'İsviçre’de ürettiğimiz saati ihraç ediyoruz, biz de teşvik istiyoruz'

Kolunda Quantum saat olan pek çok insan bu markanın bir Türk firmaya ait olduğunu bilmiyordur. İsviçre’de üretilen Wainer’in de bir Türk markası olduğunu çok az kişi bilir. Oysa bugün Arıkan Saat, 8 markası ile tasarımını yaptığı saatleri İsviçre ve Hong Kong’da ürettiriyor ve bu saatleri Türkiye’den 34 ülkeye ihraç ediyor. Arıkan Saat Yönetim Kurulu Üyesi Serdar Arıkan, bir dünya markası olma hedefiyle hareket ettiklerini ancak fuar yardımı dahil hiçbir teşvikten faydalanamadıklarını söyledi. Arıkan, “Turkey logosu sadece Türkiye’de üretilen ürünlere veriliyor. Biz ise Türkiye’de değil yurtdışında üretim yaptığımız için fuar desteği dahil hiçbir destekten yararlanamıyoruz. Hangi İtalyan marka İtalya’da üretim yapıyor artık? Dünyada üretim modelleri değişti. Saatte de İsviçre ya da Uzakdoğu’da üretim yapmak durumundasınız. Biz de öyle yapıyoruz, global bir Türk markası olma yolundayız ancak teşvik alamıyoruz” dedi. 

Arıkan 2014’te yaklaşık 380 bin adet saat sattı. Bunun yüzde 28’i ihracat. Arıkan, bir önceki yıl üretimin yüzde 10’u ihracatken bir yılda bu oranın yüzde 25’i aştığını, 2015 yılında ise ihracatın ciro içindeki oranının yüzde 35’leri bulacağını ifade etti ve ekledi: “Rusya, Libya ve Irak pazarındaki sorunlara rağmen bu artışı yakaladık. Yeni pazarlarla büyüdük. Globalleştikçe maliyetler düşüyor, daha uygun fiyatla pazarımızı büyütüyoruz.” 

Saatin tasarımı Türkiye’de 

Arıkan Saat 1985 yılında kurulmuş. Dört erkek kardeşli ailedeki iki ağabey Tahtakale’de saat satmaya başlıyor. 20 metrekarelik perakende dükkanı zamanla toptan ticarete geçiyor, bugün ise şirket 4 kıtaya ihracat yapıyor. En küçük kardeş olan Serdar Arıkan 1997 yılında, 17 yaşında satış yaparak işe dahil olmuş. Şimdi ikinci kuşak da işe girmiş. Arıkan, “Benim ağabeylerimde aramda 12-13 yaş fark olması ikinci kuşağın işe sorunsuz bir şekilde adapte olabilmesi açısından çok yardımcı oldu” dedi. Şirket 2007 yılına kadar distribütörken bu tarihte Slazenger ve Essence markalarının üretim hakkını satın alarak üretici konumuna da gelmiş. i-watch ve Wainer markalarını yaratan firma 2013 yılında ise Quantum markasının tüm haklarını satın almış. Arıkan, bu süreci şöyle anlattı: “Ailemizin bu mesleğe, saate bir aşkı var. Bu ürünü biz üretiyor olmak istedik. Wainer diye bir marka yarattık. Wainer, tüm ürünleri İsviçre’de üretilen tek Türk markası. 72 ülkede tescilli. Yurtdışına açılmak istiyorduk. Bunu Türkiye’de de tanınmış bir marka ile yapmak istedik. Bu kapsamda Türkiye’de de bilinen bir dünya markası olan Quantum ile ilgilendik ve 2013’te tüm haklarını satın aldık. O zamanki sahipleri saat işinden çıkmak istiyordu, bize kısmet oldu. Şu anda 15 ülkeye Quantum markalı saatlerimizi ihraç ediyoruz. Yasemin Dalkılıç’ın sponsoru olan ‘rekortmen’ Quantum, saatte çok iyi bir marka, tüm dillerde aynı anlama gelir ve bu markayla dünyada saat üretip satma hakkı bizde.”

Arıkan’ın ürettirdiği saatlerin tasarımı Türkiye’de yapılıyor. Tasarım tamamlandıktan sonra yurtdışında üretim yapılacak fabrikalardaki teknik çizim uzmanları devreye giriyor ve 1 yılı bulan bu süreç sonunda saatler üretiliyor. Arıkan, kendilerini başarıya götüren nedenlerden birinin tekstildeki ‘hızlı moda’ kavramını saatte uygulayabilmeleri olduğunu anlatıyor. Çok renkli, birer aksesuar haline gelen, renkli ayakkabılarla, renkli pantolonlarla kombinlenen tasarım saatler ilgi çekiyor. Arıkan, “İsviçre’de yapılan saatler neden siyah ve kahverengi olmak zorunda ki. Biz bu kalıbı yıktık. Burada önemli olan 365 gün sonra insanların nasıl bir saati satın alabileceğini öngörmek. Bu konuda da başarılıyız” dedi. Arıkan, yurdışında ürettikleri tüm saatleri Türkiye’ye getirip buradan ihraç ettiklerini anlattı ve ekledi: “Vergimizi ödüyor, Türkiye’ye gelir kazandırıyoruz. Merkezimiz Türkiye. 3 global markamız var, Quantum ve Slazenger olan ikisini satın aldık, Weiner’ı ise biz yarattık. Üzerinde Swiss Made yazan bir marka Türk bugün.”

Renkli, İsviçre yapımı ve ucuz

Arıkan, renkli, hızlı modaya uygun olarak çok çeşitte olan saatlerde fiyatları uygun tutmalarının da etkili olduğunu vurguladı. “Bugün Türkiye’de tekstil sektöründe bir basic ürünü uygun fiyata alabiliyorsunuz. Burada Avrupa’daki herhangi bir AVM ile Türkiye’nin farkı yok. Oysa saatte böyle değil. Avrupa’da 100 dolara da güzel bir saat bulabilirsiniz ama Türkiye’de bu imkansız. Biz İsviçre saatine hızlı moda getirdik, fiyatları uygun tuttuk. Tasarım yapıp saati ürettirdiğimiz için fiyatlarımız rakiplerden ucuz. Satışlardan çok memnunuz.” Arıkan bugün 8 saat markasının tüm dünyada üretim ve satış hakkına sahip. Arkalarından birçok Türk firmanın da saat üretimine başlamak için çalışma yaptığını söylüyor Arıkan. “Biz çok mutluyuz bundan. Dünyanın en büyük saat fuarı olan Basel Fuarı’na 20 Türk firması katılsa 5 yıl sonra, neden olmasın ki... Biz başarabilirsek, 34 ülkeye kaliteli ürün verebilirsek arkadan gelenler de o pazarlara daha kolay girebilir. O zaman Türk saat tasarımı diye bir imaj da oluşacak” ifadelerini kullandı. Arıkan bugün dünyaca ünlü Police markasının ise distribütörü. Serdar Arıkan, “Police için de ürün tasarımı yaptık ve tasarımlarımızı öyle beğendiler ki bu yıl Basel Fuarı’nda sunacakları ürünlerin yüzde 70’ini bu ürünlerden seçtiler. Bizim Türkiye için tasarladığımız saatleri tüm dünya için sergileyecekler” bilgisi verdi.

Bu yıl 20 mağaza açacak 

Arıkan’ın bu yıl için hedefi ise mağazalaşmak. Mart ayından itibaren 15 ay içinde 20 mağaza açılması hedefl eniyor. Marka, Klick Clock olacak. Bu mağazalarda firmanın ürettiği saatler uygun fiyatla tüketiciye sunulacak. Bayileri ve franchise sistemini kullanarak hızla mağazalaşma hedefl eri olduğunu söyleyen Serdar Arıkan, orta vadede ise yurtdışında mağazalaşmaya başlacaklarını açıkladı. Irak, Libya, Rusya ve Balkanlar ilk hedef. Bu pazarlarda bugünlerde sorunlar çok. Rusya’da satışları yüzde 60 düşmüş firmanın ama Serdar Arıkan 1-1.5 yıl içinde işlerin düzeleceğine inanıyor.

Başka marka saat takmayız

Serdar Arıkan saat tutkunu, “Hem ben hem de ailemizin tüm üyeleri bizim üretimimiz olmayan bir saati takmayız. Kendi tasarımımız saatlerden oluşan bir koleksiyonum var” diyor.

Swiss Made yazmanın sınırı yüzde 60'a çıkıyor

İsviçre bir saat üretim ülkesi. Swiss Made damgası saatte en önemli prestij. Pek çok marka için üretim yapan fason saat üretim merkezleri bulunuyor ülkede. Tasarımlar bu fabrikalara geliyor, teknik çizimler yapılıyor ve üretim süreci başlıyor. Bir saate Swiss Made yazılabilmesinin çok sayıda şartı var. Tedarik süreci çok titizlikle inceleniyor. Çin’den mekanizma getirip orada montaj yapmak mümkün olmuyor. Tedarik edilen parçaların saatin içindeki mekanizma dahil en az yüzde 50’sinin İsviçre’den alınması gerekiyor. Arıkan, bu oranın gelecek yıl yüzde 60’a çıkarılacağını belirtiyor.

Kuru yönetemiyoruz

“Son dönemde kuru yönetemiyoruz malesef. Yönetilir gibi değil. Saadece saatlerin fiyatlarını ayarlarken satılabilecek seviyelerde fiyatları ayarlamaya çalışıyoruz. Kurdaki artışı doğrudan yansıtmamız mümkün değil. Bu yaşananlar dolar bazında sektörün büyümesini engelleyecek. İsviçre Frangı yükseldi. İsviçre’de de yüzde 1’e yakın bir küçülme öngörülüyor saatte bu nedenle. Türkiye’nin önünde çok önemli bir engel şu anda. Petrol düştü diye sevindik ama seviyeye gelince hiçbir avantajı kalmadı bizim için.”

Seçim aksesuarda alımı dondurur

Krizde ilk alımı kesilen ürün aksesuar ve saat. Bu nedenle bizim sektörümüz krizlerden çok etkilenir. Seçimler de bizim için negatif etki yapar. B to B tarafında seçim alımları dondurur. Herkes bakıp görelim yaklaşımına girer. Tüm aksesuar sektöründe böyledir bu. Burada sizin ne yapacağınız önemli. Biz bu tip krizleri öngörerek hareket ederiz ve agresif strateji uygularız. Bugün her şeye rağmen 250 liraya kaliteli, moda bir saat satabiliyor muyuz? Evet, bu kurlara rağmen satabiliyoruz.”

Bu yıl saatte gri ve pembe altın moda

Trendler saatte de çok çabuk değişiyor. Renkler, boyutlar... Özellikle cep telefonları sonrasında saatler hızla değişti ve birer aksesuara dönüştü. Peki önümüzdeki yıl saatte moda ne? “Erkeklerde 44-46 milimetre çaplı saatler olacak. Saatler büyümeyecek, orta çaplı saatler takılacak. Bakır rengi ön planda olacak. Gri renk geldi saat ve ayakkabıda. Kadınlarda hem bilezik hem gövdesi pembe altın olan saatler ön planda olacak.”