Turkcell bu toprakların Einstein'larına sahip çıkıyor

Özlem ERMİŞ BEYHAN

Sınıfa girdiğinizde farklı bir yerde olduğunuzu hemen anlıyorsunuz. Hayır, farklılık masalardaki projeler ya da raflardaki robotik çalışmalarda değil, karşınızda size pırıl pırıl bir zekayla bakan çocukların yüzündeki ışıkta. BİLSEM Kadıköy'de bir sınıftayız. Turkcell'in Pazarlamadan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı İsmail Bütün'le Zeka Küpü projeleri kapsamında hazırlanmış sınıfın öğrencileriyle tanışıyoruz.

Bu toprakların Einstein'larına destek olmak için Milli Eğitim Bakanlığınca hayata geçirilmiş bir proje BİLSEM. Bilim ve Sanat Merkezleri (BİLSEM); zeka, yaratıcılık, sanat, liderlik gibi alanlarda yüksek düzeyde performans gösteren üstün ve özel yetenekli öğrencilere eğitim veriyor. Bu merkezlerde sadece iki branşta eğitim yok; din ve spor. İstanbul'da 11 BİLSEM bulunuyor. Tüm Türkiye'de; Şırnak'tan İzmir'e Rize'den Ankara'ya 81 ilde toplam 106 BİLSEM var. 140 IQ üzeri öğrencilerin sınavla seçilip kabul edildiği bu merkezler, üstün yetenekli toplam 32 bin öğrencinin okul sonrasında ilgi duyduğu alanlarda proje geliştirmesine imkan sağlıyor. Merkezlerin gençler için önemi büyük; üstün yeteneklerinin onlara yüklediği farklı olma duygusunu yaşamadan hep kendileri gibi 'özel' yaşıtları ile birkaç saat geçirip, onlara nasıl davranılacağının eğitimini alan öğretmenleri ile kendilerini geliştirebiliyorlar.

6 vasıta değiştirip gelen var

Kadıköy BİLSEM de işte bu merkezlerden biri. En önemli sorun servis eksikliği; çok farklı lokasyondan, 150 ayrı okuldan öğrenci geliyor bu BİLSEM'e de. Böyle olunca büyük yük, öğrencilerin velilerinin üzerine yükleniyor. Kadıköy BİLSEM Müdürü Şule Yağlı, 6 vasıta değiştirerek çocuğunu okul sonrası merkezlerine getiren veli olduğunu anlatıyor. Ancak veliler de biliyor; bu çocukları kazanamazsak bu pırıl pırıl beyinler ilk fırsatta batıya göç ediyor.

Beyin cerrahlığı ve astrofizik

Çocuklara soruyoruz; ne olmak istiyorlar. Biri 'beyin cerrahı' diyor; 3 yaşından beri beyin cerrahı olmak istiyormuş. Diğeri astrofizik alanında eğitim almak istiyor. Bir diğeri büyük bir özgüvenle henüz karar vermediğini açıklıyor. BİLSEM'lerde lise sona kadar eğitim alınıyor. Sonrası ise Milli Eğitim bakanlığınca takip ediliyor. Pek çok üstün yetenekli öğrencinin yurt dışından burslar alarak 'göç ettiği' belirtiliyor.

Çocuklar bize projelerini anlatıyor: Her biri bir sıkıntıya çözüm aramış, hep 'Ne yapabilirim, nasıl düzeltebilirim, ne yaratabilirim' diye düşünen özel beyinler bunlar... Anlattıkları projeleri dinliyor TurkcellGenel Müdür Yardımcısı Bütün. Örneğin bir proje, Görme Engelliler İçin Sesli Rehber, Turkcell'in de büyük emek verdiği Görme Engelliler için Sesli Bilgi Servisi ile örtüşüyor. İsmail Bütün, projeyi hazırlayan öğrenciyi Turkcell Ar-Ge merkezine davet ediyor.

Turkcell kurumsal sosyal sorumluluk projeleri ile özdeşleşmiş şirketlerden. Gelirinin yüzde 1'ini topluma katkı projeleri için ayırıyor. Bugüne kadar sadece Zeka Küpü projesine ayırdığı kaynak 3 milyon TL. İsmail Bütün, "Artık en önemli kaynak, data. Kabuğu kırmamız, yeni dünyayı iyi anlamamız gerekiyor. Endüstri 4.0 devriminde ön sıralarda yer almak için zeka küpleri gençlere ihtiyaç var" diyor.

Zeka Küpü Laboratuvarı'nda neler var?
- Her öğrenciye birer adet dizüstü bilgisayar ve Arduino Leonardo kart Jumperlardan LED'lere kadar uzanan kapsamlı birer elektronik set
- Sensör kitleri ve matkaptan lehime kadar, üretim ve tasarım süreçlerine destek olacak ve bir atölyede olması gereken pek çok donanım ve cihaz,
- Tasarım uygulamaları için 3B yazıcı

19 ilde 22 laboratuvar kurdu

2016 yılında İstanbul, Adana, Ankara, Şanlıurfa, Ordu, Kütahya ve Erzincan illerinde birer Turkcell Zeka Küpü sınıfı inşa edildi ve bu okullarda yüz yüze eğitimler verildi. Eğitimler ve yeni sınıf kurulumlarına 2017 yılında Sivas, İstanbul, Ankara, Mersin, Amasya, Erzurum, Rize, İzmir, Aydın ve Afyon’da kurulan sınıflarla devam edildi. Robotik ve kodlama alanında katıldıkları organizasyonlarda üstün başarı gösteren Mardin Midyat Sivrice Ortaokulu, Gökçeada Rum Ortaokulu ve Kocaeli TEV İnanç Türkeş Özel Lisesi’ne özel sınıf ve eğitim programı organize edildi. Halen 19 ilde 22 laboratuvar ile çocukların teknoloji deneyimine ortak olan Turkcell, 2018 yılında da Balıkesir, İzmir, İstanbul (Ataşehir), Karaman, Trabzon, Bilecik, Antalya, Van, Burdur ve Ordu’da yeni laboratuvarlar kurarak projeyi hızla büyütmeye devam edecek. Proje kapsamında Türkiye genelinde tüm bilim ve sanat merkezlerine 21.500 kodlama kiti dağıtıldı. Öğrenci ve öğretmenler zekakupulms.turkcell.com.tr adresinden de Maker ve Kodlama kitleri ile uzaktan eğitim alıyor. Şu ana kadar sisteme kayıtlı 5000’den fazla öğrenciye 140.000 saat online eğitim verildi. Öğrenciler kitlerle yaptıkları yaratıcı projeleri sistem üzerinden diğer katılımcılarla da paylaştı. Bu süreçte Turkcell ekibi de çocuklara koçluk yapıp fikir sürecinde gelişimlerine destek oldu.