2023'ün turizm tarihinin ‘zirve yılı’ olması bekleniyor

Nurdoğan ARSLAN ERGÜN

Yeni yıla ‘rekor’ umuduy­la başlayan ancak ilk ayı durgun geçiren turizm sektörü, 2023'te 60 milyon ziya­retçi ve 56 milyar dolar gelir he­defliyor. Turizmde dönüşüm se­naryoları, 2033 yılı için 120 mil­yar dolar gelir ve 104 milyon ziyaretçi hedefi ortaya koyuyor. Pandemi benzeri bir durum ya­şanmazsa 2023 hedefinin kolay­ca tutturulması beklenirken, iş­çilik ve enerji gibi maliyet artışla­rı karlılığı aşağıya çekiyor.

Kültür ve Turizm Bakanlığı ve­rilerine göre geçen yıl Türkiye’ye 51.5 milyon ziyaretçi gelirken 46 milyar dolar turizm geliri elde edildi. Cumhuriyet’in 100’üncü yılının turizmde zirve yılı olma­sını bekleyen sektör profesyonel­leri, “Bu yıl rekorların kârlılığa ne kadar yansıyacağı” sorusuna “Maliyet enflasyonu ile ne ölçüde başa çıkabileceğimize bağlı” ya­nıtını veriyor.

Konaklama vergisi etkiler

Sektör giderlerinin 2022 yılın­da yüzde 100’ler seviyesinde ar­tış gösterdiğine işaret eden Tür­kiye Turizm Yatırımcıları Der­neği (TTYD) Başkanı Oya Narin, “Özellikle enerji, personel ve yi­yecek-içecek maliyetlerindeki enflasyon yavaşlarsa, bu yıl ge­lir ve ziyaretçi sayısı seviyesin­de bir kârlılık artışına ulaşmamız mümkün olabilir” dedi. Türkiye Seyahat Acentaları Birliği (TÜRSAB) Başkanı Firuz Bağlıkaya, “Bu yıl devreye giren konaklama vergisi ve TGA’ya ci­ro üzerinden ödenen katkı payı da kârlılıkları düşüren etmenler arasına girdi” dedi. 

Kişi başı harcama düşük kaldı

Her ne kadar turizm sektörü 2022’de gelen turist sayısı bakı­mından ABD, İtalya, Yunanistan gibi ülkeleri geride bırakarak sı­ralamada üçüncü olsa da dolu­luk artışının gelirlere tam olarak yansımadığı görülüyor. Kişi ba­şı harcamaların 830 dolarlardan bin 300 dolarlara çıkması gere­kiyor. TÜRSAB Başkanı Bağlıka­ya, “Özellikle 2022 yılının ilk do­kuz aylık dönemine bakıldığında Akdeniz çanağındaki en büyük rakibimiz İspanya’da yaban­cı ziyaretçilerin gecelik kişi ba­şı ortalama harcaması 169 euro, Yunanistan’ın ki 130 euro, İtal­ya’nın ki 120 euro seviyesindey­ken, Türkiye’de bu rakam TÜİK tarafından yapılan revizyona rağmen 90 dolar oldu” dedi. Oda fiyatları ve gelirlerde bir artış ol­duğunu söyleyen Türkiye Otel­ciler Birliği (TÜROB) Başkanı Müberra Eresin, “Ancak doluluk­larımız artarken, gelirlerdeki ar­tışın aynı düzeyde olmaması sek­törü zorluyor. Maliyetlerimizde­ki yüksek artışları da göz önünde bulundurmak gerek. Bütün dün­yada artan maliyetlerin de yan­sıması olarak ortalama oda fiyat­ları yükselmeye devam ediyor. Artan maliyetler konaklama sek­törünün önündeki en önemli so­run” dedi.

Turizm 12 aya yayılsın istihdam arttırılsın

Cumartesi günü Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati ile bir araya gelen sektör temsilcileri, turizmin 12 aya yayılarak istihdamı artıracak adımlar atılması gerektiğini anlattılar. Toplantıyı değerlendiren TTYD Başkanı Oya Narin, “En önemli gündem maddelerinden biri istihdamın 12 aya yayılması için, turizmin sezon dışına çıkması için neler yapılabilir konusuydu" derken, TÜROB Başkanı Müberra Eresin de “Toplantıda turizmde, sürdürülebilir kalkınma hedefleri ve önümüzdeki döneme yönelik beklentiler değerlendirildi” bilgisini verdi.

TÜROB: Yatırımlar Anadolu’da teşvik edilsin

Türkiye Otelciler Birliği (TÜROB) Başkanı Müberra Eresin, “Ülke ekonomisine katkısı büyük olan, ithalatın neredeyse sıfır olduğu, gerçek ihracatçı olan turizm desteklenmeli” dedi. Pandemi sonrası Türkiye’nin, şehir bazında da İstanbul ve Antalya’nın dünya turizm sahnesine çok ciddi bir dönüş yaptığını ifade eden Eresin, şunları söyledi: “Otel yatırımlarında ciddi bir geri dönüş başladı. Sektördeki yatırımları olumlu değerlendirmekle birlikte Antalya ve İstanbul’un hâlâ en fazla yatırım talebi alan yerler olması çok tercih ettiğimiz bir durum değil. Anadolu’daki yatırımlar için daha fazla teşvik verilmesi gerekiyor.”

TÜRSAB: Sektörün yoğun çabası başarı getiriyor

Cumhuriyetin 100’üncü yılı olan 2023 yılına turizmde önemli hedeflerle girildiğini söyleyen Türkiye Tur Operatörleri Birliği (TÜRSAB) Başkanı Firuz Bağlıkaya, “2023 yılında tur operatörü ve seyahat acentalarımızın yoğun tanıtım ve pazarlama çalışmaları neticesinde başarılı bir yıl geçireceğimizi düşünüyoruz” dedi. Türkiye’ye gelen ziyaretçilerin yaklaşık yüzde 75’inin tur operatörleri ve seyahat acentaları vasıtasıyla geldiğini kaydeden Bağlıkaya, şöyle devam etti: “Türk turizminin 2023 performansı, seyahat acentaları ve tur operatörlerinin göstereceği performansa bağlı.”

TTYD: Yüksek gelir getiren modlara geçmeliyiz

Sektördeki olumlu gelişmelerin sadece kârlılık değil istihdama da olumlu yansıyacağını söyleyen Türkiye Turizm Yatırımcıları Derneği (TTYD) Başkanı Oya Narin, “Turizmde kapsamlı bir yapısal dönüşümü tamamlamamız gerekiyor. Kongre, sağlık, 3. yaş turizmi ve turizm rezidansları gibi yüksek gelir getiren ve sezonu uzatan modlarda geçiş sağlanması durumunda orta ve uzun hedeflerimize çok daha emin adımlarla yürüyebileceğiz” dedi. Narin, “Sektör, Avrupa’daki rakiplerine göre fiyat avantajını koruyacak. Bu çerçevede Türkiye’de oda fiyatlarındaki euro bazında artışın turizm gelirlerinde de artışa dönüşmesini umuyoruz” dedi.