Tarihi yeniden yazacak Patara'ya İş'ten destek

Jülide YİĞİTTÜRK GÜRDAMAR

Antalya’nın Kaş ilçesinde, tarihi Likya Birliği’nin başkenti Patara Antik Kenti’nde yürütülen kazı çalışmalarında elde edilen bulgular dünya tarihini tekrar yazdıracak. Kazı çalışmalarında Likyalıların aslında İskender’e teslim olmadığına yönelik bulgular elde edildi. Tarihte Likyalıların savaşmadığı ve şehrin kapılarını açarak yıkılmaktan kurtulduğu yer alıyor.

Patara’da Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın 1988 yılında Akdeniz Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Klasik Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Fahri Işık başkanlığında başlatılan kazılar bugün Prof. Dr. Havva İşkan Işık tarafından 50 kişilik ekiple sürdürülüyor. Kazılarda ortaya çıkan veriler sadece Anadolu topraklarının medeniyet tarihine ışık tutmakla kalmıyor, dünya kültür mirasına da katkı sağlıyor. Yaşam izlerinin milattan 4 bin yıl öncesine kadar dayandığı, milattan sonra 14. yüzyıla kadar kesintisiz olarak sürdüğü Patara Antik Kenti’ne yönelik kazı çalışmaları 30 yıldır sürdürülüyor.

İskender'e teslim olmadılar

Türkiye İş Bankası, iştiraklerinden Şişe ve Cam Fabrikaları AŞ ve Türkiye Sınai Kalkınma Bankası (TSKB) desteğiyle sürdürülen kazı çalışmalarını incelemek için gittiğimiz Patara’da konuştuğumuz Işık, Tepecik’de üzerinde ‘Philippos’un oğlu İskender’e aittir’ yazısı bulunan bir sapan mermisi bulunduğunu anlattı.

Havva İşkan Işık, bunun tarihin akışını değiştirecek bir bilgi olduğuna belirterek şunları söyledi: “Tarihi kaynaklara göre İÖ 333-334’te Makedonyalı Büyük İskender 30 Likya kentine sefer düzenliyor ve bu kentler İskender’in ordusuna karşı koymadan kenti teslim etmiş görünüyor. Ancak kazılarda ortaya çıkardığımız bu sapan mermisi Likyalıların İskender’e karşı savaştığını ortaya koyuyor. Aynı kazıda çıkan mızrak uçları ve yoğun yangın tabakası da kentin savaşarak düştüğünü ortaya koyuyor.”

Nero'nun hamamı ortaya çıkacak

İş Bankası Grubu 2016 yılında Patara Antik Kendi kazılarına destek vermeye başladı. Bu destekle, İmparator Nero tarafından yaptırılan hamamın tamamen ortaya çıkarılması planlanıyor. Ayrıca ilk kez, Patara’nın yerleşim tarihi açısından önemli bir bulgu olan Hellenistik Dönem Agorası’na ait duvar kalıntılarına rastlandı. Bu yılki kazıların son çalışması, Agoranın batısında kent tanrıçasına ait Tyche Tapınağı’nda gerçekleştirilecek.

Projelere destek vermeyi sürdüreceğiz

İş Bankası Kurumsal İletişim Müdürü Suat Sözen, bu toprakların tarihi ve kültür mirasının bir şekilde gün yüzüne çıkartılması veya Anadolu’nun tarihinin aydınlatılması için süren bilimsel çalışmaların devam etmesini sağlamaya çalıştıklarını söyledi.

5 yıldır Zeugma’da Muzalar (Esin Perileri) Evi’nin kazısına, 1 yıldır da Patara’ya destek verdiklerini anlatan Sözen, her iki kazı için de Kültür Bakanlığı ile 5 yıllık anlaşma yaptıklarını ifade etti. Bu projelere destek vermeyi sürdüreceklerini söyleyen Sözen, “Bunların sayısı önümüzdeki günlerde artabilir ama bizim için projenin başarısı bizim sayıları artırmamız değil, başka kuruluşların da bu alana destek olması” şeklinde konuştu. Sözen, Patara’ya yıllık 150 bin TL destek olduklarını kaydederek, “Desteğin boyutu çok büyük değil ama buradaki kazıların hocaların arzu ettiği şekilde en azından sürdürülebilmesi için yeterli bir miktar” dedi. Türkiye’de mutlak değer olarak bakıldığında sosyal sorumluluğa en çok kaynak ayıran kuruluşlardan biri olduklarını vurgulayan Sözen, bu alanda çok sayıda proje yürütüldüğünü söyledi.