Yağı karıştıranlar üyelikten atıldı ağır cezalar yolda
Yağ sektörü, hileli yağa karşı mücadele başlattı. Suça karışan firmalar ile ilgili 100 bin lira para cezası ve 1 yıllık faaliyetten men gibi ağır cezalar uygulanacak.
İmam GÜNEŞ
İSTANBUL - Yağ sektörü son dönemde ciddi bir sorun hale gelen ‘tağşiş’le (hileli karışım) mücedele için kolları sıvadı. Konu ile ilgili yaptırım talepleri Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’na bildirildi. Bakanlık çalışmaları başlattı. Yasal düzenleme, yakın zamanda Meclis’e gelerek kanunlaşacak. Bitkisel Yağ Sektörü Derneği (BYSD) Başkanı Tahir Büyükhelvacıgil, konu ile ilgili olarak büyük cezaların geleceğini açıkladı. Derneğe üye firmalar arasından bu suçu işleyenleri ifşa ettiklerini açıklayan Büyükhelvacıgil, o firmaların üyelikten çıkarıldıklarını söyledi. Yapılacak yasal düzenleme ile ilgili konuşan Büyükhelvacıgil, “Taklit ve tağşişli gıda ürünlerini üretenlere 100 bin lira idari para cezası verilecek, üreticinin işyeri de 1 yıl süre ile faaliyetten men edilecek. Taklit ve tağşiş tekrarlanırsa idari para cezası 10 kat artırılacak” dedi.
‘Kanola tohumundaki gelişmeler sektörü olumsuz etkileyecek’
BYSD, sektör temsilcilerinin katılımıyla “Yağlı Tohumlu Bitkiler ve Bitkisel Yağ Sektörü” konferansı düzenledi. 7 milyar dolarlık bir sektörün temsilcileri olduklarını dile getiren BYSD Yönetim Kurulu Başkanı Tahir Büyükhelvacıgil, son zamanlarda tağşişte yaşanan olumlu gelişmelere kanola tohumundaki vergi düzenlemelerin gölge düşürdüğünü vurguladı. Kanolada verginin ayçiçeğinden çok düşük olması, ayçiçeğine kanola katılılarak haksız kazanç elde edilmesinin önünü açıyor. Bu durumdan ayçiçeği üreticisinin zarar gördüğünü aktaran Büyükhelvacıgil, et, süt ve tavukçuluk sektörünün de olumsuz etkileneceğini bildirdi. Aspir tohumu, ham ve rafine yağında gümrük vergileri yeni düzenlemeye göre aspir tohumunda yüzde 23,4 gümrük vergisi, aspir ham yağında yüzde 36 ve aspir rafine yağda yüzde 67.5 uygulanacak. Bu gelişmenin sektör için sevindirici olduğunu belirten Büyükhelvacıgil, üç gün sonra yapılan kanola ve ayçiçeği tohumu gözetim fiyatlarındaki son düzenlemenin dengeleri yeniden bozduğuna değindi.
Yıllık 2 milyon ton ayçiçeği tohumuna ihtiyaç var
Türkiye’nin tarım ürünleri ihracatında dış ticaret açığı olmadığı halde, yağlı tohum ve türevlerinde dış ticaret açığının 2.6 milyar dolar olduğunu ifade eden Büyükhelvacıgil, bitkisel yağ sektörünün özellikle ayçiçeğinde hammadde yetersizliği nedeniyle dışa bağımlı hale geldiğini kaydetti. Büyükhelvacıgil, şöyle devam etti: “Türkiye olarak 11 milyar dolarlık tarım ürünü ithal ediyoruz. Bunun 4,3 milyar doları bitkisel yağları, yağlı tohum ve türevleri kapsıyor. Sektör olarak bizim yıllık 2 milyon ton ayçiçeği tohumuna ihtiyacımız var. Türkiye’deki üretim ise 1 milyon ton ila 1 milyon 200 bin ton arasında. Sektörün ihtiyacı olan hammaddenin büyük kısmı Karadeniz ülkelerinden Rusya, Ukrayna, Moldova, Romanya ve Bulgaristan’dan yağlı tohum veya ham yağ olarak ithal ediliyor. Ayçiçeği hamyağ ithalatı 2014 yılında 812 bin ton, 2015 yılında 777 bin ton olarak gerçekleşti.”
Bosna’dan gelen yağ haksız rekabet yaratıyor
2016 yılının ilk 7 ayında toplamda 32 bin 698 ton rafi ne ayçiçeği ve ham yağı ithal edildiğini dile getiren BYSD Başkanı Tahir Büyükhelvacıgil, “2016 yılı sonu itibarıyla yaklaşık 60 bin ton ayçiçeği yağı ithalatı söz konusu. İkili anlaşma gereği Bosna Hersek’ten ithal edilen ‘0’ gümrüklü ham ve rafi ne ayçiçeği yağı ithalat miktarı giderek artış gösteriyor, bu durum ise piyasada fi yat dengesizliği yaratıyor ve sektörde haksız rekabete neden oluyor” diye konuştu.