Siemens, 'Bursalı dev'i tercih etti

ÖMER FARUK ÇİFTÇİ

BERLİN - Durmazlar Holding Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Fatma Durmaz Yılbirlik, Berlin’de düzenlenen İnnotrans Fuarı’nda Türkiye’nin ilk yerli tramvayı “İpekböceği” ve hafif metro aracı “Green City”i görücüye çıkardıklarını söyledi. Türkiye’nin de yer aldığı 55 ülkeden 2 bin 758 şirketin ürünlerini sergilediği fuarın raylı sistemler sektöründe dünyanın en büyük fuarı olarak kabul edildiğini dile getiren Yılbirlik, “Bu yıl 5’i Bursalı 25'ten fazla Türk şirketi fuara katılım gösterdi” dedi. Yılbirlik, Siemens ile ürün gamından çıkardığı hafif metro aracının üretimi konusunda anlaşmaya vardıklarını, firmanın bundan böyle hafif metro aracı ihalelerine Green City ile çıkacağını bildirdi . 

Kent içi raylı sistem yolcu taşımacılığında ürün gamını birer birer tamamladıklarını belirten Yılbirlik, metro aracının da önümüzdeki yıl üretilerek kent içi ürün gamını tamamlayacaklarını vurguladı. İpekböceği gibi Green City’nin de aynı sektörde hafif raylı modelde ilk yerli aracı olduğunu anlatan Yılbirlik, “5 yıl önce yola çıktığımızda yerlileşme oranını ön plana aldık. Hedefl erimizden biri maksimum yerlileşme idi. 5 yılın sonunda yüzde 67 yerlileştirme oranına ulaştık” dedi. 

“Sahada kazandığımız İzmir ihalesini masada kaybettik” 

Raylı sistem sektörünün cari açık konusunda en fazla açık veren sektörlerden biri olduğuna işaret eden Yılbirlik, “Türkiye’de şu anda genel hesaplamalara göre yaklaşık 18 milyar euroluk pazardan bahsediyoruz. Cari açık nedeniyle Türkiye’nin bu ihtiyacının karşılanması için yerli üretim çok önemli. Biz de bu boşluğu doldurmak ve hedefl ere ulaşmak için çalışmalarımızı sürdürüyoruz” diye konuştu. 

İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin “Konak ve Karşıyaka Tramvayları Yapım” ihalesi ile ilgili gelişmeleri de değerlendiren Yılbirlik, şunları söyledi: “Şubat ayında yapılan ihaleye Gülermak firmasının araç temini yüklenicisi olarak girdik. İhalede teklif veren 5 firma da ürettiğimiz İpekböceği'ni teklif dosyalarına koydu. Sonuçta Gülermak firması ihaleyi kazandı. Bizler de 38 setten oluşan 68 milyon euroluk üretim için hazırlıklara başladık. Ancak sonraki süreçte anlayamadığımız nedenle ihaleyi alan firma ile irtibatımız kesildi. Ağustos ayında öğreniyoruz ki Gülermak araç teminini aynı ihaleye teklif veren ve kaybeden Güney Kore firması Rotem’den almak üzere anlaşmış. Araçların yerli bir üreticiden temin edilmesinden memnuniyet duyduğunu belirten İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı da bunu onaylamış. Biz bugüne kadar hiç geriye bakmadık. Geleceğe bakıyoruz.” 

Gelişmiş ülkelerin birçoğunda raylı sistem ihalelerinde yerlilik şartının yasa ile belirlendiğini ve buna şartsız uyulduğunu anlatan Yılbirlik, “İhalelerde Almanya yüzde 60, Çin yüzde 70, Rusya yüzde 70, ABD yüzde 65 yerlilik şartı koyuyor. Bizde ise yabancılar elini kolunu sallayarak gelip herhangi bir aracı yerlilik şartı olmadan verebiliyorlar. Yasal bir mecburiyet yok. İstanbul metrosu çok daha fazlası olması gerekirken yüzde 30 şartı ile çıkıyor. Koymak da önemli değil bunu denetlemek gerekiyor” diye konuştu. 

“Raylı sistemler de savunma sanayii gibi desteklenmeli”

 Türkiye’de 1000’i İstanbul’da olmak üzere 1603 adet raylı sistem ulaşım aracı bulunduğunu ve kendi ürettikleri 6’sı hariç tamamının ithal olduğunu anlatan Yılbirlik, şunları söyledi: “2023 yılına kadar Türkiye’de 600 adet tramvay, 300 hafif metro, 2500 metro aracı ihtiyacı var. Hızlı tren ile birlikte altyapı dahil 35 milyar euroluk bir pazar. Cari açığı azaltmadaki 4 kritik sektörden biri raylı sistemler. Yerli üreticiyi teşvik amacıyla birtakım uygulamaların ön plana çıkarılması savunma sanayi gibi desteklenmesi lazım. Böyle olmazsa önümüzdeki 9 yılda 35 milyar euroluk pazarı kaçırırız. Bizim pazara girmemizle birlikte araç fiyatları 3.2 milyonlardan 1.6 milyon eurolara geriledi. Burada yarı yarıya döviz ülkemizde kaldı. Ayrıca yerli alım yapıldığında kalan kısım da ülkemizde kalıyor üretim ve istihdama dönüyor. Parasal tutar olarak maliyetin yüzde 67’si yerli. Yüzde 33 ithal ediyoruz”

Alstom’a Bogi üretimi 

Raylı sistem araçlarında en önemli parçalardan birinin bogi olduğunu vurgulayan Yılbirlik, tramvay ve hafif metro araçlarının yanı sıra Fransız Alstom firmasına da yüzde yüz yerli bogi ürettiklerini belirtti. Yılbirlik, yapılan anlaşmayla yıllık 450 adet olan bogi üretimini 600’e çıkaracaklarını dile getirdi. Yılbirlik, Türkiye’de fabrika kurmak isteyen Alstom ile Yüksek Hızlı Tren projesi için de görüşmelerin sürdüğünü kaydetti.