18 fabrikalı Sarten Ambalaj yurt dışında 3 tesis daha kuracak

İbrahim EKİNCİ

Sarten Ambalaj’ın CEO’su Zeki Sarıbekir, Hollanda’da üretime başlayan 18’inci fabrikadan sonra, yurtdışında 3 yeni fabrika daha kuracaklarını söyledi. Yurtdışında halen 3 fabrikası ve 5 bağlı şirketi (Bulgaristan, Rusya, Romanya, Sırbistan ve Selanik Sarten) bulunan Sarten, Rusya’daki yatırımlarını büyütecek, ABD ve Fas’ta fabrikalar kuracak. 1.2 milyar liradan 1 milyar dolar ciroya ulaşmayı planladıklarını belirten Sarıbekir, “Hedef Rusya, Kuzey Afrika, Orta Doğu ve Avrupa’da liderlik” dedi. Sarten halen Türkiye’de metal ambalajda yüzde 82, plastikte yüzde 18 paya sahip.

Sarten Packaging Netherlands B.V bünyesindeki Hollanda fabrikası, 5 milyon euro yatırımla kurulmuş. Büyütülecek ve önümüzdeki 2-3 yıl içinde 30 milyon euro ciroya ulaşacak. Sarıbekir, “Hammadde Türkiye’den gidiyor, orada montaj yapılıyor. Büyük müşterilerimizden birinin ihtiyacı için kuruldu. Bu müşterimize 800 TIR’la kutu yolluyorduk. Bu fabrikayı kurunca 80 TIR’la malzeme gönderiyor, burada üretiyor, Avrupa’daki müşterilerimize hızlı çözüm sunuyoruz. 80 milyon kutu için tek bir hatla üretime başladık. Eylülde 2’nci hat devreye girecek. Vardiya ikiye çıkıyor. Hollanda’da bu seneki hedefimiz 50 milyon kutu satışı. Önümüzdeki sene 100 milyon kutu olacak” dedi.

Sarten, 2017’de 320 milyon dolar ciro yapmış. 2018’de 400 milyon dolar olacak. 80’in üzerinde ülkeye ihracatı var. Üretiminin yüzde 27’sini (80 milyon dolar) ihraç ediyor. 2018’de hedef 100 milyon dolar. Ürün gamının yüzde 82’si metal. Üretiminin yüzde 55’i gıda, yüzde 24’ü kozmetik, yüzde 21’i endüstriyel ambalaj. Türki-
ye’deki 15 fabrikasından 5’i Manisa’da. Yurtiçi - dışı toplam çalışan sayısı 3 bin 300.

Sarten, 1972’de Çorlu’da üretime başladı. Bugün Türkiye ve Ortadoğu’daki en büyük metal ambalaj üreticisi. Sarıbekir, “Avrupa’da ilk 3, dünyada ise ilk 10 içindeyiz. 2015’de Mitsui ile yüzde 15’lik ortaklık kurduk. Fas’a açılmamıza Mitsui katkı sağladı. 2014’te Turquality kategorisine girdik” dedi. 1992’de plastik ambalaj üretmeye de başlayan Sarten, kağıt ve cam ambalaj üretmiyor. Cam kavanoz kapağı üretiyor. Cam ambalaj işine girebilir mi? Sürpriz olmayacağını söyleyebilirim. Bu konuda bazı teklifleri değerlendiriyor. Ambalajda ilk Ar–Ge merkezini kuran Sarten, sektörde yeni ambalaj trendleri ve malzemeleri konusunda da çalışma yapıyor. Sarten Akademi’de üniversite mezunlarını 1 ay yönetici programına alıyor. 140 kişi akademide yetişmiş.

Hollandalılar çok destek sağlamış

Destek sağlamış derken… Paradan söz etmiyorum. Sarıbekir’in anlattığına göre yatırımın başından sonuna kadar her sorunun çözümü için bütün yetkililer devrede olmuş. Hep öncelikle ele alınmış. Her sorunda konunun uzmanı devreye girmiş… Yerler göstermişler. Sarten fabrikasının bulunduğu bina ve yeri kiralık. Sarten Türkiye’den makineleri getirip bandı kurmuş. Başında Hollandalı yönetici var. Çalışanlara Türkiye’de 1 ay eğitim vermişler.

"Kayıt düzeni yoktu, İran’a yatırım olmadı"

Yurtdışında başka ülkeleri de değerlendiriyor. Ortağı Mitsui, İran’ı önermiş. Sarıbekir kayıt ve muhasebe boşlukları nedeniyle şimdilik ertelediklerini söyledi. İç savaş çıkınca Suriye ofisi kapatılmış. Ancak Suriyeli çalışanları halen şirkette. Bu ülkede işler toparlanırsa kadro hazır. Sarıbekir, Kuzey Afrika’dan çok umutlu. Fas’ın bazı global Avrupa şirketlerinin yatırımlarını çektiğini anlattı.

"Mitsui hisse artırmak istiyor"

1972’de kurulan Sarten, aile şirketi. Kurucu Yusuf Sarıbekir halen aktif ve yönetimde. Daha çok yeni fabrika yatırımları, inşaatları ile ilgileniyor. Oğlu Zeki Sarıbekir’in yanı sıra 2 kızı da yönetimde. Mitsui’den iki üye var. “Başka yabancı ortak düşünür müsünüz?” sorusuna cevap olarak, “Hayır” dedi Zeki Sarıbekir, “Satmayı düşünmüyoruz. Ortağımız hisse artırmak istiyor” dedi.

Kapasite raporu niye kalktı?

Zeki Sarıbekir, her yatırıma teşviki verilmesine karşı. Bunu bir tecrübeyle anlattı: “Tanıdığım bir sanayici… Ortağı ayrıldı, az ilerde fabrika kurdu. Sonra ustası ayrıldı, yatırımcı buldu 3’üncü fabrikayı da o kurdu. Geçenlerde ilk fabrikanın patronuna sordum, işler nasıl diye, ‘Üçümüz birden batıyoruz’ dedi. Eskiden odalar kapasite raporu verirdi. Kaldırdılar. Fazla kapasite varsa, yatırım, kaynak israf getiriyor” dedi.

"5 Petkim daha lazım"

Zeki Sarıbekir, aynı zamanda Ambalaj Sanayicileri Derneği (ASD) Başkanı. Bu nedenle sektörü de temsil ediyor. Bu konuda, “En önemli sorun hammadde! Plastik ambalaj üretirseniz hammadde ihtiyacının çok küçük bir kısmını Petkim karşılıyor. 5 tane Petkim daha lazım. Çelikte, kağıt ambalajda da öyle. Ambalajın her üç dalı da hammaddede ithalata bağımlı. Bu alana yatırımlar özendirilmesi lazım” dedi.

SAP yasağı ihracatı aksatmış

ABD’nin İran’a yönelik ambargo uygulamasında, iş yapan şirketlerin SAP yazılımını kullanamaması sorun olmaya başlamış. Sarten de İran ihracatında kullanmaktan vazgeçmiş. 400–500 bin dolarlık ihracat aksamış.