Körfezin yükselen durağında
Katar'ın Basra Körfezi'nin kıyısında yer alan başkenti Doha, moderni kucaklayan ama yerele de sırtını dönmeyen yapısıyla, bölgeyi tanımak isteyenler için sürprizli bir örnek oluşturuyor.
NERMİN SAYIN
Kısa bir süre önce, Türkiye İhracatçılar Meclisi'nin "Turkey Discover the Potential" kapsamında desteklediği "Reflect Your Light with Kutnu" projesinin dünya lansmanı için Katar'ın başkenti Doha'daydım... İpekyolu'nun kumaşı kutnunun tanıtımı için ilk durak olarak Doha'nın seçilmesinin iki önemli nedeni vardı, ilki, ülkenin bölgede barış için önemli bir aktör olması, ikincisi de gelişerek devam eden dostane iş ilişkilerimiz... Gözlemledim ki son dönemde gittikçe alanı genişleyen iş bağlantılarımız dolayısıyla ülkemizden iş adamları ve onlardan şehrin methini duyanlar, vizesiz seyahatin kolaylığı da eklenince Doha'yı doğal bir destinasyon haline getirmişlerdi. Ee, o zaman, sizin de Doha'yı yakından tanımanızın vakti geldi de geçiyor bile...
Sahil ve gökdelenler yanıbaşınızda...
Doha'ya inip de havaalanından otelinize geçerken -pek çok lüks otel zincirinin Doha'da şubesi var- sizi karşılayacak iki şey var kentte: İlki sıcak! Ama merak etmeyin, buradaki hafta sonu molanızın büyük bölümü ya klimalı kapalı alanlarda, ya denizde ya da havuzda geçecek. Geceleri çok daha insafl ı olan sıcak, şehrin sokaklarını keşfetmenize izin verecek. Zaten Doha'da gündüz gözle görülür bir tenhalık, geceyle cıvıl cıvıl saatler bekliyor olacak sizi... "Pekiyi, karşılayanların ikincisi?" diye sorduğunuzu duyar gibiyim. O da gökdelenler! Denizin kıyısında yer alan birkaç kilometrelik yol, West Bay iş merkezlerinin bulunduğu caddeye bağlantı sağlıyor. 1970'lerin sonundan 1980'lerin başına kadar yürüten çalışmalarla oluşturulan sahil şeridi "Corniche"i İzmir'in Kordon Boyu'na benzetenler çoğunlukta. Fondaki tasarım gökdelenler de cabası... Akşam güneşinin zarif ışığında ya da geceleri binalar ışıklandırılmışken burada yapılan keyifli yürüyüşler, Doha'ya gelenlerin mutlaka deneyimledikleri arasında...
Bin bir renkli bir çarşı!
Fakat bana sorarsanız, Doha'da asıl yapılması gereken ziyaret, Souq Waqif'e olmalı... Şöyle anlatayım, kente gelip de bu geleneksel çarşıyı görmemek, İstanbul'u gezip Topkapı Sarayı'na ya da Ayasofya'ya uğraramak gibi bir şey! Ayrıca Doha'ya nüfuz etmek, Katarlıların nasıl eğlendiğini ve alışveriş yaptığını görmek isiyorsanız, gitmeniz gereken yer de Souq Hafiq. Burası, bizim Kapalıçarşı'nın üstü açığı tadında; ama işin içine baharatlar ve Mısır Çarşısı da, hatta bol bol nargile kafe dolayısıyla Tophane de girmiş hâli. Gündüzleri sıcak olduğu için açıkhavada pek rastlayamadığınız Dohalılar, güneşin batmasıyla birlikte bu tam anlamıyla "doğu çarşısı"na akın ediyorlar. Farklı mutfakların yemeklerini yiyor, nargile ya da kahve içiyor, yerel ürünlerle alışveriş yapıyor ve sohbet ediyorlar. Kirli beyaz renkli, yöreye özgü mimari örneklerinden oluşan, epeyce büyük bu çarşının dar ara sokakları, gece dahi kadın gezginler için güvenli, hatta yalnızken bile. Kadın gezgin demişken, ülkede Katarlı kadınlar dışındakilerin uymak zorunda olduğu kıyafet kuralları da yok... Yalnız -kadınlara özel bölümün ayrı olduğu- plajlarda bikini giyilmiyormuş rehberimizin söylediğine göre, 5 yıldızlı otellerin havuzlarında o da serbest.
Lüksten devam edecek olursak, dünyanın en zengin ülkelerinden biri olan Katar'ın başkentinde nezih ve deniz manzaralı evlerin, ünlü markaların mağazaların bulunduğu 4 milyon metrekare büyüklüğünde yapay bir ada da var: Pearl. Adı da, dev heykeli de, ülkede bir dönem çok yoğun çıkan inciden geliyor... Doha'nın birçok lüks markayı bulabileceğiniz alışveriş merkezinde tasarım inci takılar da bekliyor olacak sizi! Vaktiniz varsa safari de yapabilirsiniz ama bu mevsimde tavsiye edilmediğini ekleyeyim...
SOUQ WAQIF'TE ZAMAN AKIP GİDİYOR
Geleneksel Souq Waqif çarşısı, saatlerce dolaşıp sıkılmayacağınız bir yer... Kilim, şal, gece lambası, müzik aleti, koyun postlarından yapılmış eşyalar, deri terlik, tesbih, kadınlarını ve erkeklerini geleneksel giysileriyle gösteren hatıra eşyaları, kılıçlar, çeşit çeşit baharat, hatta kurutulmuş gül goncaları, çöl kumunun kullanıldığı hediyelikler, bakır parçalar, papağanlar ve kınayla dövme yapanlar arasında, film setinde gibi birkaç saat geçirebilirsiniz burada... Çarşının en merkezi sokağının ortasına kurulmuş, önündeki közde ısıttığı maddelere şekil vererek bilezik yaparken neşeli halk şarkıları söyleyen Bombaylı ise bence çarşının gösterisi kaçırılmaması gereken en önemli showman'i... Son olarak buradaki elsanatları sokağına da mutlaka uğrayın, oldukça ilginç ürünler bulabilirsiniz...
Baharat kokuları ve kilim renkleri arasında
Doha’da hediyelik için alışveriş merkezlerine yönelecekseniz, fiyatların epey pahalı olduğunu bilmenizde yarar var, ama lüks tandansındaki pek çok markayı bulabilirsiniz... Bence en hoşu, hediye işini Souq Waqif de yerel bir ürünle çözmek... En ilginç ürünler kilimler ve baharatlar... Doğrusu ben baharatların çoğunu tanıyamadım, ama yanınızda bir gurme varsa, Doha dönüşü mutfağınızdan nefis kokular yükseleceği kesin... Bu parmağın ilk boğumu büyüklüğündeki nefis kokulu goncalar da baharatçılarda satılanlar arasında... Bu arada, söylemeden bitirmeyelim, en geçerli hediyeliklerden biri de Katarlı erkeklerin yerel başlığı...
Meze tabaklarında yerel lezzetler
Harıl harıl 2022 Dünya Kupası’na hazırlanan, dolayısıyla pek çok inşaata tanık olacağınız Doha’da dünya mutfaklarından lokantalara rastlayabilirsiniz, özellikle de Souq Waqif’te. Ama bence yerelden vazgeçmeyin! Kebap başköşede, doğal olarak deniz ürünleri var, ilginçtir krem brule en sevilen tatlıları, safranlı pilav, siyah çaya karıştırılan otlarla hazırlanan ve şekerli servis edilen ferahlatıcı çayları, bol ekşili sarma, humus, tahinli patlıcan salatası, ekşili doğranmış zeytin ve muammara nefis... Yukarıda yerel restoranlarından Al Majless’in meze tabağını görebilirsiniz... Souq Waqif’te yiyecekseniz İran mutfağı ve ihtişamlı dekorasyonuyla Parisa’yı deneyebilirsiniz... Farklı mutfaklar dedim ya; İran, İtalyan mutfakları arasında elbette Türk mutfağı da var. Hatta sokak arabalarında simit, Maraş dondurması gibi geleneksel lezzetlerimizi satanlara da denk gelebilirsiniz.
Minimal tasarımın zaferi
Eğer sanata meraklıysanız, adres belli: MIA yani İslam Eserleri Müzesi. Louvre piramidini de yapan Leoh Ming Pei’nin tasarladığı binası çok ilginç. Deniz kenarındaki müze, belli açılardan bakıldığında yerel giysiler içindeki Katarlı bir kadına benziyor. Müzede bizden ve diğer İslam ülkelerinden eserler var. İlginç olansa sergilenişleri, minimal bir estetik yakalamışlar ve son derece az sayıda eserle gezeni etkilemeyi başarıyorlar! Usturlab koleksiyonuysa harika!
Bu müzede yok, yok!
Katarlı iş adamı Şeyh Faysal’ın Shanniya'daki müzesini de gezi programınıza almanızda yarar var. Şeyh Faysal bir koleksiyoner, tüm dünyayı gezmiş ve ilginç bulduğu şeyleri, belli bir konuya bağlı kalmadan satın almış. İşte bu yüzden, müzede; antika otomobilden bir bebek dinozor kafatasına, mücevherlerden el yazması kitaplara, geleneksel giysilerden birebir Suriye evine, aklınıza gelecek gelmeyecek pek çok şeyi görebilirsiniz.