Turizmde 'profil' değişiyor kadın sayısı artıyor

Kezban KARABOĞA

İSTANBUL - Turizmde ülke çeşitliliği artarken ziyaretçi profili de değişiyor. Daha geniş bir coğrafyadan turist ağırlamaya başlayan Türkiye'ye en çok turist gönderen ilk 10 ülke vatandaşlarının oranı düşüyor. Türkiye'ye artık İran gibi Ortadoğu ülkelerinin de içinde olduğu daha geniş bir coğrafyadan turist geliyor.

DÜNYA'nın TÜİK istatistiklerinden derlediği verilere göre, 2003'de Türkiye'ye en çok turist gönderen ilk 10 ülke vatandaşlarının oranı yüzde 70 düzeyinde iken, 2009 ve 2010 istisna olmak üzere izleyen yıllarda bu oran, düşüş yönünde bir seyir izledi. 2008'de yüzde 62 düzeyine kadar inen ilk 10 ülkenin payı, 2009'da yüzde 63'e ve 2010'da da yüzde 64'e yükseldikten sonra geçen yıl yeniden yüzde 62 seviyesine geriledi. 8 puanlık düşüş, ilk 10 ülkenin ziyaretçiler bakımından Türkiye turizmindeki yoğunlaşmasının azaldığını ortaya koyarken, turizmde ülke çeşitliliğinin de arttığını gösteriyor.
 
İş amaçlı ziyaretler artıyor

Ziyaretçilerin geliş nedenine bakıldığında, gezi, eğlence, sportif ve kültürel faaliyetler yaklaşık 3'te 2'lik paya sahip. Turistlerin Türkiye'yi tercih etmesinin nedenleri arasında çarpıcı iki durum var. İş amaçlı ziyaretlerdeki artış eğilimi dikkati çeken başlıca olgulardan biri. 2003-2008 yılları arasında yüzde 2 düzeyinde olan iş amaçlı ziyaretler, 2008'de artış eğilimine girdi. 2009'da yüzde 7'lere ulaşan iş amaçlı ziyaretlerin oranı, geçen yıl yüzde 8'lere tırmandı. Bu durum, iş ve kongre turizminin giderek ivme kazandığını gösteriyor.
 
Transit geçişler % 3'lere geriledi

Ziyaretçi profilinde dikkat çekici diğer bir gelişme ise transit geçişlerde yaşanıyor. Transit amaçlı gelişlerin payı 2003-2007 döneminde yüzde 12 civarında iken 2009'dan sonra yüzde 3'lere kadar geriledi. Bu oran, 2010 ve 2011 yıllarında da yine yaklaşık yüzde 3'ler düzeyinde seyretti. Transit geçişlerdeki düşüşte, Türkiye'nin sınır komşusu ve bölge ülkelerinde yaşanan olumsuzlukların etkili olduğu görülüyor.

Kadın turist sayısı, erkeklere yetişti

 
Kadın turist sayısı, erkeklere yetişti

Cinsiyet dağılımına bakıldığında, erkek ve kadın turist oranının giderek birbirlerine yaklaştığı dikkati çekiyor. 2003'de ziyaretçilerin yüzde 59'u erkeklerden oluşurken, kadın turistlerin oranı yüzde 41 düzeyinde oldu. Turist oranı 2006'de erkeklerde yüzde 53, kadınlarda yüzde 47 iken, 2009 yılından sonra kadın ve erkek turist oranının birbirine yaklaştığı görülüyor. Geçen yıl erkek turist oranı yüzde 51 olurken, kadın turist oranı yüzde 49'a ulaştı.
 
Krizde paket tur tercih edildi

2006-2012 döneminde yabancı ziyaretçilerin yüzde 55'i seyahatlerini bireysel, yüzde 45'i de paket tur ile organize etti. Turistlerin, ekonomik gerekçelerle tercih ettiği paket turların özellikle kriz dönemlerinde artış eğilimine girdiği dikkati çekiyor. Verilere göre, 2008'de yüzde 44 olan paket turlar aracılığıyla yapılan ziyaretlerin oranı, 2009'da yüzde 47'ye yükseldi. Yıllar itibarıyla dalgalanma olsa da ziyaretçilerin seyahatlerini bireysel ve paket turlarla gerçekleştirme oranı, geçen yıl da 2006'daki oranlar ile aynı seviyelerde oldu.
 
Turist sayısı 33 milyona ulaştı

TÜİK verilerine göre, Türkiye'ye gelen turist sayısı son 10 yılda 33 milyona ulaştı. Türkiye'yi ziyaret eden turist sayısı 2002'de yaklaşık 13 milyon, 2003'de 13.7 milyon, 2004'de 17 milyon, 2005'de 20 milyon ve geçen yıl 32 milyona yükseldi. Bu yılın Ocak-Ekim döneminde Türkiye'yi ziyaret eden yabancı sayısı 2011'in aynı dönemine göre yüzde 0.50'lik artışla 28 milyon 807 bin 965 oldu. Söz konusu rakamlar, Türkiye'ye gelen turist sayısında düzenli artış olduğunu gösteriyor.