IDEF öncesi şirketlerin yeni ürün yarışı hızlandı

Mehmet KAYA

Türkiye’nin ve bölgede etkili olmak isteyen savunma sanayii şirketlerinin ilgi gösterdiği alanının en önemli fuarlarından biri olan Uluslararası Savunma Sanayii Fuarı (IDEF) öncesi, Türk şirketlerinin “yeni ürün gösterim” yarışı hızlandı.

Fuar 9 Mayıs günü başlayacak ve 12 Mayıs’a kadar devam edecek. 800 dolayında yerli ve yabancı şirket- kurum katılımı ve 70’in üzerinde ülkeden uluslararası yetkili ziyaretçi bekleniyor. Fuara kısa bir süre kala zırhlı kara aracı pazarına TÜ- MOSAN’ın da gireceğini açıklaması bu alanda bir tartışmanın da fitilini ateşledi. IDEF fuarı öncesi DÜNYA’nın edindiği bilgilere göre bazı önemli açıklamaların hazırlığı sürdürülüyor. Bunlar arasında Türkiye’nin milli tasarımı ADA sınıfı korvetlerin (MİLGEM) ihracatı yer alıyor. Buna ilave olarak silahlı HÜRKUŞ ile ANKA’nın TSK tarafından siparişinin sözkonusu olabileceği kaydedildi.

Türkiye’nin uzun menzilli hava savunma füzesi alımında Rus S-400 ön plana çıktı. Rus üreticiler genellikle ülkenin resmi ihracat Rosoboronexport aracılığıyla ürünlerini sergiliyordu. İlk kez IDEF 2017’ye S-400’ün üretici şirketi Almaz Antey doğrudan katılacak ve S-400 yanında BUK serisinden füzelerini sergileyecek. IDEF’te Türkiye’ye satışa yönelik yeni gelişmeler bekleniyor.

Kara araçları tartışması

Bir önceki IDEF’in yapıldığı 2015 yılında, üretici ve ithalatçı çok sayıda firmanın zırhlı kara aracı sergilemesi tartışmalara neden olmuştu. Bu kez, tartışma TÜMOSAN’ın zırhlı kara aracı pazarına gireceğini açıklaması ve ürün gösterecek olması yeni bir sürecin fitilini ateşledi. Türkiye, henüz seri üretimine geçilemeyen ALTAY tankı dahil kabul edildiğinde, tekerlekli-paletli zırhlı kara araçlarının tamamına ilişkin üretim yapan üreticilere sahip durumda. Bu alanda yoğun ihracat da gerçekleştiriliyor. OTOKAR, BMC, FNSS, NUROL, çeşitli tiplerde TSK, Emniyet Genel Müdürlüğü’ne araç veriyor. Aynı şirketlerin ihracatı da bulunuyor. TÜMOSAN ise ALTAY tankı için güç paketi geliştirme projesinin başarısızlıkla sonuçlanmasının ardından, bu kez kendi tasarımı motor ve transmisyona sahip, bu yönüyle ihracata yönelik pazarlamada da rahatlık sağlayan bir tasarımla IDEF’te görücüye çakacak. Tartışma ise içerde TSK ve EGM’nin siparişleriyle sınırlı, ihracata bağımlı bir pazarda bu kadar üreticinin sağlıklı olarak varlığını sürdürüp sürdüremeyeceğinde düğümleniyor.

Şirketler yeni ürün yarışında

IDEF öncesi, Türkiye’nin iddialı savunma sanayii şirketleri, son dönem geliştirme çalışmaları süren çok sayıda ürünü tamamlanmış olarak ilk kez gösterecekler. Ayrıca bazı önemli projelerde de ilerleme sergilenecek. Türkiye’nin büyük şirketleri yanında IDEF’te yüksek teknolojiye dayalı çalışan göreli olarak küçük şirketlerden IDEALAB’ın ürünü bekleniyor. S-Co2 isimli denizaltı motor tahrik sistemi, sıkıştırılmış karbondioksitin kullanıldığı hibrit bir sistem olarak tasarlandı. Sistem sıkıştırılıp ısıtılmış karbondioksitin basıncı kullanılarak bir türbini döndürüp elektrik üreterek itki sisteminin çalıştırılmasına dayanıyor. Bu tür sistemlerin hava ihtiyacı olmadan denizaltının hareket etmesini sağlıyor. Su altında kalış süresinin 90 güne kadar çıkabileceği belirtiliyor.

Lazer silahı ve işletim sistemi

Ar-Ge tabanlı çalışmalardan iki önemli ürüne yönelik gösterim de yapılacak. TÜBİTAK Bilgem, gerçek zamanlı işletim sistemi ile halen deneysel silah türünde olan yüksek güçlü lazer silahı tasarımını IDEF’te gösterecek.

ASELSAN fuarın en büyük standını aldı

Türkiye’nin en büyük savunma şirketi durumunda bulunan ve 500’den fazla ürün üreten ASELSAN, IDEF’e yeni teknoloji geliştirme yeteneğini de sergileyecek biçimde hafif torpidoyu ilk kez sergileyecek. Bunun yanında savunma sanayiinde halen geliştirilen teknolojilerden olan elektromanyetik fırlatma teknolojisi kullanan manyetik top geliştirme projesine ilişkin tasarım gösterim ve bilgi sunulması da bekleniyor. ASELSAN’ın en bilinen ürünlerinden olan uzaktan komutalı silah sistemi STAMP’ın yeni versiyonu STAMP2 de fuarda yer alacak. ASELSAN’ın dünya pazarında en bilinir ürünlerinden termal kamera ve gece görüş dürbünlerinde de inovasyona gidildi. Bu iki dürbünü tek bir cihazda birleştiren “Van Kedisi” de fuarda gösterilecek. Buna ek olarak geliştirmede son aşamada bulunan hava savunma sistemi HİSAR’ın alçak SAR-O) da fuarda yer alacak. ASELSAN’ın TAI tarafından geliştirilen hafif sınıf milli helikopter projesinde kokpit ve elektronik sistemlere yönelik ürünlerini de göstermesi bekleniyor.

TAI ilk kez “silahlarıyla” görünecek

TUSAŞ, IDEF’te ilk kez silahlı araçlarını gösterime çıkarıyor. HÜRKUŞ ve ANKA’nın milli olarak tasarlanan ve uyarlanan füzelerini platformlar üzerinde göstereceği kaydedildi. Ayrıca hafif sınıf milli helikopter projesinin bir maketi de fuarda yer alacak.

TUSAŞ fuar öncesi yayınladığı basın bülteninde, sürpriz yaparak ön tasarım aşamasında bulunan Milli Muharip Uçak (milli savaş uçağı) için seçilen modelin görsel olarak iyileştirilmiş bir tasarım grafik çizimini yayınladı.

Roketsan, güdümlü füzesi KAAN’ı ilk kez gösterecek. Şirket ayrıca TRG 300- KAPLAN füzesini de IDEF’e getirecek. 122 milimetre füze sistemi TRG-122‘de gösterilecek.Roketsan, silahlı insansız hava araçlarında kullanılacak, TSK envanterinde bulunan havadan karaya Cirit füzesinin versiyonu olan MAM-C’yi de sergileyecek.

Savunma sanayiinde, KİT statüsündeki tek şirket durumunda olan Makine Kimya Endüstrisi Kurumu, silah, mühimmat ve topçu sistemlerinde uzun sürenin ardından ilk kez kendi tasarımıyla boy gösterecek. MKEK, 6x6 tekerlekli taşıyıcı üzerinde, dolayısıyla yüksek hızla hareket edebilen 155 mm. topçu sistemi YAVUZ’u sergileyecek. Hareketli topçu sistemlerinin Türkiye’nin Suriye’deki çatışmalardan korunmasında ve operasyonlarda kritik görev yaptığı görülmüştü. Bu bölgede FIRTINA obüsleri kullanılmıştı.