Kastamonu Entegre, 3'ü dışarıda dört yeni fabrika daha kuracak
Kastamonu Entegre'nin Türkiye'de 6 yerde, dışarıda da Romanya, Bulgaristan, Bosna Hersek ve Tataristan'da fabrikaları var. Şimdi Rusya'ya 2, Ukrayna'ya 1 fabrika daha kuracak.
YAYINLAMA
GÜNCELLEME
İbrahim EKİNCİ
İSTANBUL - Kiğılı Ailesi'nin hisselerine sahip olduğu Hayat Grubu, ağırlıklı olarak kimya ve ağaç sanayi sektörlerinde faaliyet gösteriyor. 5 önemli şirketi var: Hayat Kimya, Hayat Temizlik, Limaş Liman, Kastamonu Entegre ve Yongapan. Ürünleri, markaları biliniyor. Yaklaşık 80 yıl önce tekstille başlamış. Bugün 2.1 milyar dolar ciro yapıyor. 9 bin 300 çalışanı var. Kimya grubu temizlik, kağıt ve kişisel bakım alanında. Bingo, Molfix, Molped, Papia, Familia gibi markaları üretiyor. Ağaç grubunda amiral gemisi Kastamonu Entegre. Gerçek bir global şirket! Romanya, Bulgaristan, Tataristan, Bosna Hersek'te üretimi var. Rusya'da iki, Ukrayna'da bir fabrika daha kurmayı planlıyor. Ciroda milyar dolar sınırını devirmiş durumda. Bu bilgileri holdingin Ağaç Grubu Başkanı, Kastamonu Entegre Genel Müdürü Haluk Yıldız verdi… Kendisiyle iki yıl kadar önce ofisinde görüşmüştük. Bu son görüşmemiz gazetede, DÜNYA Ekonomi TV'de gerçekleşti. İstihbarattan muhabir arkadaşım Aysel Yücel'le kendisini soru yağmuruna tuttuk. Benim iki yıl önceki görüşmemde Tataristan yatırımı gündemdeydi. Ancak bir Ukrayna, iki Rusya olmak üzere üç yeni dış yatırımı Yıldız, bu görüşmede açıkladı. İçerde, Türkiye'de de bir yatırım var. Antalya - Denizli hattında bir fabrika yatırımı olacak. Bunun yeri kesin değil.
Neden dışarıya üç, içeriye bir? "Çünkü, dedi Yıldız, Türkiye'de pazar payı olarak zaten önemli bir yerdeyiz. Ayrıca bizde ağaca, hammaddeye yakın olmak gerekir. İhracatımız var. Böyle olunca dış yatırım gerekiyor."
Bosna Hersek'te Natron'a yatırım
Adını aldığı, ilinin adını da ihracatıyla, uluslararası yatırımlarıyla dünyaya taşıdığı Kastamonu'daki ilk fabrika faaliyette. Ayrıca Samsun, Gebze, Balıkesir ve Tarsus'ta fabrikaları var. Yurtdışına açılış 1998'de Romanya'da tesis alımıyla… Ardından Bulgaristan ve Bosna Hersek… Bunlar özelleştirmeden satın almalar. Son yatırın sıfırdan, 2011'de Tataristan'da. Haluk Yıldız, dış yatırımlarda son durumu şöyle anlattı:
"Romanya tesisinin satın alma değeri düşüktü. Orda olanların çoğu bizim yatırımlarımızdır. Aldıklarımızın hurda olarak sattık. 100 milyon dolar yatırım yaptık, Doorpan markasıyla kapı paneli üretiyoruz. Avrupa'nın 2., dünyanın 4. büyüğüyüz.
Romanya'ya 120 milyon dolarlık yonga levha yatırımı yaptık. Bulgaristan tesisini 2000 yılında aldık. Tataristan'da inşaat bitti. Makinelerin sözleşmeleri bitti. Önümüzdeki ay montaja başlayacağız. Bosna'ya MDF yatırım için gittik. 'Kağıt tesisi Natron var, onu adam edin, sonra MDF'ye bakarız' dediler. Holding kağıt işinde olduğu için aldık. Yatırım taahhüdüyle aldık. 100 milyon dolar yatırım yaptık, bitirdik. Türkiye, Ortadoğu ve İtalya'ya kraft kağıt satıyor."
'Artık yurtdışında büyüyeceğiz'
Bunlar mevcut yatırımlar… Bir de yatırım planları var. Asıl onlar önemli. Haluk Yıldız bu yatırımların politikasını ve alanlarını şöyle anlattı:
"Bazı şirketler kendi konusunda büyüyor, sonra farklı sektörlere geçiyor. Biz grup olarak şunu hedefledik; Türkiye'den global marka çıkabilir, kendi konumuzda büyüyerek global iki şirket oluşturalım… Yatırımlarımızı böyle planlıyoruz. Bulgaristan'da yonga levhadan sonra osb yatırımı olacak. Osb, bina çatılarında kullanılan bir malzeme. Türkiye'de fazla üretimi yok, dünyada gelişiyor. Bundan sonra yurtdışında büyüyeceğiz. Yaygın bir üretim modeli benimsedik.
10'uncu lokasyonda 13'üncü fabrikayı konuşuyoruz. Türkiye'de yatırım yapılabilecek tek lokasyon Akdeniz ve Ege havzası kaldı. Başka büyüme imkanı yok. Antalya ve Denizli ekseninde bir yer olacak, büyük bir yatırım ve Türkiye'deki son lokasyon olacak. Kastamonu Entegre, son 10 yıldır ortalama yüzde 25 büyüyor. Biz zaten büyümeyi sürdürmek için farklı pazarlara açılmak zorundayız. İçeride pazar payımız iyi bir noktada, fazla zorlayamayız. 10 yıllık yatırım planımız var. Hepsini de tutturuyoruz. Ağaç varlığı nedeniyle Türkiye'nin kuzeyini seçiyoruz. Altımız çöl, üstümüz yeşil. Satış olarak da kuzey, Türkiye ve güneyimiz. Yatırımlar kuzeyde olacak. Yatırımların birbirini desteklemesi de lazım. Balkanlara ihracat yapıyorduk ama şimdi Romanya'ya bıraktık. O pazara girip oralardan üretim yapıp, pazarlara da yakın olacağız. Romanya, Polonya, Bulgaristan, Bosna Hersek, Rusya, Ukrayna… Bu coğrafya bizim.
10 yıldan sonra hedef belki Hindistan, Orta Afrika olabilir. 10 yılda Rusya'da farklı lokasyonlarda yatırım olacak.
Türkiye'de 6 lokasyonda varsanız Rusya'da da 3 olmalısınız.
1 yaptık, 2 daha olacak. Krasnodar'da arsa aldık. Rusya'da 2 yeni yatırım, 1 de Ukrayna olacak. Bulgaristan ve Romanya'ya ek yatırım olacak. İçerde Akdeniz çanağına yatırım yapacağız. Ukrayna'da ortaklık düşündük ama olmadı."
Haluk Yıldız'ın anlattığı yatırım programı böyle. 800 milyon dolarlık bütçeden sözediliyor. Kastamonu Entegre'nin dış fabrikalarından bölgeye ve diğer ülkelere satışları hariç, sadece Türkiye'den ihracatı 100 milyon dolar. 1.1 milyar dolarlık cirosunun yüzde 25'ini yurtdışında gerçekleştiriyor. "Bunu yüzde 50 - 50'ye getireceğiz. Ciro 2'ye giderken, 1 - 1 milyar dolar olacak" dedi Haluk Yıldız. 3.5 milyon metreküp levha üretim kapasitesi 6 milyon metreküpe gidecek.
'Üç markayı satın aldık yeni teklifler de oluyor'
Kastamonu Entegre, yatırımlarla büyüyor ancak satın almalar da yapıyor. Tever'i, Yontaş'ı ve Samedoğlu'nu almıştı. Haluk Yıldız, "Sürekli teklif geliyor. Satar mısın diye gitmek iyi değil, teklif geliyor ve o şirketin hayatını sürdürmek için kendilerinin gelmesi şeklinde satın almalarımız oluyor. Türkiye pazarında durumumuz iyidir. Kapı panelinde yüzde 40 - 50 pazar payımız var. Diğer ürünlerde de yüksektir. O yüzden biraz dışarı çıkalım dedik. Türkiye'de ağaç fiyatları da bizi dışarıya bakmaya yönlendiriyor. Avrupa'ya kıyaslarsak 2 misli, Rusya'yla kıyaslarsak 3 misli fazla.
Özel orman kuruyorlar
Odun, Kastamonu Entegre gibi mobilya sektörüne çalışan şirketlerin temel hammaddesi. Sektörün odun sıkıntısına tahammülü yok. 10 yıl önce başlayan endüstriyel orman plantasyonlarının geliştirilmesi projesinin (ENAT) ortaklarından biri de Kastamonu Entegre. 28 ortağı olan ENAT her yıl asgari 200 hektar sahada olmak üzere, 18 yıl endüstriyel ağaçlandırma yapacak. Haluk Yıldız, "8 - 10 yıldır çalışıyoruz. Türkiye'de anayasa olarak ormanlar devletin. İşletmesi olmayan bir orman köylüsüne verilmiş. Bunu çözemedik. Bir endüstriyel plantasyon şirketi kurduk. TEKFEN büyük birinci ortak, ikinci ortak biziz. 1 milyondan fazla fidan diktik" dedi.