“İnsanlık adına ilk kez korktum”

Yapay zeka GPT’nin 4’ün­cü versiyonu 14 Mart’ta çıktı, Goldman Sachs uyardı: “Dünya genelinde 300 milyon işi insanın elinden alabi­lir. Özellikle avukatlar, gazeteci­ler ve memurlar gibi beyaz yakalı çalışanlar risk altında!”

Amerikan yatırım bankasının verdiği risk uyarısını, bu konuda Türkiye’deki en etkin isimlerden biri olan Mete Aktaş’a sordum. Yapay zeka algoritmaları geliş­tiren Cbot adlı şirketin CEO’su olan Aktaş, “İnsanlık adına ilk kez korktum” dedi ve ekledi:

“İnsanın yapay zekayı kötüye kullanma ihtimaline karşı insan­lık adına ilk kez korktum. Zaten iklim değişikliği, nükleer savaş korkusu gibi bazı şeyler kötüye giderken, insanların yapay zekayı kötü araç olarak kullanabilecek olması korkutucu.”

“Daha önce de demiştim, bu bir silah gibi. Silah, polisin kabzasın­daysa, halkı korur. Katilin elin­deyse, birileri ölür. Yoksa teknolo­jiyi sağlık alanında kullanırsanız, ne kadar ulvi bir iş yaparsınız.”

GPT aslında yapay zeka tekno­lojisinin ismi. Kendi kendine öğ­renen yapay zeka sistemine deni­yor. ChatGPT ise Open AI’in ge­liştirdiği sistemin ismi. Eğitilmiş yapay zeka sorularını cevaplandı­rabileceği düşünülen bir sistem…

Aktaş, söze ChatGPT’nin iki versiyonu arasındaki far­kı anlatarak girdi: “ChatGPT 3.5 be­lirli bir sevi­yedeydi. O zaman bile ‘Gördüğüm en iyisi’ demiştim. Versiyon 4 çı­kalı daha 15-20 gün oldu. İnanın, yüzde 40-50 daha iyi.”

Aktaş, DÜNYA Gazetesi’ne ChatGPT 3.5’i anlattığı ilk rö­portajında “15-16 yaşındaki bir gencin zekasına sahip” demişti. Versiyon 4’ü sordum. Gülerek, “O artık 20’lerin ilk yarısındaki bir genç” dedi. Versiyon 3.5’le 4’ün en büyük farkı da kullandığı veri boyutu. 3.5, tam 175 milyar para­metreden oluşuyorken; “Vaaaay” denilmişti. Versiyon 4’e ne deme­li? Tam 100 trilyon parametre­den oluşuyor!

Cbot’un CEO’suna göre durum iki nedenden çok korkutucu:

“1) Çok hızlı ilerleme gösteri­yor. ChatGPT 2, iki sene önce çık­tı. Bir sessizlik yaşandı. Çünkü düşük bir versiyondu. Akabinde 3 çıktı. “Yapabildikleri limitli” de­dik. Ardından Versiyon 3.5 çık­tı ki, “Burada bir şey var. Yeni bir çağ geliyor” demiştim. Daha 3.5’ü denerken, 4’ü çıkardılar. Version 5 de Aralık ayında çıkacak.”

“2) Çok hızlı seviye atlıyor. Akademik sınavlarda üst düzey başarılar göstermeye başladı. Versiyon 3.5, 100 üzerinden 70 not alırken; Versiyon 4’ün başarı­sı 90-95 arasına çıktı.”

Aktaş daha sonra da Chat­GPT’nin Amerika’da girdiği sı­navlardaki başarılarını sıraladı:

“Örnek vermek gerekirse, ABD’deki SAT sınavının mate­matik soruları… Versiyon 3.5, 800 üzerinde 600 puan alıyordu. Ver­siyon 4, 800 üzerinden 710 puan aldı.”

“ABD’deki üniversiteye yerleş­tirme sınavında da sonuç benzer. Versiyon 3.5, 7 üzerinde 1 başarı gösterirken; Versiyon 4, 7 üzerin­den 4 almış!”

“Versiyon 4, ABD’deki lise bi­tirme sınavında duble şov yap­mış! Sayısal sınavında 170 üze­rinden 163 net yaparken; sözel­deki başarısı da 170 üzerinden 169 olmuş!"

Şahsen bilemediği tek soruyu çok merak et­tim. İnsanoğlu tara­fında Versiyon 4’le ilgili tek olumlu şey ise, hâlâ tah­min ve öngö­rü yapabilme özelliğinin olmaması… Bakalım, Versiyon 5’le neler görece­ğiz?

“Arabalar uçmadı ama yapay zeka hayatımızda”

İlk “Uçan araba geliyor” haberimi 1998’de yazmıştım. Aradan geçti 25 yıl, teknoloji ilerlese de uçan arabalara izin çıkmadı. “Yapay zeka haberleri de uçan araba haberleri gibi mi?” diye sordum. Bu noktada Aktaş neden korkulması gerektiğini bir daha dile getirdi: “Arabalar uçmadı, doğru. Jetgiller gerçekleşmedi, doğru. Ama unutmayalım ki, yapay zeka 1970’lerden beri konuşuluyor ve 3-4 yıl öncesine kadar 1980’li yılladaki algoritmaları kullanılıyordu. Kısa sürede üst üste versiyonları çıktı. Sıçrama o kadar hızlı gerçekleşti ki… Uçan arabalardan farkı şu: Yapay zeka üzerine akademik araştırmalar yapılıyor, start-uplar çıkıyor. Girişimciler sürekli bu konuya yatırım yapıyor. Yapay zeka, farklı uygulamalarla 2-3 aya hepimizin hayatına girer.”

“Tasarlayan rahat olsun uygulayıcıların işi zor”

Yapay zeka insanları işsiz bırakacak mı? Aktaş’a göre “Kısmen evet.” Sektör sektör die getirmenin zor olduğunu belirten Cbot CEO’su, “İdari görevli personelin işi zor. ABD’de en çok avukatlık mesleğini öldüreceği konuşuluyor, çünkü muazzam dilekçe yazıyor. Doktorlukta da ön teşhiste kullanılabilir” dedi. Yani kendi deyimiyle, “düşünsel boyutta iş yapanlara, işi tasarlayanlara bir şey olmaz. Ama uygulayanların işi zor.”

ChatGPT-3’le haberlerde ayrımcılık keşfedildi

ABD’li bir lise öğrencisi, ChatGPT ile medya kuruluşları üzerine yaptığı araştırmada, siyahi cinayet kurbanlarıyla ilgili haberlerdeki ayrımcılığı ortaya koydu. 18 yaşındaki Emily Ocasio, ChatGPT-3 sürümüyle yaptığı arşiv taramasında, siyahi cinayet kurbanları için kullanılan haber dilinin beyazlar için kullanılan dile göre daha az insani olduğunu tespit etti. 5 bin 42 haber üzerinde yapılan araştırmada, 18 yaş altı cinayet kurbanı siyahi erkeklerin haberlerinde kullanılan insani öğelerin beyaz akranlarına göre yüzde 30, 18-29 yaş aralığındaki siyahi kadınların haberlerinde kullanılan insani öğelerin ise beyazlara göre yüzde 23 daha az olduğu belirlendi.

"GPT-4 aldatıcı, durdurulsun" şikayeti

ABD’de Yapay Zeka ve Dijital Politika Merkezi (CAIDP), Federal Ticaret Komisyonu’na yaptığı başvuruda, yapay zeka geliştirme şirketi OpenAI’ın yapay zeka robotu ChatGPT’nin yeni sürümü GPT-4’ün kullanımının durdurulması talebinde bulundu. Şikâyette, OpenAI laboratuvarlarının araştırılması ve GPT-4’ün kullanımının durdurulması çağrısı yapıldı. OpenAI'nin en yeni GPT modeli GPT-4’ün “aldatıcı, mahremiyet ve kamu güvenliği için risk oluşturduğunu” savunan CAIDP, şirketin yapay zeka ürünlerinin FTC’nin kılavuzundaki “şeffaf, açık ve hesap verebilirlik” standartlarını karşılamadığını iddia etti.