Hindistan ve Afrika pazarına odaklanıyor

İbrahim EKİNCİ

İSTANBUL - Anadolu Grubu'nun gündeminde yine önemli yatırımlar var. Grubun Yönetim Kurulu Başkanı Tuncay Özilhan, faaliyette oldukları bütün sektörlerde planlarını anlattı. Efes'le ilgili yakında önemli duyurular beklenebilir. Gayrimenkul'de grubun gündemi biliniyor. Holding Merkezi olarak kullanılan bina ve yanında, inşaat halinde bulunan binayı kapsayan bir gayrimenkul projesi üzerinde çalışılıyor. Şu an duyurusu için ‘erken' denilen başka projeler de var.

Anadolu Grubu 8 yıllık stratejik plan yapmış, 2020 yılı için 19 milyar dolar ciro öngörmüştü. Grup, 2011'i 5.3 milyar dolar ciroyla kapatmıştı. Bu plana göre önümüzdeki 8 yıl içinde ciro büyüklüğünü yaklaşık 4'e katlayacak. Bunun sadece satış artışıyla olamayacağı, önemli yatırımlar gerektireceği
açık. Özilhan da röportajda bu mesajı verdi. Özilhan'a, öncelikle Alternatifbank'ı sordum. Bugünlerde Körfez'den bankacılık gruplarının Türkiye'de bankacılık yatırımı yapmak istedikleri konuşuluyorken, acaba Alternatifbank için bir teklif var mı? Özilhan, öncelikle bankayı büyütmek istediklerini söyledi.

"Bu konudaki projemiz devam ediyor, dedi. Bankaya bir teklif söz konusu olursa, düşünür, değerlendiririz. Kimyamızın tutması lazım. Stratejik ortaklık olabilir. Bankacılığın içinde olan, Abank'a değer katacak bir grup, bir finans grubuyla ortak olabiliriz. 200 milyon dolarlık sendikasyonu yeniledik. Paralar kasamıza girdi. Böyle bir ortamda, sendikasyonun başarıyla tamamlanması Türkiye'nin ve Abank'ın kredibilitesini gösteriyor."

Bir süre önce DÜNYA'da bir araştırma haber çalıştık. Acaba, dünyada en fazla üretim yatırımı bulunan, en çok fabrikası bulunan gruplar hangileri?.. Anadolu Grubu, bira ve Coca-Cola için kurduğu 31 fabrikayla tepeye yerleşmişti. Bu fabrikalar 10'dan fazla ülkeye dağılmış durumdaydı. Tuncay Özilhan'a yeni üretim yatırımı, gündeme aldıkları yeni pazarlar olup olmadığını sordum:

"Öncelikle Anadolu Efes'in BBB notu aldığını hatırlatmak isterim. Bu çok önemli bir gelişme. Yatırım yapılabilir şirket haline geldi. Standart and Poors'un son açıklaması Anadolu Efes'in geldiği noktayı da gösteriyor. Bira operasyonlarına gelince... Dünyada bira sektörü büyüyor. Son dönem satın almalarla kartlar yeniden dağıldı. Yine satın almalar olabilir. Miller'le çok iyi bir ortaklık kurduk. Birlikte, başka ülkelerde de projeler geliştirebiliriz, bakıyoruz. Bira sektöründe markaların devamlı büyümesi gerekiyor. Yeni pazarlara bakıyoruz. Çin pazarı büyük ama orada büyük oyuncular var. Hindistan'a bakıyoruz. Bazı Afrika ülkeleri de radarımızda. Önümüzdeki 10 yıl Afrika'nın. Çin çok yatırım yapıyor. Biz de grup olarak orada organize olmaya çalışıyoruz. Türk ihracatçıları oraya yoğunlaşmalı. Afrika'da üretim de düşünebiliriz. 1 milyar insan var."

Efes, Rusya'da yerel markalar satın almıştı. Acaba yeni bir marka alma söz konusu mu? Çok ayrıntı vermedi. "Olabilir, bakıyoruz. Gündemimizde olan konular var" dedi. İçecek grubunun diğer önemli ayağı, Coca Cola için de şunları söyledi: "İçecek sektöründe Türkiye'de ve yeni ülkelerde büyümeye devam ediyoruz. Son olarak Coca-Cola İçecek ile Kerbela'da önemli bir yatırım yaptık, büyük bir meşrubat fabrikasını satın aldık. Irak'ta Coca-Cola üreteceğiz. 3 fabrikalı bir meşrubat tesisi. Irak önemli bir potansiyel. Zenginliği de var. Erbil'de tesismiz var. Orada pazar payımız yüzde 60 düzeyinde. Açık, liberal bir bölge. Biraz huzur gerekiyor."

Kerbela'da alınan işletmenin ‘Kristal Kola' isimli lokal bir markası da var. Anadolu grubunun planları, 100 milyon dolar ek yatırımla hem bu yerel markayı hem de Coca- Cola'yı üretmek.

Alkollü içeceklerde vergi uygulamaları  son yıllarda hep tartışma konusu oldu. Özilhan, "Artık enflasyona paralel gidiyor. Belirsizlik giderilmiş oldu. Avrupa'nın en yüksek vergileri burada. Satın alma gücü paritesini koyunca daha yüksek çıkıyor. Gidecek yeri de yok zaten" dedi.

Gürcistan'da ikinci bir proje alabiliriz  Anadolu Grubu, son yıllarda enerjiye büyük yatırımlar yapan gruplar arasında. Gündeminde önemli projeler var. Özilhan, projelerdeki son durumu şöyle anlattı: "Gürcistan'da Paravani Nehri üzerindeki santralın yüzde 80'i tamamlandı. 2013 sonunda devreye
girecek. Bir Türk şirketi olarak yurtdışında elektrik üreteceğiz. Aynı nehir üzerinde ikinci bir proje için çalışmalarımız var. Doğuş ve Doğan'la ortak olduğumuz Aslancık HES projesi 130 MW gücünde olacak. 2014'ün ilk yarısında devreye alabiliriz gibi görünüyor. Gerze projesi bin 200 MW gücünde olacak.
İthal kömürle çalışacak bir santral. Bizim kömürler bu proje için yeterli değil. 6000 kalori değerinde kömür lazım. Çevreye zarar vermemesi için ithal kömür önemli. ÇED çalışması sürüyor. Bakanlık müsade verirse devamedeceğiz. Kamuoyunda tepkiler oldu  ama gittikçe değişiyor. Müthiş bir teknoloji öngörüyoruz, çevreye zarar vermeyen bir tesis olacak. Yatırımı 2 milyar dolar, ortağımız yok. ÇED raporundan sonra ortaklık konuşabiliriz. Bir iki teklif oldu ama önce ÇED raporunu alalım. Ne yapmak istediğimizi göstermekiçin yüzlerce insanı Eren'in Zonguldak'taki  yerine götürdük. Mükemmel tesisler, çoğu ikna oldu. Devletin tesisleri devar. İstanbul'dan da götürdük. Enerji işimizi  büyütmek istiyoruz ama ilk etapta 2 bin MW'ye gelmek istiyoruz. Gürcistan'da 500 MW'ye çıkabiliriz. Devletin sattığı HES'lerleilgilenmedik."  Peki ya elektrik dağıtım ihaleleri...
ÖİB'nin elinde 8 bölgenindağıtım var. Bunlar  özelleştirilecek. Anadolu Grubu, bu konuya
daha önce ilgi açıklamıştı. Acaba bu ilgidevam ediyor mu? "Elektrik dağıtım işinde  fiyatlar çok gitti, dedi, Tuncay Özilhan. Yenilerdefiyatlar makul düzeye gelirse bakabiliriz. Bu konuya ilgimiz var."

 Anadolu Etap, 10 milyon meyve ağacı dikecek

Özilhan, grubun diğer sektörlerdeki faaliyetleri konusunda şu açıklamaları yaptı:

Ana Gıda: "Ana Gıda'nın altında üç zeytinyağı markası var. Türkiye'nin en eski ve önemli markaları;
Komili, Sezai Ömer Madra ve Kırlangıç. Bir miktar kişisel bakım ürününe girdik. Ancak esas işimiz
zeytinyağı üretimidir. Mısır yağı üretimi GDO konusu nedeniyle azdır. Fazla yapmak istemiyoruz. Tüketimi de zaten azalıyor. Ayçiçek yağı var. Zeytinyağı tarafını geliştiriyoruz. Bunu da elimizdeki üç markaya yatırımla yapıyoruz. Zeytinyağı tüketimi artıyor. Mahsul artıyor. Ekim alanları çok genişledi. Sağlıklı beslenme konularında hassasiyet artıyor. Biz de bu yönlü yatırımları artıracağız."

Anadolu Etap: "Çanakkale'de 6 bin dönüm arazi kiraladık. 4 binine şeftali diktik. Kalan 2 bini için dikim devam ediyor. Urfa'daki yerimiz bin 500 dönümdür. Nar var orada, başka meyve§lar var. Adana'da bin dönüme şeftali diktik. Bu yıl sonunda 1 milyon meyve ağacımız olacak. 5 yıl içinde 10 milyon meyve ağacına çıkmak istiyoruz. Mersin'de konsantre fabrikamız var. Meyve suyu üreticilerine veriyoruz. Ortağımız Brezilyalı Cutrale portakalcıdır. İlk defa Türkiye'de şeftaliye girdi. Anadolu Etap'ta Özgörkey, Cutrale ortaklığımız devam ediyor. Orada bir değişiklik yok."

Anadolu Sağlık Merkezi: "Gebze'deki Anadolu Sağlık Merkezi (ASM) temettü dağıtan bir işletme değil. Anadolu Vakfı'nın bir kuruluşu. Bundan sonra da yatırım yapılacak ancak yeni ASM düşünmüyoruz. Üniversite projesi var. Tıp konusunda olacak. Çalışmaları sürüyor. Tıp merkezlerinin (uydu klinik) sayısı artabilir ama çok fazla artmaz. Klinikler için kısıtlamalar geldi. Bizim Ataşehir'deki kliniğimiz uyuyor. Suadiye kliniğinin taşınması gerekebilir. Sağlıkta Türkiye'nin en iyi sağlık bilimleri üniversitesi ve en iyi hastanesi olmak istiyoruz, olduk da. Orada bazı taahhütlerimiz var. Bedelsiz hasta bakma konusunda. Geçen yıl önemli bir bütçe ayırdık. Bu yıl da olacak."

Otomotiv: "Isuzu ticari araç üretiyor. Geçen sene  yiydi. Yavaşlama var. Isuzu'nun küçük otobüste ciddi pazar payı var. İhracat da yapıyor. Otomobilde KİA, Geely ve Lada var. KİA gelişiyor. Bir noktaya geldi. Türk tüketicisi beğeniyor. Bütün sektörde olduğu gibi otomobil tarafında da biraz yavaşlama var. Ortağımızla ilişkilerimiz gayet iyi. Şimdilik ayrılma filan söz konusu değil. Belirli bir yere gelince konuşuruz. KİA'nın cipleri çok tutuluyor. Sportage'ın tasarımı ödüllü, çok iyi gidiyor. Satışlar gayet iyi. Geely'de makul seviyede gidiyoruz. İki modeli var. Model sayısı az."

Polinas: "Polinas büyüyor, orada yeni bir hat koyduk. Ülker'le ortaklığımız devam ediyor. Sabri Bey'in (Geçtiğimiz günlerde vefat eden Ülker'in kurucusu Sabri Ülker) emeği çoktur o fabrikaya. Çok iyi insan, çok iyi bir liderdi. Sıfırdan kurduk. Türkiye'nin ihtiyacıydı. İyi bir noktaya geldi, sağlıklı büyüyor. Geçen sene İtalya'da şirket aldık. Orada başka bir planımız gündemde değil."