Avusturyalılar çekiliyor, Afşin A Santrali'ni Çelikler alıyor

KERİM ÜLKER

Türkiye’nin en büyük enerji santrali olarak bilinen Afşin-Elbistan A Santrali’ni 20 yıllığına alan ancak davalarla gündemden düşmeyen ERG Verbund satılıyor. Türk şirketi ERG İnşaat ve Avusturyalı enerji devi Verbund’un ortak olduğu ERG Verbund Elektrik Üretim’i enerji ve madencilik sektöründeki yatırımlarıyla tanınan Çelikler Holding alıyor. ERG Verbund’un tamamını almak için Çelikler Holding ile resmi görüşmeler başladı.

Bilindiği üzere termik santrale kömür besleyen sahalar da yine Türk-Avusturya ortaklığındaki ERG Verbund’a devredilmişti. 344 MW’lık 4 üniteden oluşan Afşin Elbistan A Santrali, toplam 1.376 MW’lık kurulu gücüyle Türkiye’nin en büyük santrali unvanına sahip. Uzun süredir gündemden düşmeyen bu santral davalarla sıkça alınmıştı.

Çiller kurdu, davalık oldu

Afşin-Elbistan A Santrali, ERG Verbund’a devriyle ilgili uzun zamandır yasal sorunlarla boğuşuyor. Hatırlanacağı üzere, 8 Aralık 1994’te, Tansu Çiller'in başbakanlığını yaptığı hükümet döneminde Bakanlar Kurulu’nca alınan bir kararla, Afşin Elbistan Termik Santrali’nın 20 yıllığına işletme hakkı devri yoluyla ERG-Verbund Elektrik'e devredilmesi öngörüldü. Bu karar çerçevesinde Enerji Bakanlığı ile ERG-Verbund Elektrik arasında imzalanan imtiyaz sözleşmesi, 15 Aralık 1999 tarihinde dönemin Enerji Bakanı Cumhur Ersümer'in onayıyla yürürlüğe girdi. Ancak daha sonraki süreçte, imtiyaz sözleşmesi kapsamında yapılacak devir işlemini kamu aleyhine bulan TEAŞ, sözleşmede yer alan 25 maddenin değiştirilmesini gündeme getirerek sözleşmeyi imzalamaktan kaçınmıştı.

Bunun üzerine şirket Enerji Bakanlığı’na karşı dava açarak, imtiyaz sözleşmesi doğrultusunda devir sözleşmesinin imzalanmasını ve dolayısıyla santralin kendilerine devrini istemişti. Danıştay 10'uncu Dairesi, 2004 yılında davayı sonuçlandırarak, Afşin-Elbistan A’nın işletme hakkı devri yoluyla 20 yıllığına ERG-Verbund Elektrik Üretim ve Ticaret A.Ş'ye devredilmesi gerektiğini kayıt altına almıştı. Son olarak, Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu, 3 Mayıs 2007 tarihli kararı ile devri öngören kararı onamıştı. Ancak beklenen imza bir türlü atılamadı.

Avusturyalı Verbund Enerjisa’ya ortaktı

ERG, bir dönem Milli Piyango’ya da talip olan Vural Erbilgin’e ait. Geçtiğimiz yıllarda dünyanın en değerli evlerinden olan Erbilgin Yalısı, 104 milyon dolara satılarak rekor kırmıştı. ERG’nin ortağı Avusturyalı Verbund, 2007’de Sabancı Holding’e ait Enerjisa'da yüzde 50 ortaktı. Hisselerini 2012’de 327 milyon dolara Alman E.ON'a devretmişti. Afşin Elbistan’ı alacak olan Çelikler ise Tunçbilek Termik Santrali, Orhaneli Termik Santrali, Seyitömer Termik Santrali gibi projelerle adını duyurdu.