İstanbul 10 yılda yüzde 27 eridi

Handan Sema CEYLAN

Türkiye’nin devler liginde Anadolu’nun ağırlığı artıyor. Son 10 yıl içinde İstanbul’un ağırlığı son yüzde 26.8 oranında eridi. İstanbul Sanayi Odası’nın (İSO) 2007 verilerine göre İlk 500’de 227, ikinci 500’de 221 İstanbul firması bulunuyordu. Toplam 448 firma ile devler liginde kendini temsil eden İstanbul, 10 yıl içinde bu performansını düşürdü. 2017 verilerine göre ise İlk 500’de 174, dün açıklanan İkinci 500’de 154 İstanbul firması bulunuyor. Bu durumda son verilere göre Türkiye’nin 1000 büyük firması arasında İstanbul’dan sadece 328 firma var. Özetle ilk 1000 firma arasında sadece her üç firmadan biri İstanbul’dan. 10 yıllık veriler içinde İkinci 500 değerlendirildiğinde ise İstanbul yüzde 30.3 erime yaşamış durumda. Firmalar İlk 500’e yükselse de bu durum şehirsel bazda İstanbul’un kan kaybına engellemiyor.

Gaziantep ise bu dönemde tam bir başarıya imza attı. 2007 verilerine göre İlk 500’de 11, İkinci 500’de 18 olmak üzere toplam 29 firması bulunan kentin artık 57 firması devler liginde. Önemli bir çıkışa sahip olan diğer kent ise Tekirdağ. İlk 1000’de 2007’de toplam 9 firması yer alan kent, bu sayıyı 2017 verilerinde 20’ye çıkarmış durumda. Türkiye’nin en önemli sanayi kentlerinden Kocaeli de bu başarısını tescilledi.

Kocaeli de 2007 verilere göre İlk 500’de 28, İkinci 500’de 24 firma ile temsil edilmişti. 2017 verilerinde ise her iki 500’de toplam 74 firma ile yer aldı. Böylece 10 yıl içinde kent 52 firmadan 74 firmayla listede adını güçlendirdi.

Dün açıklanan 2017 verilerinde bakıldığında Türkiye’nin 81 ilinden 39’unun listede yer almadığı dikkat çekiyor. 7 kent ise sadece bir firma ile listeye adını yazdırmış durumda. Bu yıl İkinci 500’eveda eden kentler ise Muş, Nevşehir ve Yalova.

Kentlerin performansı nasıl?

Bursalı firmalar üretimden net satışlarını yüzde 34 artırdı

Listede Bursa’dan 35 şirket yer aldı. Firmaların üretimden net satışları toplamı 7.6 milyar lira oldu. Bursalı firmalar bir önceki yıla göre üretimden net satışlarını yaklaşık yüzde 34 artırdı. Bursalı firmaların arasında listede ilk başta Marmarabirlik yer aldı. İkinci sırada 13 sıra yükselen Ermaksan, üçüncü sırada ise 77 sıra birden yükselen Göl İplik yer aldı. A-Plas Otomotiv firması İSO ikinci 500 listesinde bu yıl ilk kez girdi ve 168’inci sırada yer aldı. Listede en dikkat çekici artışı PMS Metal Profil firması kaydetti. Firma 220 sıra birden yükselerek 81’inci sırada yer aldı. Grammer Koltuk 97, Akpres Metal 69 sıra yükselirken, listede gerileyenler de dikkat çekti. Bolacalar Un 192, Emek Yağ 189, Orhan Karakoç Tekstil 126, ENA Tekstil 111, Uludağ Maden Suları 109 sıra geriledi. Listede isminin açıklanmasını istemeyen bir firma yer aldı.

Ünverdi: Gaziantep kentler arasında 4. sırada

Gaziantep Sanayi Odası Başkanı Adnan Ünverdi, “Türkiye’nin lokomotif kentlerinden Gaziantep’in iller bazında 4. sırada yer alması bizi ayrıca sevindirdi. 2017 zor bir yıl olmasına rağmen Gaziantepli sanayicilerimiz gece gündüz demeden çalışarak ülke sanayimizin en önemli lokomotif kentlerinden birisi olduğunu bir kez daha gösterdi” şeklinde konuştu.

Kütükçü: Konya'nın üretme azmi takdire şayan

Konya Sanayi Odası Başkanı Memiş Kütükçü, “İlk 500’de 5 firma ile temsil edilen kentimiz, İkinci 500 listesinde 16 firma ile yer aldı. Sanayicilerimiz şartlar ne olursa olsun üretmeye, ihracat yapmaya ve işletmelerini büyütme mücadelesi vermeye devam ediyor. Konya’nın bu üretme azmi gerçekten takdire şayan. Potansiyelimiz daha fazla, inşallah önümüzdeki yıllarda bu listelerde daha güçlü bir Konya göreceğiz” dedi.

Öztürk: Konya daha fazla güce sahip

Konya Ticaret Odası Başkanı Selçuk Öztürk de firmaları ayrı ayrı kutlayarak, “Türkiye 2017 yılında 7,4 oranında büyümeyi başarmıştır. Bu büyüme de Anadolu özel sektörünün çok büyük katkısı vardır” açıklamalarını yaptı. Öztürk, “Konya’nın ekonomik potansiyeli daha fazla sayıda büyük firma çıkaracak güce sahiptir” şeklinde konuştu.

Kızıltan: Mersin'i ihracat alanında destekleyeceğiz

Mersin TSO Başkanı Ayhan Kızıltan da, “Türkiye’de özel sektör her koşulda özveri ile çalışıp üretimlerini, karlılıklarını artırıyor” diyerek, şunları söyledi: “Liste incelendiğinde ihracat artışı olduğunu görüyoruz. Biz de bu konuda firmalarımızın desteklenmesi için çaba harcayacağız.”

Büyüksimitci: Kayseri'nin canlanmasına işaret ediyor

Kayseri Sanayi Odası Başkanı Mehmet Büyüksimitci, “Bu sıralamalarda ne kadar fazla firmamız olursa Kayseri’deki ekonomik canlanmada o kadar hane halkına yansımış olur. Bizim bu sayıyı daha da artırma gücümüz var. İnşallah bunu da hep beraber başaracağız” dedi.

Ateş: Bolu'nun gururu GENTAŞ

Bolu TSO Türker Ateş, “Bu yıl 313. sırada yer alan GENTAŞ firmamız, Bolu’nun Mengen ilçemizde özel sektörün üretim ve istihdam konusunda amiral gemisi durumunda. Geçtiğimiz aylarda ebediyete uğurladığımız, Odamızda da Meclis Başkanlığı ve Meclis üyeliği görevlerinin yanı sıra, TOBB ve TİM’de de önemli görevler üstlenmiş bulunan Ahmet Kahraman’ın önderliğinde Gentaş, şimdi Orhan Kahraman’ın liderliğinde çalışmalarına devam ediyor” şeklinde konuştu.

Firmalar ne dedi?

• Beşler Grup Yönetim Kurulu Üyesi Mesut Çakmak: Öncelikle Gaziantep’in başarısı bizleri mutlu etti. Bu kadar sıkıntılı bir süreçte gelen bu başarıdan dolayı gururluyuz. Beşan Nişasta ve Beşyem olarak diğer şirketlerimizle beraber önümüzdeki dönemde daha da üst sıralara yükselmek için çalışmalarımıza devam edeceğiz.

• Enderpen PVC Yönetim Kurulu Üyesi Ünal Ercan: Bu yıl ilk defa yer aldığımız İSO İkinci 500 listesinde olmak bizlere ayrıca gurur veriyor. Yeni yatırımlar yaptık ve üretim tonajımızı artırdık. Ülkemize ve geleceğe güveniyoruz. İlerleyen dönemlerde İlk 500 listesine girmeyi hedefliyoruz.

• Burteks Grup Yönetim Kurulu Başkanı Ali Burnukara: Türkiye’de zor şartlar altında üretim yapmaya devam ediyoruz. Türkiye’de elektrik ve işçilik fiyatlarının yüksek olması yurtdışı ile rekabet şansımızı düşürüyor. Mesela, Türkmenistan’dan gelen çok ucuz iplikler sektörümüze zarar veriyor. Bu ithalatın devlet tarafından durdurulması ve yerli üreticilerin desteklenmesi gerekiyor.

• GAMA Recycle Yönetim Kurulu Başkanı Zafer Kaplan: Hedefimiz önümüzdeki dönemde İlk 500’e girmek. 2019 yılı sonuna kadar 50 milyon dolar yatırım yapmayı planladık. 2020’de 150 milyon dolar ciro hedefliyoruz. Ar-Ge merkezimizden elde ettiğimiz 20’ye yakın yeni ürün ve üretim metodu ile dünyanın en kapsamlı entegre geri dönüşüm ve fabrikası olarak çıtayı daha yukarı çıkarmayı hedefliyoruz.

• Arbella Makarna Genel Müdürü Abdülkadir Külahçıoğlu: Durum Gıda, kurulduğu günden bu yana kapasitesini ve pazar çeşitliliğini artırarak, istikrarlı büyümesini sürdürürken, Arbella markası ile makarna sektöründeki yerini sağlamlaştırdı. Durum listenin 78. sırasında. Durum Gıda, geniş pazarlama ağı, ürün çeşit ve kalitesi, finansal ve insan kaynaklarındaki gücü ile istikrarlı bir şekilde büyümesine devam ediyor.

• Çimsataş Satış Müdür Yardımcısı Doğan Bozada: 132. sırada bulunuyoruz. İstikrarlı büyümeyi ihracatla yakaladık. Bu yıl yaklaşık 52 milyon euro ihracat hedefliyoruz. Bu yıl toplam satışımızda yüzde 80 ihracatı yakalayacağız. Çimsataş’ın bu yılsonu büyüme hedefi ise yaklaşık yüzde 20.

Hazırlayanlar: Esra Özarfat - Rabia Korkmaz Koç - Kıymet Gökçe - Hilal Sönmez - Batur İlhan