Kayaları çatlatıyor!
Dinamitin yerine kaya çatlatıcı geliştirildi. Sistemi bulan Kenneth Gustavsson, tıpkı dinamidin mucidi Alfred Nobel gibi İsveçli. Teknoloji Royex Kaya Kırıcı markasıyla Türkiye'ye geliyor
STOKHOLM - Uygarlığın gelişmesine büyük katkı sağlayan dinamitin yerine yeni bir teknoloji geliştirildi. Kaya kırıcı olarak adlandırılan yeni teknolojiyi geliştiren de dinamiti bulan Alfred Nobel gibi İsveçli. Kenneth Gustavsson'un geliştirdiği sistem İsveç, Finlandiya ve Norveç'te kullanılıyor. Teknolojiyi geliştiren şirket 'Royex Kaya Kırıcı' markasıyla Türkiye'ye girme hazırlıkları içinde.
Rock Breaking-Kaya Kırıcı olarak adlandırılan sistemin dinamitten farkı patlatma yerine kayaları çatlatarak kırması. Dinamit gibi sarsıntı yaratmayan, gürültü çıkarmayan sistem, patlayıcı olmadığından taşınması ve saklanması bakımından da güvenli sınıfına giriyor. Birleşmiş Milletler'in 1.4S ürün sınıfına giren kaya kırıcı, havai fişek kategorisinde kabul ediliyor. Kaya kırıcı kapsüllerin bulunduğu deponun yanması halinde, dinamitte olduğu gibi patlama olmuyor.
Kent merkezlerinde, binaların zemininde ve maden ocaklarında
Kaya kırıcı sistem aynı işlevi yerine getirdiği için dinamitin kullanıldığı her işte kullanılabiliyor. Dinamite göre avantajı ise sarsıntı ve gürültüye yol açmadığı, yangın tehlikesi de olmadığı için hassas kabul edilen mekanlarda kullanılabilmesi. Özellikle kent merkezlerinde, sarsıntıdan çevrenin zarar görebileceği yerlerde dinamit yerine kaya kırıcı tercih ediliyor. Binaların zemininde kazı yapılması gerektiğinde de kaya kırıcı kullanılabiliyor. Yangın tehlikesi olmadığından kaya kırıcı maden ocakları için de avantaj oluşturuyor.
Kaya kırıcı teknolojisi uygulama bakımından dinamiti andırıyor. Aynı şekilde kırılacak kayalarda delik açılarak kaya kırıcı kapsuller yerleştiriliyor. Kapsulün üstü barut ile kapatılıp su dökülüyor. Kayaların üzeri lastikten yapılmış koruyucu malzeme ile kapatılıyor. Kapsule elektrik akımı verilerek kimyasal reaksiyonla gaz basıncı elde ediliyor. Gaz basıncı kayanın parçalanmasına yol açıyor. İşlem sırasında havai fişeğini andıran bir ses duyuluyor. Etrafa kaya parçaları dağılmadığından ve yakındaki binalarda sarsıntıya yol açmadığından, kaya kırıcının kent içinde kullanımının dinamite göre avantajlı olduğu belirtiliyor.