ABD’den Türkiye’ye İran engeli

WASHINGTON - ABD ticaret bakanlığı, iki adet Amerikan üretimi ticari uçak motorunun bir Türk firması tarafından İran'a reeksport yoluyla satışını durdurdu.

Satış, bakanlığın çok ender başvurduğu bir yöntem olan acil emir çıkarılması ile dün engellendi.

İhracat işlemlerinden sorumlu Ticaret Bakan Yardımcısı David Mills, 3K Havacılık Danışmanlık ve Lojistik şirketinin General Electric yapımı iki motoru Pouya adlı bir İran hava taşımacılık şirketi ile İran'a göndereceği bilgisi üzerine işlemi durdurmak için Cuma günü acil emir imzaladı.

Altı ay süreyle geçerli olacak emir 3K Havacılık, Pouya Havayolları ve ikinci el motorları Türkiye'ye gönderdiği bildirilen Adaero International Trade adlı firmayı da bağlıyor.

Buna göre üç şirket ve üst düzeyli yetkilileri söz konusu motorların yanı sıra, ihracı denetime bağlı hiçbir ABD ürünü için müzakere, ticaret, nakliye veya benzer faaliyette bulunamayacak.

Emir bu tür ticari işlemlerin finansmanı ya da herhangi bir biçimde desteklenmesinde rol oynayacak bankalar, sigorta şirketleri ve diğer kurumları da kapsıyor.

Bir bakanlık yetkilisi bu tür emirlerin yılda ancak bir ya da iki kez çıkarıldığını söyledi.

Illinois eyaletinde kurulu olan Adaero şirketinin yetkilisi Sadettin Ilgın ise, herhangi bir kusurları olmadığını ve şirketin adının temize çıkarılması için Amerikan ve Türk makamlarıyla temasa geçtiklerini söyledi.

Reuters'e bilgi veren Ilgın, THY'den alınan ikinci el motorları 4.1 milyon dolara ABD'deki International Aerospace Group'a sattıklarını ve motorların İstanbul'dan Almanya'nın Frankfurt kentine gönderildiğini söyledi.

"Biz motorları 3K şirketine satmadık, bütün işlemlerimiz doğru ve belgeli" diyen Ilgın, motorların Sibirya Havayolları için Rusya'ya gönderileceği yolunda bilgisi olduğunu, dolayısıyla ABD ticaret bakanlığının yasağına çok şaşırdığını söyledi.

Ilgın Türk makamlarının Pouya Havayollarının motorları Antalya'dan teslim almasına izin vermediğini ve 3K yetkililerinin de kendisine, motorların Almanya'ya geri gönderileceğini söylediklerini belirtti.

3K Havacılık ve International Aviation Group tarafından ise herhangi bir açıklama yapılmadı.

Bakanlık, bu olayda görüldüğü gibi Amerikan yasalarının ihlali olasılığının acil görüldüğü durumlarda geçici süreyle ihracat yasağı getirmeye yetkisi olduğunu belirtti.

Daha önceleri İran'a reeksport yoluyla ihracat yapan şirketlere karşı hem ceza hem de tazminat davaları açılmıştı.