Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy: Master planı olmayan turizm şehri olamaz

Ece CEYHUN - ŞANLIURFA

Gelen ziyaretçi sıralamasında dünyada 6’ncı sırada olan Türkiye 2022 yılında Fransa, İspanya ve ABD’nin ardından 4’üncü sıraya yükseldi. Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, “Şimdi hedef dünya 3’üncülüğü” dedi ve turizmi 12 aya ve 81 ile yaymak için çalıştıklarını anlattı. Bunun için artık bakanlık çalışmalarının dışında ilçe ve büyük şehir belediyelerinin de turizm master planlarını hazırlayarak sürece dahil olması gerektiğinin altını çizen Bakan Ersoy, “Burada ilçe ve büyük şehir belediyeleri çok çok önemli. Turizm master planları oluşturmaları lazım. Turizm master planı olmayan turizm şehri olmaz” diye konuştu.

Alınan bilgiye göre 2028 turizm hedefleri doğrultusunda iller ve bölgeler için Turizm Master Plan çalışmaları devam ediyor. Bu doğrultuda Samsun, Van illeri için master plan çalışması tamamlanırken, Kapadokya bölgesi için plan hazırlık çalışmaları son aşamaya geldi. Kahramanmaraş için Turizm Master Planı yapılması için de çalışmalar başlatıldı. Türkiye Kültür Yolu Festivali rotasına bu yıl ilk defa dahil olan Şanlıurfa’da 25 Mayıs-2 Haziran tarihleri arasında düzenlenecek etkinlikler çerçevesinde bir grup gazeteci ile bir araya gelen Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, gündeme ilişkin sorularımızı da cevaplandırdı.

Sektörü bağışıklı hale getirmemiz lazım

Bakan Ersoy, Türkiye turizminin 2028 yol haritası hakkında bilgi verirken mevcut dünya konjonktüründe Türkiye’nin içinde bulunduğu jeopolitiğin oluşturduğu dezavantajlara da dikkat çekti. Ersoy, “Bulunduğumuz jeopolitik ortam sebebiyle her zaman bir kriz oluyor. 3 tarafımızda savaş var bakacak olursanız” diyerek bu jeopolitiğe rağmen turizm rakamlarında istikrarlı bir yükseliş grafiği yakalandığını ve Türkiye’nin sıralamalarda 4’üncülüğe kadar yükseldiğine işaret etti.

Üstelik bu grafiğin, turizmde istikrarlı büyüme ve gelişme gösteren rakipleri de geride bırakarak oluştuğunun da altını çizen Bakan Ersoy, “Bazen bize yabancı mevkidaşlarımız da anlatıyor. Ben de ‘senin komşuların kimler?’ diyorum. Bizim işimiz çok daha zor. Çok zengin bir potansiyele sahibiz. Bulunduğumuz jeopolitik ortamsa işimizi çok zorlaştırıyor. Bu nedenle sektörü ‘bağışıklı’ hale getirmemiz lazım. Geçmişte de kriz vardı. Bugün de var. Gelecekte de olacak” açıklamasını yaptı. Belediyelere yazı yazıldı Pazar ve ürün çeşitliliği için çalıştıklarını ifade eden Kültür ve Turizm Bakanı Ersoy, “THY’nin uçtuğu her yer hedef destinasyondur” dedik. Eskiden 4-5 ülke ile turizm yapıyorduk. Şimdi 330 şehre uçan bir havayolumuz var” dedi ve ekledi: “Turizmi her şey etkiler bunu bilerek hareket edeceksiniz. Bir üründe bir pazar da sorun çıktığında diğerleri ile destekleyeceksiniz. Rakamlar artık öyle bir yere geldi ki bu tek başına Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın yapacağı bir iş olmaktan çıktı. Burada ilçe ve büyük şehir belediyeleri çok çok önemli. Turizm master planları oluşturmaları lazım. Turizm master planı olmayan turizm şehri olmaz. Turizm master planları da başta büyük şehir belediyeleri ve ilçe belediyeleri tarafından hazırlanması lazım. Planlarınız; nereyi ön plana çıkartacağınızı içeriyor. Cazibe noktaları ve potansiyeli tespit edeceksiniz. Bunu akademik seviyede yapacaksınız. Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın katılımı ile yapacaksınız. Sonra alt yapı ve üst yapı yatırımları var. Bu tamamen belediyelerin konusu. Şu anda tüm belediyelere yazı yazdık. Acil bir şekilde turizm master planınızı oluşturun.”

Turist yönünü değiştirir

81 ilin turizm gelirlerinin artması için yerel yönetim işbirliğinin altını çizen Bakan Ersoy, “Benim önerim çok açık. Büyükşehir master planını yapacak. Sonra turizm master planının gereklerini yapacak. Yaptığı kadar sonuç alacak. Aksi takdirde sizin zirveye çıkmanızın çok önemi yok. Aynı hızla zirveden inersiniz. Turizm böyle bir şeydir. Önemli olan bizim yükselmemiz değil pozisyonumuzu koruyarak yükselmemiz. İçi boş bir şeyi tanıtırsanız turist yönünü değiştirir” dedi.

Birleşmiş Milletler Dünya Turizm Örgütü tarafından hazırlanan ülkelerin gelen ziyaretçi sayısı ve turizm gelirlerinin sıralamasına göre Türkiye 2019 yılında ziyaretçi sıralamasında 6’ncı sırada yer alırken 2022 yılında 50,5 milyon kişi ile Fransa, İspanya ve ABD’den sonra dünya 4’üncülüğüne yükseldi. Turizm geliri sıralamasında ise 2019 yılında 12’nci sırada olan Türkiye 2022’de ABD, İspanya, Birleşik Krallık, Fransa, BAE ve İtalya’dan sonra 41.4 milyar dolar ile dünya liginde 7’nci sıraya çıktı. Avrupa ülkeleri arasında ise Türkiye 2022 yılında gelen ziyaretçi sıralamasında Avrupa’da 3’üncü, turizm geliri sıralamasında ise 5’inci sırada yer aldı. Bakan Ersoy, “Hedefimiz ilk 3’e girmek. 4’ten 3’e geleceğiz dediğinizde sayı milyon artıyor” dedi.

163 yıl sonra tüm arkeolojik kazıların başkanı Türk oldu

Bakan Mehmet Nuri Ersoy, dünya liginde basamakları tırmanırken 2028’de 80 milyon turist hedeflendiğini ve bunun için arkeoloji, kültür ve sanat çalışmalarına da ağırlık verdiklerine dikkat çekti. Nitekim Kültür Yolu ve gece müzeciliği projeleri de bu hedef doğrultusunda atılan adımlardan sadece bir kaçı. Bugün dünyada bilinen en eski yerleşim yeri olan Göbeklitepe’ye ev sahipliği yapan Şanlıurfa’da Bakan Mehmet Nuri Ersoy, arkeoloji alanında yapılan çalışmalar hakkında da bilgi verdi.

Ersoy çalışmalarını şöyle anlattı: “Arkeoloji bizim açımızdan çok önemli. 12 aylık kazı başkanlığı diye bir proje başlattık. Eskiden 45-60 gün kazıyorlardı, sonrada kapatıyorlardı. Biz dedik ki; ‘12 aylık kazı başkanlığı sistemine geçiyoruz.’ Artık hocalar 12 ay kazı bölgesinde çalışacaklar. Ekonomik, finansal destek sağladık. Şimdi ikinci aşamaya geçtik. ‘Geleceğe miras’ dedik. Çok da iddialı hedefle çıktık. Son 60 yılda arkeoloji adına ülkemizde yapılan işi gelecek 4 yılda yapacağız. Burada hızlı kazmaktan bahsetmiyorum. Yanlış anlamayın. 45-60 günden 12 aya yaydık. Ekip, ekipman ve finansmanı artırdık. Ören yerinin bir noktasında kazı yaparken şimdi 15-20 noktasında yapıyor. Hızlı değil yoğun yapıyoruz. Yabancı kazı başkanlarına da siz çalışmalarınızı yapın dedik ama hepsine koordinatör Türk kazı başkanı gönderdik. 163 yıl sonra her yer millileşti. 163 yıllık bir serüvendir bu. 163 yıl önce Efes ile başladı. 163 yıl sonra ülkemizdeki bütün kazı noktaları Türk kazı başkanları nezaretinde kazılıyor. Bu baktığınız zaman önemli bir devrimdir.” Anadolu’nun bugüne kadar arkeolojik kazılarla ancak yüzde 10’unun kazıldığını en çok çalışmanın yapıldığı Efes’te ise bu oranın sadece yüzde 25 olduğu bilgisini de paylaşan Bakan Ersoy, burada hedeflerinin yüzde 45’e ulaşmak olduğunu da söyledi.

Kültür Yolu Festivali, Türkiye’nin 35 iline ulaşacak

Bu yıl Adana’da başlayan ikinci durağı Şanlıurfa olan Kültür Yolu Festivali hakkında da bilgi veren Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, bu yıl 16, seneye 20 şehre ulaşacak rotanın 2028’de 35 şehri kapsayacağını da anlattı. Ersoy, 2028’de tüm büyük şehirlere ulaşacaklarını belirtti. 9 gün sürecek olan etkinlikler ile Şanlıurfa'nın dünyanın en büyük ve en kapsamlı festivalinin bir parçası olduğunu söyleyen Bakan Ersoy, "Burası Peygamberler diyarı. Her bir zerresinde çok derin, çok zengin bir maneviyat var. Sadece bu yönü bile Şanlıurfa’yı ayrıcalıklı bir yer yapıyor. Ama sahip oldukları burada bitmiyor tabii. Göbeklitepe ile ortaya çıkan ve insanlık tarihine dair kabulleri değiştiren muazzam bir arkeolojik zenginliği de var, Şanlıurfa’nın. Biz bu zenginliği; uluslararası ölçekte yürütülen, dünyanın en saygın ve kapsamlı arkeoloji projelerinden biri olan 'Taş Tepeler' ile gün yüzüne çıkarmayı sürdürüyoruz. Rahatlıkla söyleyebilirim ki, Şanlıurfa şu anda dünya Neolitik Çağ araştırmalarının da merkezidir. Türkiye Kültür Yolu Festivali ile sözün yanına eylemi, etkinliği ve etkileşimi de katarak bu toprakların mirasının bütün yönleriyle tanıtılmasını, yaşatılmasını, anlatılmasını ve anlaşılmasını sağlayacağız. Bunun yanında uluslararası sanat ve kültür etkinliklerini de Şanlıurfalılarla buluşturacağız" açıklamasını yaptı. Festivale bine yakın sanatçının katılıp, 300’den fazla etkinlik düzenlenecek.

Definecileri yıldırdık

Bir taraftan da kaçakçılıkla mücadele ettiklerini ve ülkelerle yaptıkları protokollerle kaçırılan tarihi eserlerin ülkeye geri dönüş süreçleri kısalttıklarını da anlatan Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, “Ülkelerle protokoller yapıyoruz. Protokollerle 8-10 yıllık süreç 8 aya iniyor. Özellikle alıcı ülkeler ve geçiş noktalarındaki ülkelerle bu protokolleri hızlandırmaya çalışıyoruz. Bunu arttırdığınız zaman geri gelen eser sayısında artış görüyorsunuz. Ana hedefimiz şuydu onu da başardık: ‘tarihi eser kaçakçılığını yok etmek istiyorsanız alıcıyı küstüreceksiniz’. Orayı kesemezseniz defineyi kesemezsiniz. Biz şimdi alıcıyı yıldırdık. Bütün alıcılar biliyor ki izinsiz çıkmış bir Anadolu ürününü alırsa, Türkiye Cumhuriyeti Bakanlığı anında öğrenecek ve ne olursa olsun peşine düşecek. Bu algıyı yerleştirdiğiniz zaman defineci satamayacak hale geliyor” dedi.