İthalata 'ek vergi' ayakkabı sektörünü canlandırdı

İZMİR - İthal ayakkabıya getirilen ek vergiler yerli ayakkabı üreticilerine nefes aldırdı. Yıllardır özellikle Uzakdoğu ülkeleriyle rekabet etmekte zorlanan üretici, ithal ayakkabıda çift başına yüzde 50'ye varan ek vergiyle üretimlerini artırmaya başladı. 

Ekonomi Bakanlığı'nın ağustos ayında yürürlüğe soktuğu kararla ithal deri ayakkabıya yüzde 50, suni deri ayakkabıya ise yüzde 30 oranında getirilen ek vergi, Türkiye'nin önemli ayakkabı üretim merkezlerinden olan İzmir'de sektörü hareketlendirdi. Ayakkabı imalatçıları özellikle 2015 yaz koleksiyonu için üretimin önemli ölçüde artmasını bekliyor. 

İzmir Ayakkabıcılar Odası Başkanı Yalçın Ata, İzmir'in kadın ayakkabısı başta olmak üzere ülke üretim kapasitesinin yüzde 40'ına sahip olduğunu, sektörün yıllardır kapasitesinin çok küçük bir bölümünü kullanabildiğini ifade etti. 

Özellikle 2000'li yıllar sonrası Uzakdoğu ülkelerinden kontrolsüz bir şekilde ithalatın yapıldığını, Türkiye'nin "ithal ayakkabı çöplüğüne dönüştüğünü", bunun yerli üretimi bitirme noktasına getirdiğini ifade eden Ata, sektörün talebi üzerine Ekonomi Bakanlığı tarafından alınan ithalata ek vergi kararının üreticiyi rahatlattığını söyledi.   

Düzenlemenin henüz ağustos ayında getirildiğini, ayakkabı sektöründe siparişlerin 6 ay öncesinden alındığını ifade eden Ata, "İthalata getirilen ek vergi kararının henüz piyasada etkisi tam olarak hissedilmiyor. Şu anda kış sezonuna giriyoruz. Bu sezonda vitrinlere giren ürünlerin ithalatı 6 ay önceden tamamlandı. 2015 yaz koleksiyonuyla birlikte üretimde önemli ölçüde artış bekliyoruz. Ancak sektör alınan kararla oldukça rahatladı. Tüm sektörün buna hazırlıklı olmasını istiyoruz" dedi. 

Üretim artışıyla birlikte istihdamda da artış olacağını ancak 12 yıl zorunlu eğitimle birlikte çırak bulmakta zorlandıklarını anlatan Ata, ülkelerindeki savaştan kaçan Suriyeliler'in kaçak yollarla ve çok düşük ücretlerle çalışmasının da istihdam dengesini bozduğuna dikkat çekti.  

Kaçak işçi sorunu  

Suriye'nin ayakkabı sanayisinde önemli miktarda üretiminin bulunduğunu, savaş öncesi ülkelerinde bu sektörde çalışan bir çok işçinin çalışabilmek için Türkiye'de ayakkabı üretiminin yoğun olduğu bölgelere yerleştiğini ifade eden Ata, "Savaştan kaçıp ülkemize sığınan bir çok Suriyeli, çok düşük ücretlerle çalışmak zorunda kalıyor. İmalatçı da Suriyeli çalıştırmakta istekli değil ancak bir firmanın dahi çalıştırması rekabet nedeniyle diğerlerini zorunlu olarak bu yöne itiyor. Bu da çalışanlar arasında huzursuzluğa neden oluyor. Bu konuda devletimizin en kısa sürede bir önlem alması gerekiyor" diye konuştu. 

Sektörün bir kaç yıl öncesine kadar Irak ve Libya başta olmak üzere bir çok Ortadoğu ülkesine ihracat yaptığını, savaşlar nedeniyle bunların bıçak gibi kesildiğini anlatan Ata, "İthalata getirilen ek yüklerle iç piyasa talebinin artmasının ihracatta kaybedilen pazarları telafi etmesini bekliyoruz" dedi.   

Ayakkabıcılık sektörünü temsilen İzmir Ticaret Odası'nda (İZTO) meclis üyeliği görevini yürüten Süleyman Özcan da ithalata sektörün beklentilerinin de üzerinde ek vergiler getirildiğini, bu kararla sektörün moralinin daha iyi hale geldiğini ifade etti. 

Bakan Nihat Zeybekci'ye teşekkür ettiklerini ifade eden Özcan, "Henüz çok yeni bir karar ancak ithalat yapan firmalar yerli üreticilerle görüşmeye başladı. 2015 sezonunda üretimin önemli ölçüde artacağını düşünüyoruz" dedi. 

Havalar sıcak gidince işler açılmadı 

Işıkkent'teki Ayakkabıcılar Sanayi Sitesi esnafı da ithalata getirilen ek yükün henüz üretimi etkilemediğini ancak yıllardan bu yana ilk kez işlerin açılacağı beklentisinin oluştuğuna işaret ediyor.  

Sektörün bayram öncesi olmasına rağmen beklediği hareketliliği bulamadığına dikkati çeken ayakkabı üreticileri, havaların sıcak gitmesi nedeniyle halen vitrinlerde yazlık ayakkabıların bulunduğunu, satışların artması için yağmur yağması ve havaların soğuması gerektiğini kaydediyor.