TEMU’ya erişim engeli gündemde
Zorunluluğa rağmen, Türkiye’ye ürün satan, ancak temsilci atamayan platformlara yeni bir adım geliyor. Temu’nun da dahil olduğu e-tiaret portallarına erişim engeli gündemde.
Nagihan KALSIN
Ticaret Bakanlığı’nın, 1 Nisan’da yürürlüğe giren “Uzaktan İletişim Araçları Yoluyla Piyasaya Arz Edilen Ürünlerin Piyasa Gözetim ve Denetim Yönetmeliği” kapsamında, yurtdışı menşeli satıcı ve platformlara Türkiye’de yerleşik bir temsilci bulundurma yükümlülüğü getirildi.
Söz konusu yasal zorunlulukla, hem tüketicinin mağduriyet yaşamaması, hem halk sağlığını tehdit eden ürünlerin piyasaya girişinin engellenmesi ve hem de tüketicinin e-ticaret platformlarından satın aldığı bir üründe sorun yaşaması halinde bir muhatap bulması gerektiği belirtiliyor.
Ancak 1 Nisan’da yayımlanan yasal düzenlemeye karşın, en fazla alışveriş yapılan e-ticaret platformlarından Çin merkezli Temu’nun da henüz temsilcilik açmadığı, Ticaret Bakanlığı’nın da Türkiye’ye ürün satışı yapan, ancak temsilci atamayanlar ithalatçı e-ticaret platformlarına yönelik harekete geçtiği öğrenildi. Bunun üzerine yönetmelik kapsamında, aralarında Temu’nun da bulunduğu platformlara erişimin engellenmesi için çalışmaların başladığı belirtildi.
Bu kapsamda yönetmeliğe uymayan satıcılara erişim engeli uygulanacak. Şikayet, ihbar ve denetim sonuçlarına göre e-ithalat sürecinde ürün bazlı kontrol de devreye alınacak. Temsilcilik eksikliği, ürün sorunlarında muhatap bulunamamasına neden oluyor. Aynı zamanda tanıtım ve ürün içeriklerine yönelik denetim yapılamıyor, gümrüklerde ise sağlık kontrolleri yetersiz kalıyor. Bu da kansorejen ve riskli ürünlerin denetimsizce ülkeye girişine yol açıyor.
21 milyon gönderi, 200 bin beyanname
2024’te yurtdışından gelen yaklaşık 21 milyon kargonun her biri için beyanname düzenlenmesi gerekirken, belgelerin büyük bölümünün eksik olduğu tespit edildi. Gümrüklerde bu gönderiler için günde yaklaşık 200 bin beyanname kontrolü gerekiyor. Ancak mevcut altyapı ve insan kaynağı bu yoğunluğu karşılamıyor. Sadece Türkiye değil, dünya genelinde sistem yetersiz kalıyor.
En geç 48 saatte karar verilecek
Ticaret Bakanlığı, mevzuata aykırı platformlar ve ürün linklerinin kapatılması için Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK)’ya başvuracak. BTK, erişim engeli talebini Erişim Sağlayıcıları Birliği’ne iletecek. Karar, 24 saat içinde sulh ceza hâkiminin onayına sunulacak. Hakim, erişim kararını en geç 48 saat içinde verecek. Erişimi engellenen satıcılar, 7 gün içinde mahkemeye itiraz edebilecek.