | 4,6 |
| 15 | 15 | EREĞLİ DEMİR VE ÇELİK FABRİKALARI T.A.Ş. | 11.484.137.000 | 17,4 |
| 16 | 16 | ANADOLU EFES BİRACILIK VE MALT SANAYİİ A.Ş. | 10.079.137.000 | 9,6 |
| 17 | 14 | EÜAŞ ELEKTRİK ÜRETİM A.Ş. | 8.360.352.822 | -23,6 |
| 18 | 17 | MİGROS TİC. A.Ş. | 8.122.667.000 | 14,0 |
| 19 | 21 | VESTEL ELEKTRONİK SAN. VE TİC. A.Ş. | 7.767.303.000 | 24,9 |
| 20 | 19 | DOĞUŞ OTOMOTİV SERVİS VE TİC. A.Ş. | 7.692.702.000 | 16,5 |
| 21 | 18 | TOFAŞ TÜRK OTOMOBİL FABRİKASI A.Ş. | 7.440.009.000 | 5,7 |
| 22 | 22 | AYGAZ A.Ş. | 7.061.276.000 | 17,6 |
| 23 | 20 | JTI TÜTÜN ÜRÜNLERİ PAZARLAMA A.Ş. | 6.575.238.811 | 3,5 |
| 24 | 23 | SELÇUK ECZA DEPOSU TİC. VE SAN. A.Ş. | 6.386.429.899 | 21,9 |
| 25 | - | İÇDAŞ ÇELİK ENERJİ TERSANE VE ULAŞIM SAN. A.Ş. | 6.350.289.705 | 12,6 |
| 26 | 25 | THY OPET HAVACILIK YAKITLARI A.Ş. | 6.141.876.527 | 25,5 |
| 27 | 27 | LC WAIKIKI MAĞAZACILIK HİZMETLERİ TİC. A.Ş. | 5.554.740.061 | 26,3 |
| 28 | 26 | İSTANBUL GAZ DAĞITIM SAN. VE TİC. A.Ş. | 4.682.385.391 | 1,7 |
| 29 | 24 | İÇ İÇTAŞ İNŞAAT TİC. VE SAN. A.Ş. | 4.677.505.000 | -6,7 |
| 30 | 57 | POLİMEKS İNŞAAT TAAHHÜT VE SANAYİ TİC. A.Ş. | 4.662.366.591 | 136,9 |
| 31 | 28 | PETKİM PETROKİMYA HOLDİNG A.Ş. | 4.132.846.077 | -0,6 |
| 32 | 30 | UNILEVER SAN. VE TİC. TÜRK A.Ş. | 3.688.732.330 | 13,8 |
| 33 | 56 | ÇALIK ENERJİ SANAYİ VE TİCARET A.Ş. | 3.537.596.000 | 76,4 |
| 34 | 61 | İSTANBUL ALTIN RAFİNERİSİ A.Ş. | 3.439.544.606 | 84,8 |
| 35 | 39 | BOSCH SANAYİ VE TİCARET A.Ş. | 3.330.421.710 | 31,9 |
| 36 | 38 | CARREFOURSA CARREFOUR SABANCI TİC. MER. A.Ş. | 3.126.334.716 | 20,2 |
| 37 | 35 | TÜRKİYE ŞEKER FABRİKALARI A.Ş. | 3.098.310.267 | 12,5 |
| 38 | 44 | PEGASUS HAVA TAŞIMACILIĞI A.Ş. | 3.081.727.739 | 28,7 |
| 39 | 33 | TEKNOSA İÇ VE DIŞ TİC. A.Ş. | 3.016.438.000 | 2,0 |
| 40 | - | GÜNEŞ EKSPRES HAVACILIK A.Ş. | 2.954.315.280 | 31,4 |
| 41 | 45 | TEKFEN İNŞAAT VE TESİSAT A.Ş. | 2.942.434.000 | 23,5 |
| 42 | 36 | ÜLKER BİSKÜVİ SANAYİ TİC. A.Ş. | 2.891.213.747 | 5,2 |
| 43 | 47 | GÜBRE FABRİKALARI T.A.Ş. | 2.848.230.035 | 25,7 |
| 44 | 53 | DEVLET HAVA MEYDANLARI İŞLETMESİ GENEL MÜD. | 2.752.483.280 | 29,8 |
| 45 | 50 | TÜRK TRAKTÖR ZİRAAT MAKİNELERİ A.Ş. | 2.723.317.809 | 25,2 |
| 46 | 32 | TOSÇELİK PROFİL VE SAÇ ENDÜSTRİSİ A.Ş. | 2.646.595.426 | -11,4 |
| 47 | 41 | ER BAKIR ELEKTROLİTİK BAKIR MAMÜLLERİ A.Ş. | 2.583.684.576 | 4,2 |
| 48 | 42 | SARKUYSAN ELEKTROLİTİK BAKIR SAN. VE TİC. A.Ş. | 2.546.168.607 | 5,6 |
| 49 | 55 | TP PETROL DAĞITIM A.Ş. | 2.543.710.425 | 26,6 |
| 50 | 43 | İPRAGAZ A.Ş. | 2.533.322.628 | 5,2 |