E-ticaret yüzde 5'e koşuyor

E-ticarette karlılıklar hala çok düşük seviyede. Özellikle ürün tarafında karlılık yakalayabilmek çok zor. Markado CEO’su Kadircan Erkıralp, “Faaliyet karı yok hemen hemen kimsede. Çoğu zaman büyümeye yatırım yapmak, zarara dönüşebiliyor” uyarısı yapıyor. Çünkü şu anda e-ticarette herkes yatırım aşamasında, bu ortamda birileri ayakta kalacak, bazıları büyüyecek, birileri dönüşecek, bazıları da sektörden çıkacak. Markado bünyesinde bugün 12 internet sitesi var. Erkıralp yıl sonunda bu sayının 20’yi bulacağını söylüyor. Dünyada çok az sayıda örneği olan bir yapı Markado, organizasyonunu tek elden yöneteceği 20 civarında internet sitesinden oluşan bir internet girişimi.

Erkıralp, Türkiye’nin e ticarette bir kırılma noktası olduğunu, 5 yıl içinde bu aşamanın geçileceğini ve patlama yaşanacağını düşünüyor: “Batı'da toplam perakende içinde online satışların oranı yüzde 10’lardan başlıyor. Ancak bu ülkelerde bir katolog kültürü var. Bizde ise böyle bir tecrübe yok, oran yüzde 1 seviyesinde. Bizim ülkemizde kendi muhitinden alışveriş yapma kültürü var. Türk tipi alışverişe internet daha uzak, onun için bizde büyüme daha yavaş. Ama Türkiye’de bir şeyler kırıldıktan sonra çok hızlı gelişme olur. Zaten yatırım yapılan da bu. Türk tüketicisinin içinde 25-35 grubu bu pazara ciddi biçimde dahil oluyor. 15-25 yaş grubu ise e-ticaretin içine doğdu. Yani 5 yıl sonra internetten satış patlayacak, direnç noktasına çok az kaldı. Önce toplam perakendenin yüzde 5’ini görür, daha sonra da hızla büyüme dönemine girer online ticaret.”

Hedef bölgede bir güç haline gelebilmek

Peki Türkiye’den dünyaya açılabilecek, en azından bölgede bir güç haline gelecek e-ticaret sitesi çıkar mı? Erkıralp, “Çıkması lazım. En azından bizim hedefimiz o” diyor. Özellikle de komşu coğrafyaya kurdukları modeli yaymak istediklerini anlatıyor. “Daha yolun başındayız ama bu gücü kendimizde görüyoruz. Şu anda önümüzdeki iş, bölgede lojistik ortaklıkları geliştirmek. Bunun üzerinde çalışıyoruz. Büyüklüğü sadece bir tek pazardan sağlayamazsınız” ifadelerini kullanıyor. Erkıralp, grup olarak 2015 sonunda 200 milyon TL ciroyu geçmeyi hedefl ediklerini açıklıyor.

Teknosa’dan ayrılıp girişimci oldu

Markado CEO’su Kadircan Erkıralp, 12 yıl çalıştığı Teknosa’dan genel müdür yardımcılığı pozisyonundayken ayrılıp, teknoloji gi rişimciliğine başlayan bir isim. “Şirketin yeni yapılanmasında ona biçilen rolü uygun bulmayınca” ayrılmaya karar vermiş. Zaten Erkıralp’in kariyeri yeniden başlamalarla dolu, bunu seviyor... Üniversitede İngilizce işletme eğitimi alırken baba mesleği kamyon nakliyeciliği yapıyor örneğin... Okul bitiyor, 2 yıl İngiltere’de uluslararası nakliyecilik yapıyor. Orifl ame organizasyonunun kurulması sürecinde çalışıyor, 1 yıl Pepsi, 2 yıl Unilever macerası sonrası Siemens Mobile ve son olarak da Teknosa... Daha sonra profesyonel hayattan ayrılıyor ve yolu şu andaki ortağı Erinç Alper ile kesişiyor.

Çıkış noktaları, internette Türkiye’de mağaza ve markaların seri sonu ve teşhir ürünlerinin satılacağı bir yapı kurmak olmuş. İsviçre’de bir private equity firmasının ortağı Erinç Alper. Markafoni’nin kurulmasında ilk yatırımı, can suyunu veren kişi. Markafoni’nin satışıyla hisseleri verip çıkıyor ama sektörde devam etmek istiyor. Kadircan Erkıralp bu noktada sistemi kurmak için el sıkışmış.

Erkıralp’e göre bugün Türkiye’de e-ticaret sitelerinin en önemli sorunu karlılık. Ciro büyütülebiliyor ama büyüdükçe zarar artabiliyor. “Büyümek için bir yatırım yapmak gerekir ama yatırımla zararı büyütmek arasında fark var” diyor Erkıralp. Aynı handikapı kendileri de yaşamamaları için sistemi bir dükkan gibi kurmak gerektiğini düşünmüş. Tedariğin başına bir tedarikçi, lojistiğin başına bir lojistik uzmanı alınmış. İsviçre’de bir fon oluşmuş ve yatırım başlamış. Yapı oluştuktan sonra da, merkezi yapı altında dikey yapıları da besleyebilecek bu stratejik gücün kullanılması hedefl enmiş.

Markado bugün 100 firmadan mal alıp sitede satıyor. 20 bin liralık TV teşhir ürünü 9 bin liraya hemen müşteri buluyor sitede. Türkiye’de bir örneği yok, dünyada da. Şimdi Ataşehir’deki ofisin altındaki yer outlet mağazaya dönüşecek. Her ay çift haneli büyüdüklerini anlatıyor Erkıralp. Eylülden bu yana hızla ziyaretçi satışı artıyor. Geçen ay 700 bini aşmış müşteri sayısı. Bu ay cironun 1 milyon TL’yi geçmesi bekleniyor. Erkıralp, “6 ayda hiç de fena değil” diyor.

Grup yapılanması maliyetleri düşürüyor

Bu süreçte yeni siteler de gruba dahil edilmiş. Sanalreyonum, tam bir discount sitesi... grupfoni.com, Türkiye’nin en büyük grup satın alma sitelerinden biri. Teklif borsası’nın, Covers’ın devir süreci tamamlanmak üzere. Mortakı’yı da satın alıyor. Universiteplus’ı da gruba dahil edip yatırım koymuşlar ve halen görüştükleri siteler var.

Erkıralp modellerini şöyle anlatıyor: “Biz bir yatırım şirketi değiliz, biz internet girişimcisiyiz. Burada kurduğumuz altyapının üzerine, temel stoğun üzerine farklı iş modellerini yerleştirip karlılığı artırıyoruz. Marka takımı müşteriye odaklanırken arkadaki süreçsel gereklilikleri grup içinden sağlıyoruz. Herkesin yaptığı bir şeyi, hiçkimsenin yapmadığı gibi yapmaya çalışıyoruz. Ama bunun meyvelerini de alıyoruz yavaş yavaş.

Biz şirketlere yatırım yapıyoruz. Çoğunluk hissesini aldığımız için yönetimine de ortak oluyoruz. Şirketin belirli dönüşümü yapıp belirli hedefl ere ulaşması için yapılması gerekenleri kurucu ve ortaklarla birlikte belirliyoruz. Covers’da olduğu gibi şirketin tamamını da alabiliyoruz. Biz finansal yatırımcı değiliz, girişimciyiz. Benim stratejimin 3 ayağı var: Biri elektronik perakende, biri hizmet sektörü, diğeri de reklam sektörü. Burada perakende grubunun amiral gemisi markado, hizmet sektörünün amiral gemisi grupfoni, reklam tarafının amiral gemisi de halen hazırlanıyor. Markado’nun altına elektronik perakende alanında kurulabilecek başka perakende formülleri var. Bir örnek mücevher. Mortakı’yla tanıştık ve kendimiz kurabilecekken bu yapıyı içimize almayı tercih ettik. Ev sektöründe belirli bir aşamaya kadar markasını getirmiş ama o verimlilik eşiğini aşamamış bir firma bize gelirse, yatırım yaparız.”

İnternette her şey çok açık, çok çıplak konsolidasyon olacak

“Elektronik perakendede karlı olabilmek çok çok zor. Ciddi bir büyüklüğe ulaşmak gerek, büyüklükte bile verimliliğe ulaşmak zor. Dışarıdan harika dediğiniz markaların bugün karlılık problemi var. Çünkü internette her şey çok açık, çok çıplak. Fiyat belli. Ürün de belli. Müşterinin sizi tercih etmesi için yapmanız gerekenler var; pazarlama faaliyetleri. Bir de ürünün müşteriye ulaştırmanız için yaptığınız giderler var. Bu ikisini iyi yönetmeniz gerekiyor.

E-ticarette de elektronik perakendede olduğu gibi uzun vadede bir konsolidasyon olacak, olmak zorunda. Uzmanlıklar artacak. Belirli çok detaylı ihtiyaçlarınızı karşılayacağınız, niş sunumlar artacak. Sonunda bir yatırım tarafı var işin bir de karlılık tarafı var. Yatırımcı da belirli tarihlerde sizden kar bekliyor. Bu ortamda bir büyük volümlerden karlılık yakalayabilecek yapılar olacak, bir de daha niş hedef kitlelere daha spesifik ürünleri satıp daha yüksek marjla satanlar olacak.”

Bu iyi satıyor, ben de yapayım mantığı artık çalışmıyor

Hala fırsat var e-ticarette, bazı noktalar tutuldu ama artık deneyimler var, neyin çalışıp çalışmadığı biliniyor. Hizmet, kendine has çalışıyor, ama herkesin her yerde bulduğu şeyi aynı şekilde satmak çalışmıyor. Bilindik bir hikayedir: Mahallede soba borucusu açılır, deli gibi satar. Aynı sokakta 11 tane soba borucusu daha açılır ve 12’si birden batarlar.... Bugün artık “bu çok iyi satıyor ben de bundan yapayım” mantığı çalışmıyor, mutlaka kendinize has bir farklılık yaratmak zorundasınız. Ya büyük kitlelerinin büyük ihtiyaçlarını büyük şekilde karşılayacaksınız, ya da özel ihtiyaçları o ihtiyaçlara özel çözümlerle karşılayacaksınız.

Online, Türkiye’nin 82’nci vilayeti yabancı yatırımcıdan büyük ilgi var

Erkıralp’e göre online ve offl ine perakende arasında önemli bir fark yok: “Türkiye’de 82’nci vilayet burası, biz de dükkanı buraya açtık. Ben online offl ine ticaretin çok farklı olduğunu düşünmüyorum, burası da internet caddesi ve biz de burada satış yapıyoruz.”Markado yabancı yatırımcıların Türkiye’nin e-ticaret girişimleri içinde ilgi odaklarından biri haline gelmiş. Erkıralp, yabancı yatarımcılardan kendilerine ciddi bir ilgi olduğunu anlatıyor:

“Yabancı yatırımcılar bizimki gibi yönetilen bir girişime daha fazla ilgi duyuyorlar. Teker teker işlere yatırım yapmaktansa daha kapsamlı, arkasında böyle bir ekip olan girişimlere yatırıma daha sıcak bakıyorlar. Düşünüyoruz yeni yatırım almayı. İlk hedefimiz büyümek. Nihai amacımız karlılık ama buna belirli bir büyüklüğe ulaşarak ulaşabiliriz ancak...”