Çözüm Süreci turizmi canlandırdı

İSTANBUL - Çözüm Süreci ile gelen barış ortamı Doğu ve Güneydoğu'da kendisini en hızlı olarak turizm rakamlarında gösterdi. Bölgede daha önce binlerle ifade edilen yerli ve yabancı turist sayısı 2013'te 2 milyonu aştı. 

Türkiye Seyahat Acentaları Birliği'nden (TÜRSAB) yapılan açıklamaya göre, Birliğin "Çözüm Süreci ve Bölgesel Turizm Raporu", son yıllarda terör olaylarının sona ermesi ve barış süreciyle Doğu ve Güneydoğu illerinde turizm alanında yaşanan gelişmeyi ortaya koydu. Son birkaç yılda bölgeye huzur ve güvenin gelmesiyle daha önce binlerle ifade edilen yerli ve yabancı turist sayısı 2012 yılında 1,5 milyona ulaşırken, 2013'te ise 2 milyonu aştı. 

TÜRSAB Başkanı Başaran Ulusoy, konuya ilişkin değerlendirmesinde, bölgeye iş ve aş verecek sektörün turizm olduğunu belirterek, birkaç yıl içinde atılan adımların sonuçlarının alındığını ifade etti. 

Turizmin bu bölgedeki illerin gerçek potansiyelini ortaya çıkardığına işaret eden Ulusoy, turizm yatırımlarının beraberinde diğer yatırımları da çekmeye başladığına dikkati çekti. 

Bölgeye gelen yerli ve yabancı turist sayısını 2023 yılında 5 milyona çıkarma hedefleri olduğunu aktaran Ulusoy, son dönemde meydana gelen olayların bu hedeflerini durduramayacağını vurguladı. 

Ulusoy, bazı müze ve kültür merkezlerinin bu olaylarda tahrip edilmesiyle ilgili olarak şunları kaydetti:  

"Bu saldırılar turizm sektörünün canını acıttı. Dünya kültürüne ve mirasına ortak olarak ortaya çıkardığımız, gezilip görülmesiyle Türkiye'nin prestijini artıran bu eserleri barındıran noktaların el üzerinde tutulması lazım. Biz turizm anlamında bölgenin pazarlamasını buradaki tarihi eserlerimizle de yapıyoruz. İnsan kendi malına zarar vermemeli. Bu eserlerimiz insanlık tarihi boyunca ortak miras olarak bulunduğu bölgenin adıyla anılacaktır." 

Ziyaretçi sayısında Şanlıurfa ilk sırada 

TÜRSAB'ın "Çözüm Süreci ve Bölgesel Turizm Raporu"na göre, Çözüm Süreci ile bölgeye gelen barış ortamı en hızlı olarak kendisini turizm rakamlarında gösterdi. 

Turizm Bakanlığı verilerine göre sadece Şanlıurfa'ya geçen yıl 605 bin kişi turizm amaçlı ziyaret yaptı. Mardin'de bu rakam 351 bin, Diyarbakır'da ise 230 bin kişiyi geçti. Raporda, GAP Bölgesi'ne yapılan turistik turlar son olayların ardından bir miktar duraklasa da bölgeye yeniden barışın hakim olması halinde adeta açık hava müzesi durumundaki Doğu ve Güneydoğu illerini gezmek için çok sayıda yerli ve yabancı ziyaretçinin beklediği belirtildi. 

Önceki yıllarda daha çok İstanbul'dan kalkış yapılan kültür turlarında başlama noktaları artık Ankara, İzmir'in yanı sıra Adana, Gaziantep ve Mersin gibi illerden de gerçekleştirilmeye başladı. Acenteler bu sayede müşteri ağlarını genişletirlerken, Anadolu'nun çeşitli yerlerinde oturan vatandaşların da yurt içindeki tarihi ve turistik mekanlara gidebilmek için İstanbul'un yolunu tutma derdi ortadan kalktı. 

3 milyar liralık turizm yatırım belgesi alındı 

Silahların susmasıyla birlikte Doğu ve Güneydoğu Anadolu'daki şehirlerde turizm yatırımları da hız kazandı. 2000 yılında bu bölgelerde en çok rağbet gören 8 ilde toplam belgeli turizm tesisi sayısı 102 iken, bu rakam 2013 yılı sonunda 188'e yükseldi. 

Benzer şekilde bu illerdeki yatak sayısı da 11 bin 272'den yüzde 165'lik bir artışla 29 bin 935'e çıktı. Son 13 yılda tesislerin en hızlı arttığı iller arasında Şanlıurfa ilk sırada yer aldı. Bu dönemde Şanlıurfa'da tesis sayısı 3 katına çıkarken, yatak sayısı da 6 kat yükseldi. 

Aynı dönemde tesis ve yatak sayısı artış hızında Mardin ikinci sırada yer aldı. Mardin'de 2000 yılında 8 olan tesis sayısı 25'e, 824 olan yatak sayısı ise 4 bin 67'ye çıktı. 55 tesis ve toplam 9 bin 259 yatak kapasitesiyle tesis ve yatak kapasitesi açısından açık ara ilk sırada bulunan Gaziantep'te ise 2000 yılından bu yana yatak kapasitesi 3 kattan fazla arttı. 

Raporda, bölgedeki turizm potansiyelinin yatırım iştahını artıran en önemli neden olduğu belirtildi. Ekonomi Bakanlığı verilerine göre 2001-2014 yılları arasında bölgedeki iller için alınan teşvik belgesi sayısı 324 oldu. Toplam 3 milyar liralık yatırım için teşvik belgesi alınırken, 12 bin 525 kişilik toplam istihdam sözü alındı. Turizmcilerin yatırım yapmak için en istekli olduğu iller arasında Gaziantep, Mardin, Hatay öne çıktı.  

Yolcu sayısı 7 yılda yüzde 179 arttı 

Yatırımların artmasıyla iş dünyasının bölgeye yönelik ilgisi çoğalırken, gerek iş gerekse turizm amaçlı seyahatlerde de yükselme kaydedildi. 2007 yılında bölgedeki 16 havalimanına iç hatlardan gelen yolcu sayısı 3,8 milyon, dış hatlar yolcu sayısı ise 148 bin seviyedeydi. 2013 yılına gelindiğinde bölgedeki havalimanı sayısı 19'a, iç hat yolcu sayısı 10,5 milyona, dış hat yolcu sayısı ise 485 bine çıktı. Dolayısıyla 7 yılda yolcu sayısında yüzde 179'luk bir artış kaydedildi. Raporda, bölgede 2014 yılının ilk 9 ayında sağlanan artışın bu yılın sonunda yolcu sayısının 12 milyon kişiyi bulacağının işaretini verdiği belirtildi. 

Türkiye'de uçakla seyahatin yaygınlaşmaya başlamasıyla kültür turlarına katılmayı zorlaştıran bir neden ortadan kalktı. Diyarbakır, Mardin, Van, Siirt, Batman gibi önemli turizm merkezlerine yönelik uçak seferleri, otobüsle ulaşımın yanına alternatif oluşturmaya başladı. Otobüsle ulaşımın uzun zaman alması daha çok turisti uçağa yönlendirirken, tur şirketleri de uçuş olan illere yönelik tur programlarını geliştirme yoluna gitti.