Berdan Cıvata, nükleeri de bağlayacak

Derya Eğrican GÜLEÇ 

MERSİN - Balayı için İstanbul’a gittiği sırada ziyaret ettiği üniversite öğretmeni sayesinde tanıştığı cıvata sektörü Hasan Şemsi’nin hayatını değiştirdi. Alıştığı pazarlama mühendisliğini bırakıp cıvata sektörüne adım atan Şemsi, bugün 26 milyon TL cirosu ile Türkiye’deki ilk 5 firma arasında yer alıyor. Sektörde ilk CE belgesini alan, rüzgar enerji santrali üreticilerine ilk ihracatı gerçekleştiren, manuel de olsa tork kontrollü cıvatayı üretip ilk ihracatı yapan firma olarak tanınan Berdan Cıvata, şimdilerde yine bir ilke imza atıyor, nükleer enerji sektörüne yönelik bağlantı elemanı ihraç etmeye hazırlanıyor. 

Enerji sektörü dünyada hemen her girişimcinin ilgi odağı. Büyüyüp globalleşmek isteyen firmaların yeni yatırım alanı. Ağırlığını inşaat sektörüne veren Berdan Cıvata da bu noktadan hareketle yönünü enerji sektörüne çevirdi. 2008’de sektörün ilk CE belgesini almalarıyla özgüveni artan Berdan Cıvata Yönetim Kurulu Başkanı Hasan Şemsi o yıl uzun süredir aklında olan ancak cesaret edemediği Almanya’da dünyanın en büyüğü olarak düzenlenen Husum Rüzgar Enerji Fuarı’na katıldı. Burada rüzgar enerjisi devleriyle tanışan Şemsi, 2010’da İspanya’nın Alstom ve Almanya’nın Nordeks firmalarına ihracata başladı. Şemsi, “Geçmişte Gama, Tekfen, Petkim, Tüpraş önde gelen müşterilerimizken onların yerini rüzgar devleri almaya başladı” diyor. Ancak bu da yeterli değil. Enerji sektöründeki ağırlığı artırmak için sırada nükleer enerji var. Bu hedef için gereken belgelerin alınması için çalışılıyor. Şemsi, bütün bu çalışmalarla birlikte önümüzdeki yılın halka mı açılacakları yoksa bir fonla ortaklık mı kuracaklarının kararını verecekleri bir yıl olacağını söylüyor. 

Cıvatayı öğrendim de öğrettim de 

Hasan Şemsi cıvata ile tanışma öyküsünün tesadüfl ere dayandığını söylüyor. Yıldız Teknik Üniversitesi Makine Mühendisliği Bölümü'nü bitirip askerliğini tamamladıktan sonra evlendiğini ve balayına da İstanbul’a gittiklerini anlatan Şemsi, burada Makine Elemanları dersi Hocası Prof. Şefik Okday’ı ziyaret ettiklerini söylüyor. “Hocam İstanbul’da kalmamı istiyordu” diyen Şemsi, "Bunun için Türkiye’nin en eski cıvata fabrikalarından biri Denet Cıvata’nın sahibi Nuri Mısırlıoğlu’nun yanına beni iş görüşmesine gönderdi" diyor. Şemsi, “Cıvatayı bilmem dememe rağmen hocam ısrarcı davranıp 'görüş sonucu da bana bildir' deyince gitmek zorunda kaldım" cümlesiyle yaşananları anlatıyor. Şemsi, sektörde deneyimi olmamasına rağmen, Almancası sayesinde işe alındığını ve hayatının değiştiğini ifade ediyor. Demet Cıvata'da 6 yıl fabrika müdürlüğü yapan Şemsi, bu sürede hem cıvatayı öğrenmiş hem de yaptığı araştırmalar ve yeniliklerle iyi, kaliteli cıvata nasıl yapılır onu öğretmiş. Şemsi şunları söylüyor: “Ben cıvatayı öğrenmeye çalışırken bir kalıp talebi geldi. 'Sen yurtdışı görmüş insansın bildiğin bir yerde varsa gidip oradan birkaç tane alalım' dendi. 1970’lerde yurtdışına gitmek, pasaport çıkartmak, Merkez Bankası'ndan döviz almak çok zordu. Bu sert metal cıvata kalıbını eskilerden bozup bir büyük ölçüde üretebileceğimi söyledim. Herkes çok şaşırdı, adeta alay konusu oldum. Moralim bozuldu ama yılmadım. Yaptığım kalıp çok başarılı oldu, alay edenler özür diledi. Bu kalıp, üretimimizi ikiye katladı.” 

Macera 150 metrekarede başladı 

Daha sonra Tarsus’taki baba ocağına yakın olması nedeniyle Adana’dan STFA Cıvata’dan gelen teklifi değerlendirdiğini anlatan Şemsi, burada da fabrika müdürü olarak 6 yıl çalışmasının ardından emekli oluyor. “Ağabeyim Yunus Şemsi 1979’da Tarsus’ta Berdan Torna Atölyesi’ni kurmuştu” diyen Şemsi, 1982’de emekli olarak 5 adet ikinci el tezgahla 150 metrekare alan üzerine kurulu atölyeye, ağabeyinin yanına geçiyor. Firma üretim alanını 20 yılda ancak 400 metrekareye, personel sayısını da 25’e yükseltebiliyor. 2000'li yıllarda aldıkları 42 bin TL’lik KOBİ kredisi ise şirketi adeta uçuruyor. Mersin Tarsus OSB'deki 5 bin metrekarelik fabrikasına taşındıklarını anlatan Şemsi, şu anda 200'e yakın kişiyle 33 bin metrekarede üretim yaptıklarını gururla söylüyor. 

İlk ihracat Hollanda’ya 

OSB'ye taşınmasının ardından 2005'te ilk ihracatını Hollanda’ya gerçekleştiren firma, bugün Vietnam ve Paraguay’ın da aralarında bulunduğu 40 ülkeye ihracat yapıyor. 10 ülkede marka tescilleri olduğunu anlatan Şemsi, bu yıl Çin ve Almanya’da birer ofis açarak ihracatlarının toplam cirodaki payını yüzde 60’lara taşımak istediklerini söylüyor. İhracatlarının rüzgar enerji alanında yoğunlaştığını ve bu konuda Türkiye’den ilk ihracatı 2010'da gerçekleştirdiklerini vurgulayan Şemsi, “Aslında Avrupa dışına çıkmayacaktık. Ama Alstom Çin ve Brezilya’daki şantiyelerine bizim ürünleri gönderince oradaki fuarlara katıldık" diyor. 

Sektörde hızla ilerleyen Berdan Cıvata’nın Marmara'daki rakipleri ile arasındaki en büyük dezavantaj ise nakliye. Hammaddesini Marmara’dan alıp ürünü tekrar Marmara ve Ege'de satan firma fiyatta rekabet edemeyince çareyi kalitesini artırmakta bularak OSB’ye taşınmasıyla test laboratuvarı yatırımı gerçekleştiriyor. 20’ye yakın zengin test cihazına sahip olan bu laboratuvarın geçen yıl TÜRKAK’tan akredite olduğunu belirten Şemsi, düzenledikleri raporların dünyanın her yerinde geçerli olduğunu vurguluyor. Firma cıvataları doğru sıkabilmek için gerekli bir sürtünme katsayısı tespit cihazı ile torklama cihazı yatırımı da yapmış durumda.

Kıbrıs'a su ulaştıracak, otobanın ayaklarını taşıyacak

Sahip oldukları belgelerle, kaliteleriyle önemli projelerde görev almaya hazırlandıklarını anlatan Hasan Şemsi, şu bilgileri verdi: 

“Anamur’dan Kıbrıs’a denizin 250 metre altından 80 kilometre boyda borularla su taşınması projesinde 160 boruyu birbirine bağlayacak bağlantı elemanlarını üretiyoruz. Ayrıca İzmir İstanbul otoyolunu 3,5 saate düşürecek projede de varız. Bununla birlikte İzmir – İstanbul Otoyolu’nda İzmit Körfezi 2,7 kilometrelik çelik köprü ile geçilecek. Bu projenin bağlantı elemanlarında da Japon firma tarafından biz tercih edildik. Köprü ayakları altındaki 362 tane 10 metre boyunda metrik 110 çapta sertleştirilmiş yüksek mukavemetli 3 somunlu ankaraj saplamalarını Berdan Cıvata yapıyor.” 

Ajans desteğiyle çevre dostu galvaniz tesisi kurdu

Yatırımlarına bu yıl da devam edecek olan firma, arazisi üzerinde 3 bin metrekarelik bir alanı daha kapatmaya hazırlanıyor. Şirket, bu sayede üretim kapasitesini yüzde 25 artırmayı, yılsonunda da personel sayısını 225’e çıkarmayı planlıyor. Makine yatırımları gerçekleştireceklerine de değinen Şemsi, “Türkiye’de tork kontrollü cıvatayı ilk üreten ve ihraç eden firma olduğumuzu düşünüyorum. Ancak bunu manuel olarak yaptık. Otomatik olarak üretmek için otomatik tezgâh yatırımı düşünüyoruz ve TÜBİTAK desteklerini araştırıyoruz” diyor. Çevre ve insan sağlığına duyarlı çalışmalar sürdüren firma bu alandaki çalışmalarının patentini de almak istiyor. Çukurova Kalkınma Ajansı’ndan aldıkları destekle 1 milyon TL’lik yatırımla çevre dostu daldırma galvaniz tesisi kuran ve daldırma galvanizde temizleme işlemini çevreye ve insan sağlığına zararlı asit yerine mekanik yollarla yapan firma, bu konuda patent başvurusu yaptı ve sonuç bekliyor. Bünyesinde daldırma galvaniz yanında elektro galvaniz yapan Berdan Cıvata son olarak geçen yıl çinko lamelli kaplama tesisini kurdu.