Teknoloji transferi ‘hızlanıyor’

Teknoloji tabanlı araştırmaların ve girişimlerin ticarileştirilmesi amacıyla faaliyete geçen, Teknoloji Transferini Hızlandırma-Türkiye Projesi (TTH-Türkiye Projesi), iki yıllık çalışmanın ardından meyvelerini toplamaya başlıyor.

Nihai yararlanıcısı TÜBİTAK olan, Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı adına Avrupa Yatırım Fonu (EIF) tarafından yönetilen proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti mali işbirliği çerçevesinde Bakanlığın Rekabetçi Sektörler Programı kapsamında finanse edilen ve Türkiye Teknoloji Geliştirme Vakfı (TTGV) tarafından yürütülen projenin geldiği noktayı anlatmak amacıyla Conrad Otel’de bir basın toplantısı düzenlendi.

Toplantıya Türkiye Teknoloji Geliştirme Vakfı Genel Sekreteri Mete Çakmakcı, TÜBİTAK Teknoloji ve Yenilik Destek Programları Başkanlığı (TEYDEB) Başkanı Mehmet Aslan, projede teknoloji girişimcilerine yatırım yapan TTH Türkiye VC fon şirketleri Diffusion Capital Partners (DCP) Yönetici Ortağı Haluk Zontul, ACT Venture Partners Yönetici Ortağı Okan Kara, TTH Projesi Takım Lideri Deniz Bayhan ve İş Geliştirme Lideri Doğan Taşkent ile yatırım alan bazı girişimler katıldı.

TTH Türkiye Fonları 23 teknoloji yaratan girişime yatırım yaptılar

TTGV yetkililerinin toplantıda verdiği bilgiye göre, 2014 yılının sonunda uygulamaya konan TTH Türkiye Projesi kapsamında; teknoloji tabanlı araştırmaların ticarileştirilmesi için girişimlere yatırım yapmak üzere iki TTH Türkiye fon yönetim şirketlerinin kurulması ve Türkiye’deki Teknoloji Transfer Ofisleri’nin (TTO) bilgiyi ticarileştirme yetkinliklerinin artırılarak üniversite ve sanayi arasında etkin rol oynamalarının sağlanmasına destek olunması hedeflendi.
Proje kapsamında 2015 yılının mayıs ve temmuz aylarında Avrupa Yatırım Fonu (EIF) desteği ile Hollanda merkezli olarak kurulan DCP Diffusion Capital Partners ve ACT Venture Partners fon yönetim şirketleri, toplam 23 girişime 50 bin ila 2,5 milyon avro arasında yatırım yaptı.

31 Ekim 2017 itibariyle; 30 milyon euro büyüklüğündeki DCP Fonu 12 girişime, 22,5 milyon euro büyüklüğündeki ACT Fonu ise 11 girişime yatırım yaparak destek verdi. Ayrıca her iki şirket, Bölgesel Rekabet Edebilirlik Operasyonel Programı’nın (BROP) hedef bölgesinden toplam 25 adet projeye kavram ispatı (PoC - Proof of Concept) yatırımı yaptı.

Girişimci ve yatırımcı için farkındalık yarattı

Düzenlenen toplantıda konuşan TEYDEB Başkanı Mehmet Aslan, Teknoloji Transfer Ofisleri’ne 2012 yılından bu yana 96 milyon lira destekte bulunduklarını ve bu desteklerinin artacağını kaydetti. Teknoloji Transferi’ni Hızlandırma Projesi ile Türkiye’nin teknoloji alanında sıçrama yaşayacağını kaydeden Aslan, “Uluslararası başarılı TTO’larla sürdürülebilir işbirliği ortamı yakaladık. Ulusal TTO’ların yaşadığı problemlerin çözümü konusunda örnek uygulamalar bu konuya bakış açımızı geliştirdi” dedi.

Aslan, TTH Projesi’nin yatırımcıya teknolojilik girişim yatırımı hakkında farkındalık, girişimciye ise yatırım almanın önemi hakkında farkındalık yarattığını söyledi.

TTO’lar bilgiden üretime giden yolu çiziyor

TTGV Genel Sekreteri Mete Çakmakcı da TTH-Türkiye Projesi’nin araştırma ve teknoloji geliştirme faaliyetleri ile pazar arasındaki boşluğu doldurmak üzere tasarlanan ve teknolojiyi yaratan start-up’lar ile akademisyenlerin kurdukları şirketlere (spin-off) sermaye ortaklığı ile yatırım yapılarak gelişmelerinin ve globalleşmelerinin sağlanması amacıyla tasarlandığını kaydetti. Çakmakcı, TTH-Türkiye Projesi ile bilginin üretildiği noktadan üretime taşınabilmesi için TTO’ların uluslararası örneklerden de yararlanarak yetkinliklerinin artırılmasına yönelik farkındalık yarattığına dikkat çekti.

Bir yatırım yapmak için 100 girişimci ile görüşüldü

Bu projelerin desteklenmesi için çok aşamalı araştırma ve değerlendirmeler yapıldığı da verilen bilgiler arasında yer aldı. Buna göre, TTH Türkiye Fonları ACT ve DCP toplam 1800 ilk temas sonrası 25 kavram ispatı olmak üzere toplam 48 teknoloji fikrine yatırım yaptı.

Fonların yanı sıra TTH Türkiye Danışmanlık Hizmetleri Proje Ekibi tarafından teknoloji yaratan girişimlere ulaşmak için 65 teknopark ve TTO ziyaret edildi, 944 proje sahibi girişimci veya akademisyen ile yüz yüze görüşme olmak üzere 1800’ün üstünde proje dinlendi ve 165 ekibe mentorlük yapıldı.

5 yılda monopol olacak

Öte yandan ACT ve DCP’nin; fikri mülkiyet ve özgün teknoloji yoğun, rakiplerine giriş bariyeri oluşturabilecek, küresel ölçekte rekabet edebilecek ve önemli ticari pazar potansiyeline sahip Türkiye’deki girişimlere yatırım yaptığı belirtildi. Her iki fon şirketinin yaptıkları yatırımla, girişimlerin ürünlerini pazara sunmaları, küresel genişleme yakalamaları ve hızlı bir büyüme sağlamalarının hedeflendiği dile getirildi.

Toplantıda ACT ve DCP yetkililerinin bilgi vermesinin yanı sıra yatırımcı çeken girişimcilerin fikirlerinden de örnekler verildi. ACT Yönetici Ortağı Okan Kara, 3 yılda 15 global teknoloji girişimi şirketine yatırım yaptıklarını belirterek, “Bunlar arasında dünyada rekabet gücü çok yüksek olabilecek potansiyel barındıran şirketler var. Örneğin, Ambeent şirketi. 5G teknolojileri ile Wi-Fi ağlarını entegre edebilen bir teknolojiye sahip. Son bir yıl içinde 10 patent başvurusu gerçekleştirdi. 2018 yılında patent sayısını hızla artırmayı hedeflemekte. Böylece çalıştığı alanda global bir oyuncu olma yolunda ilerliyor” dedi.
Ambeent kurucu ortağı Sinem Ergen ise 5 yıl içinde 15 milyar dolarlık bir pazar büyüklüğüne hitap edecek monopol bir şirket olmayı hedeflediklerini kaydetti.

İthalat bitti, ihracat başladı

DCP Yönetici Ortağı Haluk Zontul da teknoloji tabanlı şirketleri destekleyerek ülke ekonomisi katkı sunduklarını söyledi. Zontul, “Örneğin BEE’O Propolis şirketi Türkiye’de ilk defa propolis üretimini başlattı. Ve bu arı ürününü insan tüketimine uygun hale getirerek yüzde 100 doğal gıda ve gıda takviyesi ürünlere dönüştürdü. Şu anda hem Türkiye’ye hem de dünyayı satış yapıyor. Böylece bu zamana kadar ithal edilen bir ürünü artık Türkiye ihraç eder hale geldi” dedi. BEE’O Propolis şirketinin kurucu ortağı ve Genel Müdürü Aslı Elif Tanuğur da “Bu fon sayesinde şirketimizin 5 yılda geleceğe seviyeye bir yıl gibi kısa bir zamanda ulaşabildik” dedi.

TTO’ların teknolojilerin ekonomik ve sosyal yarara dönüşümündeki rolleri

Toplantıda ayrıca Türkiye’deki Teknoloji Transfer Ofisleri’nin (TTO) akademik çalışmaların ekonomik ve sosyal faydaya kazandırılmasındaki önemine vurgu yapılarak, TTH Türkiye Projesinin TTOlara stratejik hedeflerin ortaya konması, teknolojik fikirlerin ticarileştirilmesinde müşteri doğrulaması yapılmasının önemi ve uluslar arası iyi uygulamaların yerinde öğrenilerek içselleştirmeleri türünde kazandırdıkları anlatıldı.

Öte yandan TTH-Türkiye Projesinin 14 Kasım 2017 tarihinde The Marmara Taksim Oteli’nde gerçekleştirilecek Technology Transfer: Breakthrough to Excellence” temalı Konferansında edinilen bilgi ve deneyimlerin aktarılacağı etkinlik ile tamamlanacağı duyuruldu.