TMO’nun fiyatı, serbest piyasayı da geriletti

Ekmeklik buğday için ton başına 9 bin 250 TL ve makarnalık buğday için 10 bin TL fiyat belirleyen TMO, arpa fiyatını ton başına 7 bin 250 TL olarak açıkladı. Hubu­batta destekleme primi ise buğ­day için ton başına bin 750 TL ve arpa için 750 TL olarak duyurul­du. Böylece, destekleme sonrası fiyatlar ekmeklik buğdayda kilo başına 11 TL, makarnalık buğ­dayda 11 lira 75 kuruş ve arpada 8 TL'ye kadar çıkabilecek.

Hububat alım fiyatlarını açık­laması ile birlikte, ‘düşük fiyat’ gerekçesiyle çiftçi ve temsilci­lerden tepkiler de gelmeye baş­ladı. Başta Türkiye Ziraat Oda­ları Birliği (TZOB) Başkanı Şemsi Bayraktar ve ziraat oda başkanlarından tepki gösteril­di. En son CHP Genel Başkanı Özgür Özel, 14 Haziran Cuma günü Tekirdağ’da buğday üreti­cileri için miting düzenlenece­ğini açıkladı.

Düşük fiyat nede­niyle serbest piyasada buğday fiyatının gerilemesine yol açtı­ğını belirten sektör temsilcileri, açıklanan fiyatın maliyet ve enf­lasyonun çok altında olması ne­deniyle serbest piyasada buğday fiyatının 8 lira 50 kuruşa kadar gerilediğini belirtiyorlar, Tem­silciler, fiyatın en az 10 lira gibi bir taban fiyat ve artı 1 lira des­tek ile revize için geç olmadığını ifade ediyorlar. Temsilciler, fi­yatın bu şekilde kalması halinde üreticilerin farklı ürünlere ge­çiş yapacağını ve en az yüzde 20 oranında buğday ekiminin aza­lacağını belirtiyorlar.

 İpar: Üretimde yüzde 20 düşüş yaşanır

Açıklanan fiyata karşı tep­kilerin büyüdüğünü belirten Şan­lıur­fa Zira­at Odaları İl Koordi­nasyon Ku­rulu Başkanı Hikmet İpar, di­ğer yandan serbest piyasada buğday fi­yatlarının 8 lira 50 kuru­şa kadar gerilediğin belirt­ti. İpar, ‘’Bu fiyat böyle kalırsa önümüzdeki ekim sezonunda buğdayda yüzde 20 gibi düşüş yaşanır.

Arpada ise serbest pi­yasada kilosu verilen fiyata olan 7 lira seviyesinde gidiyor. Geçen yıl de arpa 7 liraydı. Biz, buğdayda kilo başına 12 ile 14 lira arasında bir fiyat talep et­miştik. Bölgemizde elektrik ile sulama yapanların mali­yetleri daha yüksek ve onların maliyetini ise 14 lira artı 2 lira desteğin dışında başka bir şey kurtarmaz. Bizim girdilerimiz yüzde 67 oranında artmış ve açıklanan bu fiyat bunu karşı­lamıyor’’ dedi.

Doğru: Fiyatın revize edilmesi için geç değil

Dünya piyasaları ve Türki­ye'deki durumun ortada oldu­ğunu aktaran Adana Çiftçiler Birliği Başkanı Mutlu Doğru, TMO'nun regüle için öyle bir fiyat açıklaması lazımdı ki ser­best piyasanın da açıklanan fi­yatın yakınında ve üstünde çalışması gerektiğini söyledi. Açıklanan 9 lira 25 kuruş brüt fiyatın yaklaşık 8 lira 20 kuruş civarında çiftçinin eline net para geçtiğini belirten, ‘’Tüm masraflar çıkardığımızda çift­çinin eline bu rakam geçiyor. TMO açıkladığı fiyatla piyasa­yı düşürdü. Keşke bu fiyatı 10 lira açıklansaydı ve bunu da peşin verilseydi, 1 lira da prim veriyorum ama onu da eylülde ödeyeceğim diye açıklasaydı. Hiç olmazsa piyasa yerinde ka­lırdı ve geriye gitmezdi. Şu an­da piyasada buğday fiyatı 8,5 li­ra civarında. Fiyatı 10 lira açık­layıp 1 lira destek için geç değil, revize edebilir’’ diye konuştu.

 Doğançukuru: Çiftçiler üretimden vazgeçiyor

‘’Fiyatların beklentinin al­tında olduğu doğru, enflasyo­nun altında da olduğu da doğ­ru’’ diyen Konya Önder Çiftçi Derneği Başkanı Hüseyin Do­ğançukuru, hububat üreticisi­nin bu yıl da para kazanama­yacağını söyledi. Çiftçilerin maliyetleri ortada olduğunu ve ona göre fiyatın açıklanma­sı gerektiğine dikkat çeken Do­ğançukuru, ‘’Çiftçilerin başka bir ürüne kayma işi bitti. Han­gi ürüne yönelirse o üründe fi­yat baskı var. Hükümet her türlü tarımsal ürünlerin fiyatı artmaması için elinden geleni yapıyor. Aynı çabayı maliyet­lerin artmaması için her türlü çabayı gösterse, maliyetler ile üretim arasındaki makas bel­li bir aralıkta kalır. Çiftçiler de üretmeye devam eder. Bu yüz­den ürünlere kaymalardan çok çiftçiler üretimden vazgeçiyor. Ya tarlasını nadasa bırakıyor ya da şirketlere veriyor’’ dedi.

Arabacı: Piyasa TMO’nun açıklamış olduğu rakamın altında

 Edirne Ziraat Odası Başkanı Hüseyin Arabacı, çiftçilerin bu fiyatı kesinlikle kabul etmediğini belirterek, ‘’TZOB genel başkanımız Türkiye’deki bütün ziraat odalarının ortalama maliyetinin 10 lira 80 kuruş olarak açıklandı. Şimdi maliyetin altında açıklanan bir fiyata kim olur diyebilir? Hiçbir üretici buna olur diyemez. Bölgemizde serbest piyasada buğday fiyatı 8 ile 9 lira bandında. Serbest piyasa TMO’nun açıklamış olduğu rakamın altında seyreder. Biz de en azından bu açıklanan fiyatın maliyetinde olması ve artı prim verilmesini talep ediyoruz. Taban fiyatı en az 10,5 lira ile 11 lira açıklansaydı, onun üstüne de prim verseydi bir nebze olsun üreticiler rahatlardı’’ dedi.