Ede Demirçelik’in fabrika ve arsaları icradan satışa çıkarıldı

Sedat ALP

İZMİR - Temelleri Özsaruhan ailesi tarafından 1955 yılında Metaş ticari unvanı ile atılan, İzmir Bornova’daki demir-çelik tesisleri, arsaları ile birlikte icradan satışa çıkarıldı. Çeşitli nedenlerle birçok kez el değiştiren ve son olarak Ede Demir Çelik ticari unvanı ile faaliyette olan Bornova’daki demir-çelik tesisi ekipmanları ve 31 adet arsası ile İzmir 3. İcra Dairesi tarfından satış ilanı verildi. Söz konusu gayrimenkullerin toplam bedeli 187 milyon 912 bin 560 TL olarak belirlendi. 

İzmir 3. İcra Dairesi’nin satış ilanında Ede Demir Çelik’in İzmir Bornova İlçesi Işıklar Mahallesi Aralıkirim Mevkii’nde yer alan 153 bin metrekare büyüklüğündeki fabrika müştemilatı ile arsa vasıfl ı taşınmazın tamamı, yine aynı adresteki 27 bin metrekarelik fabrika binasının bulunduğu arsanın tamamı ile, biri 8 bin 400 metrekare, diğeri 5 bin 310 metrekare büyüklüğünde olan iki tarla ile 2 bin 774 metrekare büyüklüğündeki arsanın bilgileri yer aldı. İlanda fabrikada demir-çelik üretiminde yer alan çok sayıda makine ve ekipmanın da bilgilerini yer verildi. 

'Döneminin en modern tesisiydi'

Fabrikanın kurucusu Raşit Özsaruhan’ın oğlu olan ve yaklaşık 25 yıl önce Metaş’ın Yönetim Kurulu Başkanlığı’nı yapan Haluk Özsaruhan, şirketin 12 milyon liralık borcu nedeniyle fabrikayı kaybettiklerini aktardı. Haluk Özsaruhan, “İnsanlar gibi tesislerin de şanssızlıkları olabiliyor. Bu da şanssız tesislerden biriydi. Türkiye’deki değil dünyada zamanının en modern tesislerinden biriydi. Bizim onun başında olmamız veya olmamamız hiç önemli değil. Ondan sonraki safh alarda da bir türlü ayağa kalkamadı. Üzülmemek mümkün değil” diye konuştu. 

O günkü yönetimin olumsuz tavrı... 

Özsaruhan, devletten 18 milyon liralik alacaklarının olduğu dönemde 12 milyon liralik borçları karşılığında fabrikayı kaybettiklerini belirterek, “Devletten 18 milyon liralık alacağımız vardı. O günkü yönetimin bize karşı olumsuz tavırları nedeniyle 12 milyon liralık borç nedeniyle fabrikayı kaybettik” ifadelerini kullandı. 

'Metaş çarçur edilmemeli' 

Uzan Grubu’nun da fabrikayı o yıllarda turizm tesisi ve konut yapmak için satın aldığının altını çizen Özsaruhan, “Ama bir sene sonra tüm çalışanları çıkarıp üretimi durdurma seviyesine getirdiler. Bu süreçte yaşadığım şeyler bana sanayiciliği bıraktırdı. Alacak kişinin artık burayı ne yapacağını bilmiyorum” diye konuştu. 

Metaş’ın İzmir’in bir varlığı olduğunu ve çarçur edilmemesi gerektiğini vurgulayan Özsaruhan şunları söyledi: “Açıkçası ben İzmirlilerin bu fabrikaya sahiplenmesini isterim. Biz 23 sene önce orayı bıraktığımızda varlık değeri 400 milyon dolar civarındaydı. Sadece Metaş değil tüm grubun toplam değeriydi. Fakat şimdiki değeri için birşey söyleyemem, çünkü uzun süre bu piyasadan uzak kaldım.”

Açılışı Adnan Menderes yapmıştı

İzmir’in duayen sanayicilerinden Raşit Özsaruhan tarafından tel halat ve kaynak elektrotu üretmek için 1955 yılında kurulan Metaş’ın açılışını dönemin Başbakanı Adnan Menderes yapmıştı. Zamanla Türkiye’nin en kaliteli demirini üretti. Ancak ardından gelen ekonomik krizler nedeniyle Metaş ekonomik krize girdi. 1990 yılında kapanan Metaş, hükümetin desteği ile yeniden üretime geçirildi. 1995 yılında hükümet tarafından satışa çıkarılan Metaş’a Yaşar Holding’in Onursal Başkanı Selçuk Yaşar ile İzmirli işadamları da girdi. Ancak tesisi daha yüksek para veren Uzan ailesine ait Rumeli Holding satın aldı. Tesis 3 yıl çalıştıktan sonra 1998’de kapandı. Uzan ailesine ait şirketlerin yönetiminin Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu tarafından devralınması üzerine Metaş yeniden kamuya geçti. 2006 yılında yapılan satışta Metaş’ın limanını Batıçim, Işıkkent’teki demirçelik tesislerini ise Tanyeri ailesi aldı. Cer Çelik adını verdikleri tesise yaklaşık 60 milyon dolarlık yatırım yapan aile, ilk başlarda bine yakın işçi istihdam ediyordu. Ancak aile arasında yaşanan tartışmalar ve bozulan demir-çelik piyasası nedeniyle önce işçi sayısı azaltıldı ve 2009 sonunda tesiste üretim durduktan sonra daha sonra tartışmalı bir şekilde Erol Evcil’e geçti. Ede Demir Çelik’in resmi internet sitesinde şu andaki ortakları ise Erol Eşrefoğlu ve Zümrüt Bozkurt olarak gözüküyor.