Durmazlar’ın yerli tramvayı Panorama, Polonya yolcusu

Ömer Faruk Çiftçi

Olsztyn - Bursalı Durmazlar, Türkiye’nin ilk yerli tramvayını Polonya’ya ihraç ediyor. Türkiye’de Kocaeli ve Samsun’daki tramvay hatlarında çalışan Panorama model tramvay 2020 yılından itibaren Olsztyn raylarında da sefere başlayacak.

Şubat ayında Polonya’nın Olsztyn kentinde gerçekleştirilen ihaleyi, tüm teknik spesifikasyonları uygun görülen ve en iyi teklifi sunan Durmazlar kazandı. İlk etapta 12 tramvay üretimini kapsayan anlaşmaya ilerleyen dönemde büyüyerek, 24 adete kadar çıkabilecek. Bugün Durmazlar’ın kazandığı 12 araçlık tramvay ihalesinin bedeli yaklaşık 20 milyon euro.

Anlaşma, Olsztyn Belediye Başkanı Pietr Grzymowicz ile Durmazlar Holding Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Fatma Durmaz Yılbirlik arasında imzalandı. Olsztyn Belediye binasında düzenlenen ve Varşova Büyükelçiliği ticaret başmüşaviri Atilla Gökhan Kızılarslan’ın da yeraldığı törende konuşan Belediye Başkanı Pietr Grzymowicz, Durmazlar firmasının istedikleri tüm şartları yerine getiren tek firma olduğunu söyledi. 123 bin kişinin yaşadığı Olsztyn kentin-

de 11 kilometre demiryolu ağı bulunduğunu anlatan Grzymowicz, 7 kilometre daha ilave yatırım gerçekleştireceklerini kaydetti. “Avrupa’nın kapılarını açtık” Durmazlar Holding Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Fatma Durmaz Yılbirlik de Durmazlar olarak 65 yıldır makine sektöründe faaliyet gösterdiklerini, 120 ülkeye ihracat yaptıklarını anlattı. Yılbirlik, 30 yılı aşkın süredir Polonyalı sanayicilere hizmet verdiklerini, raylı sistemler grubu Durmaray’ın da Olsztyn belediyesinin, Polonya halkının güvenini kazanmış olmasının kendilerine büyük gurur verdiğini belirtti.

Yılbirlik, 2009 yılında başladıkları çalışmaların meyvesini aldıklarına işaret ederek, ilk yerli tramvayın Polonya ile Avrupa'nın kapılarını açtığını söyledi. Yılbirlik, Türkiye’de Polonya Cumhuriyetinin bir elçisi olarak Polonya’nın Bursa fahri konsolosu olduğunu da hatırlatarak “İki ülke arasında gerek kültürel, gerekse ekonomik alanda yepyeni köprüler kurabilmek en önemli hedeflerimden biriydi. Çünkü ancak bu ilişkiler sayesinde kardeş olabiliriz. Bu açıdan bakıldığında bugün emeklerimizin karşılığını aldığımız bir gün” dedi.

Verilen bilgiye göre şehir içi raylı sistem araç üretimi ve teknolojileri alanında proje, dizayn, yazılım, montaj, test ve devreye alma süreçlerinde hızla büyüyen Durmaray’ın arkasında 1956 yılından bu yana teknoloji üreten Durmazlar Makina’nın güç ve desteği var.

Durmazlar Makina bugün 150.000 metrekare kapalı alanda, yüksek teknolojiye sahip 3 ayrı fabrikada, her yıl 120 ayrı ülkede üretime destek veren 8 bin adet makine üretiyor.

Türkiye’de üretim teknolojileri alanındaki ilk AR-GE merkezi, yeni nesil yazılımlar ve yepyeni teknolojiler geliştirmeye devam ediyor. Durmazlar Türkiye’nin Endüstri 4.0 platformunun kurucuları arasında da yer alıyor.

Geliştirdiği yazılımları tramvaylarda da kullanıyor

Bugün makinede global bir marka olan Durmazlar, 2009 yılında raylı sistemler sektörüne de Durmaray markası ile giriş yaptı. Bugün Durmazlar’ın yurt içinde farklı illerde çalışan 98 adet tramvay ve hafif raylı sistem aracı bulunuyor. Dünyanın yedinci tramvay markası olan İpekböceği’nin de üreticisi olan Durmazlar, sensör teknolojilerini, geliştirdiği yazılımları tramvaylarında da kullanıyor. Örneğin, tramvayın önüne yerleştirilen lazer tarayıcı sayesinde aracın hareket yönü taranarak objelerin uzaklığı, hareket yönü ve çarpışma olasılığı hesaplanabiliyor. Panorama aracında, geliştirilen yazılım sayesinde araç kontrol ünitesi, tahrik, kapı, fren gibi alt sistemlere ait binlerce değişkenin anlık kayıtları yapılıyor. İşlenmemiş Büyük veri sayesinde araçta oluşan olaylar anında takip edilirken, gelecekte oluşabilecek durumlar da tespit edilebiliyor. Araçlar bu konum bilgilerini ve ek verileri merkez bilgisayar ve güzergahta çalışan diğer araçlar ile paylaşabiliyor. DURCOM programı sayesinde önceden belirlenen kişilere e-posta gönderebilen araçlar, meydana gelen sefer aksamaların önüne hızlı bir şekilde geçebiliyor. Durmazlar, bugün iş ortağı olarak yol aldığı 80 distribütörü ile 120 ülkeye ihracat yapıyor. Üretilen makinelerin yüzde 80’e yakını ABD, Avrupa Birliği ülkeleri ve Avustralya gibi gelişmiş sanayi ülkelerinde alıcılarıyla buluşuyor.

210 yolcu kapasiteli

Dünyada raylı sistemler sektöründe ilk sıralarda yer almayı hedefleyen Durmaray, araştırma ve geliştirme çalışmalarına 2009 yılında başladı. 2011 yılına gelindiğinde ise Durmaray gövde ve boji imalatı için 15 bin m2 kapalı ve 50 bin m2 açık alana ve raylı sistemler araç üretimi içinse 25 bin m2 ve 10 bin m2 açık alana sahip 2 ayrı tesiste üretim yapmaya başladı. Üretilen ilk tramvay İpekböceği adıyla 2013 yılında Bursa’da raylarla buluştu. Ardından 2015 yılında Bursa Büyükşehir Belediyesi tarafından ihalesi açılan 60 adet Hafif Raylı Sistem (HRS) ve 12 Adet çift yönlü tramvay projeleri izledi. Durmaray’ın yeni jenerasyon tasarımı olan Panorama ise 2016 yılında 8 araçla Samsun’da, çift yönlü 12 araçla da Kocaeli’nde hizmet vermeye başladı. Kocaeli Belediyesi’nin 2017 yılında yeniden açılan ihaleyle talep ettiği 6 araç ise bugünlerde Durmaray tesislerinde üretiliyor. Yakın bir gelecekte, ilk etapta 12 araçlık sistemiyle Olsztyn halkına hizmet verecek olan Panorama, 210 yolcu kapasitesine sahip.