Global, Havana’da ihaleye giriyor toplam 28 limana ulaşacak

İbrahim EKİNCİ

Global Yatırım Holding’in kruvaziyer liman işletmecisi şirketi Global Liman İşletmeleri (GLİ), son alımlarla birlikte 8 ülkede 14 limana ulaştı. Dünyada, kruvaziyerde birden fazla liman işleten tek şirket olduklarını belirten CEO Emre Sayın, “Hedefimiz 28 limana ulaşmak, bu sektörün kurallar kitabını yazacak kadar bilgi sahibiyiz. Dünyada 750 kruvaziyer limanı var. Yüzde 95’i devlete aittir. Global, bu sektörün ilk ve tek operatörüdür. 2016’daki şirket alımlarıyla birlikte Akdeniz’de pazar payımız yüzde 25’e ulaştı. Limanlarımızdan yılda 7.5 milyon turist hizmet alıyor. Sektörde servis sağlayıcı olarak hizmetlerimizi geliştiriyoruz, TAV’ın havalimanlarında yaptığını biz limanda yapıyoruz. Aramızda bazı servisler için işbirliği de var” dedi.

Yüzde 10.84’lük hissesi, Kasım 2015’te Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası’na (EBRD) devredilen GLİ, son olarak İtalya’da ve Portovenere’de kruvaziyer yolcularına karaya ulaşım hizmeti veren La Spezia Cruise Facility şirketini de bünyesine katmıştı. Böylece Akdeniz’den Asya Pasifik’e kadar uzanan geniş hinterland oluşturan şirket, ticari liman hizmetleri de veriyor. CEO Emre Sayın’ın verdiği bilgiye göre, şirketin limanlarından geçen yıl 7.5 milyon yolcuya hizmet verildi, toplam 1.5 milyon ton kargo ve 215 bin TEU konteyner elleçlendi.

Karayipler ve Asya’ya bakıyor

GLİ, bu sektörde yatırımlarını artırıyor. Emre Sayın, sektörün her yıl ortalama yüzde 5 büyüdüğünü, milyar dolar değerinde 80 gemi siparişi olduğunu, gemilerinde doluluk oranlarının zaman zaman yüzde 100’ü aşabildiğini söyledi. 6 bin kişilik, 350 metre uzunluğunda gemiler geldiğini belirten Sayın, “28 limana ulaşmak yaklaşık 500 milyon dolarlık yeni yatırım demek. Venedik’i üç büyük oyuncuyla birlikte aldık. Büyük gemiler için liman yapacağız. Karayipler ve Uzakdoğu’da gücümüzü artırmak istiyoruz. Küba – Havana’da birden fazla liman alabiliriz. İhaleyi bekliyoruz. Asya’da da pazar büyük. Yatırım olanaklarını değerlendiriyoruz” dedi.

Sayın’ın verdiği bilgiye göre kruvaziyer turizmine en büyük ilgi Avustralya’da. Peneterasyon oranı yüzde 5. ABD’de yüzde 4.5. Kuzey Avrupa ülkelerinde de yüksek. Türkiye’de kruvaziyer turizmine ilgi çok düşük. 50 bin kişi civarında. 2016 yılında jeopolitik olaylar ve terörün rotaları etkilediğini, iptaller yaşandığını, Türkiye’ye gelen kruvaziyer gemi sayısında yüzde 50 azalma olduğunu belirten Sayın, “İstanbul’da bir kruvaziyer ana limanı olmaması büyük eksiklik. Kruvaziyer yolcusu günlük 90 dolar harcama yapıyor. Bineceği liman kentine 3 gün önce gelebiliyor. Barselona bu turizmden 1.5 milyar dolar kazanıyor” dedi.

9 aylık ciro 265 milyon

Emre Sayın’ın verdiği bilgiye göre 2015 – 2016 eylül dönemi şirketin gelirleri 115 milyon dolar oldu. Karlılık yüzde 70 seviyesinde. Şirket yeni yatırımlara finansman yaratmak için halka açılacak. Yabancı yatırımcılardan, fonlardan teklifler de aldıklarını belirten Emre Sayın, devletin sektörü desteklemek için getirdiği römorkör ve pilotaj indiriminin olumsuz sonuç verdiğine dikkat çekerek, “Deniz gelirlerinde düşüşe yol açtı. Sektör para kaybetti” diye konuştu.

GLİ’nin bünyesinde yer aldığı Global Yatırım Holding, Liman altyapısı (kruvaziyer ve ticari liman faaliyetleri), enerji (sıkıştırılmış doğal gaz: CNG satışı ve dağıtımı, yenilenebilir enerji, madencilik), gayrimenkul (ticari gayrimenkul projelerinin geliştirilmesi ve işletmesi) ve finans (aracılık, danışmanlık ve varlık yönetimi gibi bankacılık dışı finansal hizmetler) olmak üzere 4 ana iş kolu altında faaliyet gösteriyor. Holdingin 2016 yılı 9 aylık finansla sonuçlarına göre ciro 479.2 milyon lira olarak gerçekleşti. Grubun faaliyetleri içinde önemli bir yer tutan liman işletmelerine ait 2016 yılı ilk 9 aylık gelirleri, 2015 yılının aynı dönemine göre yüzde 22’lik artış göstererek 264.7 milyon TL olarak gerçekleşti. Bu artışın önemli bir kısmı kruvaziyer liman operasyonlarından kaynaklandı.

GLİ’nin limanları

• Ege Port – Kuşadası

• Port Akdeniz – Antalya

• Bodrum Yolcu Limanı – Muğla

• Barselona Limanı - İspanya

• Malaga Kruvaziyer Limanı - İspanya

• Port of Adria (Bar Limanı) – Karadağ

• Lizbon Yolcu Terminali – Portekiz

• Singapur Kruvaziyer Limanı – Singapur

• Valletta Kruvaziyer Limanı – Malta

• Dubrovnik Kruvaziyer Limanı – Hırvatistan

• Venedik Kruvaziyer Limanı - İtalya

• Ravenna Kruvaziyer Limanı - İtalya

• Cagliari Kruvaziyer Limanı - İtalya

• Catania Kruvaziyer Limanı – İtalya