Savaş ve gerilimler ‘askeri’ tekstile yatırımları artırdı
Yaklaşık 50 milyar dolarlık bir iş hacmi yaratan ve daralan küresel pazara rağmen ihracatta pazarını korumaya çalışan Türk tekstil sanayi, sahip olduğu kabiliyetle savunma sanayii için çözümler geliştiriyor. Artan savaş iklimi, askeri tekstil ve hazır giyim ürünlerine olan talebi de yükseltti.
Nurdoğan A. ERGÜN
Kuzeyde Rusya-Ukrayna savaşı, güneyde İsrail’in Filistin’e yönelik ablukasıyla başlayan Orta Doğu savaşının getirdiği dramlar devam ederken, savaşlar ekonomik hayatı da etkiliyor. Söz konusu bölgelere ticarette ciddi düşüşler yaşanırken, orduların artan giyim ve teçhizat ihtiyacı askeri tekstil ürünlerine olan talebi artırıyor.
Yaklaşık 50 milyar dolarlık bir iş hacmi yaratan ve daralan küresel pazara rağmen ihracatta pazarını korumaya çalışan Türk tekstil sanayi, sahip olduğu kabiliyetle savunma sanayii için de çözümler geliştiriyor.
Yerli teknolojiyle geliştirilen ve radarlara yakalanmayan gizlenme kumaşından kurşun geçirmez kumaşlara, Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) personeli üniformasından tank çadırlarına kadar savunma sanayiinin hemen her alanına yerli üretimle destek veren sektör, ABD, Ukrayna, Katar gibi birçok ülkenin ordusuna da ürün gönderiyor. Ağırlıklı nano-teknolojik grubunda üretilen söz konusu bu kumaşlar, tekstiller teknik tekstil kategorisinde yer alırken, Türkiye’de yaklaşık 2,5 milyar dolarlık teknik tekstil ihracatı bulunuyor. Küresel teknik tekstil ihracatı ise yaklaşık 124 milyar dolar.
Berteks, TSK için paraşüt kumaşı üretiyor
Berteks Tekstil, TSK ile imzaladığı “Stratejik İş birliği Anlaşması” kapsamında paraşüt kumaşları geliştiriyor. Firma, farklı kullanımlar için tasarlanmış paraşüt kumaşlarının yanı sıra elektromanyetik kalkanlama kumaşlarından alev almayan, ses emen kumaşlara kadar geniş ürün yelpazesini de tanıttı. Hem ev tekstili hem de teknik tekstil alanında yenilikçi ürünler sunan Berteks, iplikten kumaşa tüm üretim süreçlerini bünyesinde barındırıyor.
Taşıt tekstillerinden paraşüt kumaşlarına, akustik, termal ve yanmaz kumaşlara kadar birçok inovatif ürün ürettiklerini söyleyen Berteks Tekstil Yönetim Kurulu Başkanı Berk Noyan, hem ev tekstilinde hem teknik tekstilde üretim kabiliyetlerinin çok yüksek olduğunu söyledi. Noyan, şunları kaydetti: “TSK ile imzaladığımız ‘Stratejik İşbirliği Anlaşması’ kapsamında paraşüt kumaşları geliştirmeye devam ediyoruz. Daha rekabetçi olabilmek adına inovasyon ve Ar- Ge’ye ağırlık veriyoruz. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’ndan onaylı 19. Yerinde Ar-Ge merkezimizde yürüttüğümüz çalışmalarla birçok yeni ürün geliştirdik.
Özellikle imzaladığımız SİA anlaşmasının bu anlamda bizim için iyi bir başlangıç noktası olduğunu düşünüyoruz. Yaklaşımımız standart ürünler geliştirip müşteri beklemek şeklinde değil. Daha önce yapılmamış ya da ithal edilen ürünleri proje ortaklarımızla birlikte geliştirip Türk savunma sanayiine destek olmak istiyoruz. Kompozit alanında kullanılan tekstil malzemeleri de ilgi alanımızda. Bu alanda da çalışmalar yürütüyoruz.”
Ukrayna ve Katar ordularının askeri üniforma ve kamuflajları Batman'da üretiliyor
Son dönemde özellikle yatırımlarını savunma sanayi alanına kaydıran Özman Tekstil, askeri kıyafetler, üniformalar gibi her türlü teçhizat alanında üretim yapıyor. Son 6 yıldır savaşların günümüz tedarik koşullarının değişmesiyle bu alana odaklanan firmanın merkezi İstanbul. Ancak Diyarbakır’da 25 bin metrekare alanda tam entegre bir tesisi bulunan Özman, bu tesiste iplikten örgüye, dokumadan boyahaneye, son olarak da konfeksiyona kadar entegre üretim yapıyor. Diyarbakır fabrikasında kendi enerjisini de üreten Özman’ın Batman’da da bir fabrikası bulunuyor.
TSK’nın onaylı tedarikçisi olan Özman’ın Jandarma Genel Komutanlığı ve Kara Kuvvetleri Komutanlığı’na hem kumaş hem kıyafet hem de eldiven, bere gibi yan ürünleri tedarik ettiğini açıklayan Özman Tekstil’in yetkilisi Büşra Özman, “Firma, askeri içlikten kamuflaj kıyafeti, askeri çanta gibi hem iç hem de dış giyim ürünleri sağlıyor. Yurt dışında da Ukrayna ve Katar ordularıyla çalışan Özman, üretiminin yüzde 60’ını askeriyeye, yüzde 40’ını da sivil müşterilerine yapıyor. Firmanın aylık üretim kapasitesi ise aylık 250 bin adet” dedi. Savaşlarla birlikte ihracattan gelen talebi arttığını söyleyen Özman, sadece askeri değil polis üniformalarına da talebin arttığını belirtti.
Artar, lisaslı üretimle marka değeri yaratıyor
Merter’de 30 yıldır faaliyet gösteren Artar Tekstil, Hürkuş, Anka3 gibi Türk savunma sanayinin markalarının lisanslı üretimini gerçekleştiriyor. Türk ordusuna askeri kıyafetler de üreten şirket, özellikle lisanslı ürünleriyle ön plana çıkıyor.
“Yerli ve milli savunma sanayi markalarımızın daha da güçlenmesine katkı sunuyoruz” diyen Artar Tekstil’in şirket ortağı Sıddık Artar, “Yerli ve milli olan ürünlerimizin hem tanıtımına hem halkımızın onları severek giymesine yardımcı oluyoruz. Ürünleri markalaştırarak lisanslı bir şekilde halkın giyimine sunuyoruz” diye devam etti. Son bir yıldır TUSAŞ için lisanslı üretime başladıklarını aktaran Artar, şunları söyledi: “Silahlı Kuvvetleri Güçlendirme Vakfı için, Savunma Sanayi Başkanlığı için kıyafetler üretiyoruz. Yani biz savunma sanayinin yan kolu, destekleyici bir argüman olarak varız. Kullandığımız kumaşların kalitesi markayı temsil ediyor. Yetişkin grubuna hitap ediyoruz.
Gençlerin ilgisi çok yoğun. Mesela uçak motoru markasıyla tişört üretiyoruz ve gençler bunu severek alıyor.” Ürün grubunda tişört, sweet, mont gibi ürünler bulunduğunu kaydeden Artar, ürünlerin perakende satıştaki fiyatını ise 500 TL ile 2 bin TL arasında açıkladı. Artar, “Birinci gayemiz çok para kazanalım değil, önce bu ürünleri halkımıza tanıtalım, sonra mutlaka arkası gelecek” dedi. Üretimin yüzde 25-30’unu bu Alana ayıran firma, dünyanın birçok ülkesine de ihracat yapıyor.