Erdemir net karda dünya lideri

İSTANBUL – Geçen yıl 1 milyar TL ile tarihinin en yüksek karını elde eden Erdemir Grubu, dünyadaki rakipleri arasında net kar marjında ilk sıraya yerleşti. Erdemir Yönetim Kurulu Başkanı Fatih Tar, dünyadaki 8 dev rakibine göre, hem net kar marjında yüzde 12.5 ile hem de faiz vergi ve amortisman öncesi karda yüzde 25 ile Eylül 2011 itibariyle ilk sırada olduğunu söyledi.

Erdemir Yönetim Kurulu Başkanı Fatih Tar, yanında grubun Pazarlama Direktörü Başak Tav ve Baş Danışmanı Kemal Özden olmak üzere ekonomi gazetecileriyle bir tanışma toplantısı düzenledi. Türkiye’nin dev kuruluşunun bugünü ve geleceğe ilişkin planlarının konuşulduğu toplantıda verilen bilgiler özetle şöyle:

-16 bin çalışanıyla, Türkiye’nin ham çelik üretiminin yüzde 22’sini gerçekleştiren Erdemir, 3 milyar kw/saat ile Türkiye elektriğinin 1.5’ini tek başına tüketiyor. Grup, kullandığı elektriğin yüzde 65’ini ise kendisi üretiyor. Bu üretim Türkiye’nin elektrik üretiminin yüzde 1’ini buluyor.

-Erdemir ve iştiraki İsdemir 12.4 kilometrekarelik bir alanda kurulu. Bir başka ifadeyle, tam bin 264 futbol sahasını içine alacak büyüklükte. İki demir-çelik fabrikasının içerisinde, üzerinde 20 kadar lokomotifin çalıştığı toplam 108 km uzunluğunda ray hattı bulunuyor.

-Erdemir Grubu’nun lojistik mal hacmi yıllık 20 milyon tona ulaştı. 2011 cirosu 5.3 milyar dolar olan Erdemir 931 milyon dolarlık ihracat gelirine sahip.

-2006-2011 dönemlerinde 3.9 milyar dolar vergi ödeyen şirket geçen yılı 602 milyon dolar net karla tamamladı ve 300 milyon lira temettü dağıtmaya hazırlanıyor.

Yeni yatırımlar 1.5 milyar dolar

Erdemir, önümüzdeki dönemde 1.5 milyar dolarlık yatırım yapacak. Bu yatırımların bir kısmı mevcut hatlarının iyileştirilmesine ve verimlilik artışına yönelik olacak. Ancak, grubun yatırımları arasında,  500 milyon doların üzerinde yatırım planladığı Hasan Çelebi Demir Cevheri Zenginleştirme ve Peletleme tesisi ve üçüncü soğuk haddehane gibi önemli yeni yatırımlar da bulunuyor.

Katma değeri yüksek ürünlere yöneldiklerini belirten Erdemir Yönetim Kurulu Başkanı Fatih Tar, "Yeni yatırımlarla bu konuda önemli adımlar atıyoruz. Müşterilerimizin ihtiyacı bizi bu yöne sevk ediyor. Otomobil galvanize döndü. Yerli otomobilde ne istenirse verebiliyoruz. Türkiye otomotiv sanayinin ihtiyaçlarının yüzde 40’ını karşılıyoruz. Ancak kapasitemiz yeterli değil. O eksiklerimizi giderecek yatırımlar yapıyoruz. Ayrıca soğuk haddehane planımız var. Teneke hattına da ilave yapacağız" bilgisini verdi.

Dampingli ürün ve vergi isyanı

Erdemir yetkililerinin verdiği bilgiye göre, Türkiye ithal ettiği demir-çelikten sadece yüzde 0.89 vergi alabiliyor. Erdemir Yönetim Kurulu Başkanı Fatih Tar, "Türkiye’deki üretici için koruma istemiyoruz. Ama haksız rekabet mutlaka engellenmeli" diyor.  Demir-çelik ürünlerinin bazen teşvik belgesi ile bazen Dahilde İşleme Rejimi (DİR) ile Türkiye’ye vergisiz sokulduğunun altını çizen Tar, "AB dışında, Çin, Güney Kore, Japonya gibi ülkelerden ithalat yüzde 5-9 vergiye tabi. Ancak Türkiye’ye yapılan ithalatın yüzde 90’ı vergisiz giriyor. Türkiye’nin yüzde 11’lik, gümrük vergisi uyguladığı ülkelerden yapılan ithalatta dahi oran yüzde 8’in altında kalıyor. Bu konuda tam bir gariplik yaşanıyor. Mesela 1 buçuk metrelik ruloları getirdiğinizde yüzde 9 vergi var. Ama ruloyu 20-30 santimlik dilimlere kestirip getirirseniz, yasalardaki boşluktan yararlanarak sıfır gümrükle Türkiye’ye sokabiliyorsunuz. Bu Türkiye’ye çifte zarar veriyor. Vergiden kayıp yetmiyormuş gibi, sektör de iş kaybı yaşıyor. Oysa Türkiye’de 7.5 milyon kesme kapasitesi var" diye konuştu.

Rusya, Ukrayna, Romanya…

Verilen bilgilere göre, Güney Kore, Japonya, Ukrayna ve Rusya iç piyasalarında sanayicilere 770 ila 800 dolara sattıkları ürünleri Türkiye’ye 600 dolara veriyorlar. Özellikle, Rusya ve Ukrayna’dan yapılan ithalattan rahatsızız. Romanya ile birlikte bu ülkelerden yaptığımız ithalat 4 milyon tona ulaşıyor. Türkiye’nin toplam çelik tüketimi yılda 13 milyon ton olduğu göz önüne alındığında sorun ortada.  Türkiye, demir-çelikte ithal cenneti haline gelince, fabrikalar tam kapasite ile çalışamıyor. Erdemir yetkilileri, "Bizim kapasite oranımız yüzde 75 civarında. Ama gidin birçok üreticinin kapasitesinin yüzde 25-30’lar seviyesinde olduğunu göreceksiniz" diyor.

Yönetim Kurulu Başkanı Fatih Tar, "Eskiden Erdemir sektördeki tek oyuncuydu. Canımız yandığında kimsenin anlamıyordu. Ama artık üretim yapan birçok fabrika var ve onların da canları yanıyor. Herhalde bıçak kemiğe dayanınca tedbir alınacak" dedi.  Şu anda yerli üretici açısından aleyhte bir ticaret sisteminin olduğu sektörde kar ve kapasite baskısının çözümleri getireceğine inandığını belirten Tar, "Bize yılda yüz binlerce tonluk mal satan Ukrayna’ya Erdemir olarak 6 aydır 5 bin ton ürün bile satamadık. Ve şu anda Ukrayna ile serbest ticaret anlaşması yapılıyor. O bizi yorabilir" endişesini dile getirdi.

Erdemir yetkilileri, sorular üzerine, kısa bir süre önce ortağı olduğu Erdemir’deki hisselerinin bir bölümünü satan Arcelor-Mittal’in de benzer bir uygulama yaptığını açıkladılar. Romanya ve Ukrayna’da büyük çapta üretim yapan Arcelor-Mittal’in bu ülkelerden malı Türkiye’ye soktuğunu, katma değerin Türkiye yerine bu ülkelere gittiğine dikkat çeken Erdemir yetkililerine göre, 700 dolar Ukrayna ve Romanya’ya giderken, sadece 60 dolarlık haddeleme işinin parası Türkiye’de kalıyor.

Malatya’da maden yatırımı planlıyor

Erdemir, Malatya Hekimhan’daki Hasançelebi bölgesindeki demir cevherinden dünya standartları üzerinde demir peleti üretmeyi planlıyor. Fatih Tar, Malatya’da bir Ermaden üzerinden planladıkları yatırım için son açıklanan teşviklerden yararlanabileceklerini ancak bunun için detayların netleşmesini beklediklerini söyledi. "Çıkarılacak madeninin Erdemir’in yüzde 65-70’lerde olan hammadde ithalatını yüzde 30’lara kadar düşürebileceğini" kaydeden Tar,  "Yapılan anlaşma nedeniyle AB ülkeleri ve Türkiye demir-çeliğe teşvik veremiyor. Ancak bu madenleri kapsamıyor" bilgisini verdi.

Bir soru üzerine, maliyetlerini düşürmek amacıyla yurtdışında da birçok ülkede yatırım yapabileceklerini kaydeden Tar, "Yurtdışı yatırımla ilgiliyiz ama girişimde bulunamıyoruz. Çünkü birçok yerde siyasi riskler var ve biz buralarda devlet güvencesi olmadan yatırım yapamayız. Diyelim ki, madeni çıkardık. Yerel hükümet el koyarsa ne olacak? Sigorta çözüm olabilir. Eximbank aracılığıyla bir sigortalama sistemi geliştirilmesi faydalı olur" açıklamasında bulundu.