'Spor turizmini Messi’li, Ronaldo’lu, Özil’li turnuva canlandırır'

Sedat ALP

Antalya, sahip olduğu 160 futbol sahası, golf sahaları, lüks yatak kapasitesi, iklimi ve doğası ile kitle turizminde olduğu gibi, spor turizminde de dünyadaki en güçlü marka kentlerden biriydi. 2014’e kadar Almanya’nın Bundesliga’sı, İspanya’nın La Liga’sı, İtalya’nın Seriea’sı ve İngiltere’nin Premierlig’i başta olmak üzere Hindistan, Çin ve Japonya’dan da spor kulüpleri devre arası kampları için Antalya’yı tercih ediyordu. 2014 yılında Antalya’ya sadece golf yapmak için 160 bin kişi gelirken, sportif amaçlı 550 binin üzerinde yabancı turist yaklaşık 1 milyar dolar harcama yaptı.

Antalya, özellikle sezonun olmadığı kış aylarında kentteki bir çok otel için hayati öneme sahip gelir kalemini oluşturan spor turizminde, Rusya ile yaşanan uçak krizi, terör saldırıları ve diplomatik krizler nedeniyle büyük darbe yedi ve bu yıl Almanya’dan hiçbir Bundesliga takımı Antalya’yı tercih etmedi. Çek Cumhuriyeti, Polonya, Romanya ve Bulgaristan’dan bir kaç takım hariç Avrupa’dan birinci lig takımı da gelmedi.

Spor turizmi 1.2 trilyon dolarlık dünya turizm pastasından 180 milyar dolarlık pay alıyor. Türkiye ise bunun ancak 1 milyar dolarını alırken, turizme konu kayda değer spor aktivitesi golf ve futbol ile sınırlı kalıyor. İstatistikler spor amaçlı gelen bir turistin normal turistin 2 katı harcama yaptığını gösteriyor. Bir başka deyişle, Türkiye’ye gelen yabancı sporsever turistin harcaması bin 648 dolar düzeyinde. Küresel turizmin büyümesi yüzde 4-5’lerde seyrederken, spor turizminde bu rakam yüzde 14’lere kadar çıkıyor.

Antalya’ya gelen takımların harcamaları 20 bin euro ile 130 bin euro arasında değişiyor. Alt liglerden gelen takımlar daha az harcama yaparken, birinci lig takımlarının harcamaları çok daha yüksek miktarlara çıkıyor. Ancak bu rakamlar 2015’ten itibaren değişmeye başladı.

Dünyanın en büyük takımları Antalya’yı bıraktı

Spor Turizmi Birliği Başkan Yardımcısı Arif Gözoğlu, Antalya’nın 2014’te kadar dünyadaki belli başlı 15 birinci ligin hepsinden takımı ağırlarken, bu yıl Çek Cumhuriyeti, Polonya, Romanya ve Bulgaristan hariç neredeyse birinci lig takımı çekemediğine dikkat çekti. Spor turizminde çok ciddi kayıp yaşandığına işaret eden Gözoğlu şunları söyledi:

“Terör saldırıları ile Almanya’dan Bundesliga takımları başta olmak üzere tüm Avrupa birinci lig takımlarının tamamı Antalya’daki kamplarını iptal etti. Türkiye’nin savaş uçağını düşürmesinden sonra Rus birinci ve ikinci lig takımları da gelmemeye başladı. Çin’den, Japonya ve Hindistan’dan spor kulüpleri kamplarını Antalya’da yapıyordu. 2015’ten sonra hepsi başka ülkelere kaydı. Rusya’dan gelen takımlar 3 kamp alıyordu. Bir takımın bir kampı 351 bin euroyu buluyordu. 5 takım geldiğinde 1.7 milyon euro ediyor. 1 yıl önce 6 Bundesliga takımı gelmişti ancak bu yıl sadece üçüncü ligten Alman takımı geldi. Avrupa’dan bu sezon Çek Cumhuriyeti, Polonya, Romanya ve Bulgaristan’dan takımlar geldi ama beklentiyi karşılamadı. Zamanında Leverkusen, Dinamo Kiev geldiğinde çok yüksek bütçeler harcıyordu. Şimdi gelen takımların bütçeleri düşük. Çok büyük paralar kazanılmıyor. Bundesliga takımı geldi mi 130 bin- 140 bin euro harcıyor. Spartak Moskova kişi başı 300 euroya kalıyorsa, küçük takım 45 euro fiyatla kalıyor ve gelir gideri karşılamıyor.”

Barcelona, Real Madrid gibi takımlarla turnuvalar düzenlemeli

Gözoğlu, müzik ve spor aktivitelerinin evrensel olduğunu ve bu organizasyonlara ev sahipliği yapan ülkelerin bir anda milyarlarca insanın dikkatini çektiğini belirterek şöyle devam etti: “Futbol dünyanın her yerinden takip edilen bir spor dalı. Bir Bayern Munchen Antalya’da kamp yaptığında tüm taraftarlarının gözü kulağı Antalya’da olur. Antalya yeniden spor turizminde çekim merkezi olmalı. Devre arasını kaybetmemek için her şeyi yapmalı. Burada devre aralarında 3-4 günlük turnuvalar düzenlenmeli ve Barcelona, Real Madrid gibi takımları getirecek bütçeler ayrılmalı. Çünkü devre arası Antalya için çok değerli, ölü sezonda para kazanmak, yüksek sezonda kazanmaktan çok daha değerli çünkü bu sayede personelini ayırmıyor ve oteli kapatmıyor.”

Antalya zayıflayınca rakiplerin eli güçlendi

Arif Gözoğlu, Antalya’nın elinin zayıfl aması ile spor turizminde İspanya, Portekiz, Kıbrıs Rum Kesimi, Mısır ve Dubai’nin gelirlerini artırdığını belirterek, “Mısır’da da terör olayları oldu ancak Mısır hemen örtbas etti. Arkadan Mumya 2 film çektirdi ve acentelere ‘getirilen her spor takımı için 8 bin-10 bin euro ödüyorum’ teşvik veriyorum dedi. Bunun dönüşünü sağladı ve şimdi her ülkeden takım Mısır’a gidiyor” dedi.

TÜRSAB Spor Turizmi Raporu’nda öne çıkan başlıklar

►Dünyada spor turizminin büyüklüğü 180 milyar dolar düzeyinde. Türkiye’de 1 milyar dolar.

►Türkiye’de spor yapan yabancı turistlerin sayısı 550 bini aştı. Bu turistlerin yaptığı toplam harcamalar da 1 milyar dolar seviyesinde.

►Spor turisti normal turistin yaklaşık iki katı kadar harcama yapıyor. Türkiye’ye gelen turistin ortalama harcaması 824 dolar, buradan hareket edildiğinde spor amaçlı gelenlerin ortalama harcaması 1.648 doları buluyor.

►Türkiye, düzenlenen ve düzenlenecek uluslar arası spor etkinlikleri baz alınarak hesaplanan Küresel Spor Endeksi’nde 14’üncü sırada yer alıyor.

►Türkiye’de son 8 yılda bu çapta 14 etkinlik düzenlendi. Etkinlik sayısında Türkiye dünya 18’incisi konumunda. Futbol turizminde yaklaşık bin 200 takım Türkiye’de kamp yapıyor. Birden fazla yapanlarla birlikte bu yılda 2 bin 500’ü buluyor. Futbol kampı yapanların yarattığı direkt hacim 100 milyon doların üzerinde.

►Antalya’da kamp yapan futbol takımlarının yüzde 90’ını yabancılar oluşturuyor.

►Golf için gelenlerin sayısı 160 binin üzerinde. Belek’te 2014’te 17 golf sahasında 513 bin 216 oyun oynandı. Türkiye’de toplam golf sahası 28 adet, bunun 21’i Antalya bölgesinde. Belek’te oynanan oyunların yüzde 30’luk kısmını Almanlar oluşturdu.