Şirket evlilikleri hız kesti
Türkiye'de yabancılar dahil artan şirket satın almaları ve birleşmelerinde önceki yıllara göre düşüş yaşandı
Mehmet KAYA
ANKARA-Türkiye’de yabancılar dahil artan şirket satın almaları ve birleşmeleri hız kesti. Rekabet Kurumu tarafından yayınlanan verilere göre, krizin etkisinin tam olarak görüldüğü 2009 haricindeki en az sayıda şirket birleşmesi 2013’te gerçekleşti. Birleşme ve devralmalara ilişkin rapor üreten Deloitte de geçen hafta önceki yıllara göre düşüş görüldüğünü açıklamıştı.
DÜNYA’nın Rekabet Kurumu verilerinden derlediği bilgilere göre, son 6 yılda 2009 hariç en az sayıda şirket birleşme ve satın alması gerçekleşti. Özelleştirme haricinde bakıldığında, yıllık 230’un üzerinde satın alma ve birleşme görülürken, krizin etkisinin net olarak hissedildiği 2009’daki 144 devirin ardından 2013’te 194 adet ile en düşük seviye gerçekleşti.
Rekabet Kurumu verileri, satın alma-birleşmelerdeki hisse devirlerinin vb. işlemlerin tutarlarını içermiyor. Kurum sadece Kurul tarafından birleşme, devralma, satışlara yönelik başvurulardan kaynaklı alınan kararların adetini yayınlıyor. Buna göre, özelleştirmeler haricinde 2008 yılında 231, 2009 yılında 144, 2010 yılında 210, 2011 yılında 239, 2012 yılında 282 satış-devir ve birleşme için Rekabet Kurumu karar aldı.
Deloitte verileri de benzer eğilimi gösteriyor
Türkiye’deki birleşme ve satın alma işlemlerini takip eden danışmanlık şirketi Deloitte de 2013 raporunu açıkladı. Raporda, özelleştirme işlemleri dahil 2009’da 101 olan işlem sayısının, 2010’da 190’a, 2011’de 237’ye, 2012’de 253’e yükseldikten sonra, 2013’te 217’ye düştüğü belirtildi. Raporda, işlem hacminin de benzer şekilde 2009’daki 5,2 milyar dolar seviyesinden, 2010’da 17,3 milyar, 2011’de 15 milyar, 2012’de 22 milyar dolar olarak gerçekleşmesinin ardından 2013 yılı sonunda yine 2010 seviyesinde 17,5 milyar dolara indiği tespiti yapıldı.
Deloitte raporunda, Türkiye’deki işlemlerin miktar olarak enerji özelleştirmeleri kaynaklı yükseldiği de hatırlatılarak, toplam 17,5 milyar dolarlık işlemin son 5 yılın en yüksek oranı olan yüzde 38’e ulaştığı (bir önceki en yüksek oran yüzde 29 ile 2012) hatırlatıldı. Deloitte raporunda, birleşme ve satın alma işlemlerinde yatırım fonlarının ağırlığının artması ve yabancı yatırımcıların ağırlığının düşmesi diğer unsurlar olarak dikkat çekti. Raporda, son yıllardaki eğilime uygun olarak enerji, perakende-dağıtım ve sağlık alanındaki satın almalar ana ağırlığı oluşturdu.