6G için çerçeve belirlendi
Telekom dünyası, 2027 yılına kadar gereksinimleri belirleyecek, o zamana kadar standartlar da ortaya konacak 6G kurulumları 2030 yılında başlayacak. Türkiye’de 5G kurulumu için henüz takvim belirlenmedi.
Uluslararası Telekomünikasyon Birliği (ITU), Radyo İletişim Bürosu, popüler olarak 6G olarak adlandırılan altıncı nesil mobil sistemler için standartların ve radyo arayüz teknolojilerinin geliştirilmesine yönelik çerçevesini geçen hafta Dubai’de gerçekleştirdiği son toplantısında yayımladı. Toplantıda açıklanan takvime göre, 6G standartlarının belirlenmesine yönelik çalışma grubu 2027 yılına kadar önerilerini ITU Radyo İletişim Bürosu’na iletecek. Daha sonra standart belirleme çalışmalarının başlaması bekleniyor. Bu çalışmanın sonrasında ise 2030 yılında ise dünyada 6G şebekelerinin kurulumu başlayacak.
5G nüfusun yüzde 40’ına ulaşıyor
ITU’nun geçen ay yayımladığı rapora göre, dünya üzerinde devam eden 5G kurulumları toplam nüfusun yüzde 40’ına ulaşmış durumda. En yüksek penetrasyon yüzde 58 ile Avrupa’da.
Buna rağmen, Dünya GSM Birliği, kasım ayı sonunda yayımladığı Avrupa raporunda, operatörlerin 2028 yılına kadar 198 milyar euroluk bir yatırım yüküne girmek zorunda olduğunun altını çizmişti. 5G yatırımlarını gelire dönüştürmekte zorlanan operatörler, 2030’dan sonra devreye almaya başlayacakları bu yatırımlar için para bulabilecek mi? Sınırlı bir kullanım alanı ve 5G’den bir tık ötede yetkinlik vaat eden 6G ile gelir elde edebilecekler mi? Bu büyük bir soru işareti.
6G kullanım senaryoları
ITU’nun hazırladığı çerçevede 6G kullanım senaryoları için sadece altı başlık belirlenmiş durumda. Bu başlıklardan üçü zaten mevcut 5G teknolojisinin kullanım alanı. Sadece her yerde iletişim, yapay zekâ ve iletişim, entegre algılama ve iletişim başlıkları yeni kullanım alanları olarak eklenmiş. Kapsamlı iletişim, makinelerin iletişimini de kapsayan devasa iletişim ve hiper güvenilir, gecikmesiz iletişim zaten 5G standartları ve kullanım alanları içinde yer alıyordu.
6G’nin getirdiği yetkinlikler
Teknolojinin getireceği yetkinlikler de sınırlı. 15 yetkinlik başlığı tanımlanmış olmasına rağmen, bu yetkinliklerden dokuz tanesi, yine 5G teknolojisinden buraya taşınmış. Yeni eklenen yetkinlikler ise Kapsama, Algılama Yetkinlikleri, Yapay Zekâ Uygulama Yetkinlikleri, Sürdürülebilirlik, Birlikte Çalışabilirlik, Konumlandırma (1-10 cm) olarak dikkat çekiyor.
Sensörler çağı olarak adlandırılan günümüzde, sensörler ve algılama yetkinliklerinin ön plana çıkması dikkat çekici ancak fark yaratacak bir teknoloji değil. Konumlandırma hizmetlerinde ise hedefin, mobil hattın takılı olduğu cihazın 1 cm yakınına kadar geliştirilme vaadi sanayi uygulamalarında fark yaratacak cinsten. Yapay Zekânın yetkinliklerini haberleşme teknolojisi için bir standart olarak belirlemek, yapay zekâ tartışmalarını daha ileri seviyelere götürecek.
ITU Genel Sekreteri Doreen Bogdan-Martin, 6G teknolojisinin çatısının belirlenmesine ilişkin yaptığı açıklamasında, mobil haberleşmenin herkesin anlamlı bir şekilde bağlantı kurmasını sağlama çabalarının merkezinde yer aldığına dikkat çekerken, “Üye ülkelerimiz bu çatıyı belirlerken dijital dönüşüm ve sürdürülebilir kalkınmayı destekleyecek şekilde, teknolojinin sunacağı güvenilirlik ve dayanıklılığının uygun fiyatlı bir teknik ilerleme sunmasını göz önünde bulundurdular” dedi. ITU, önceki tüm mobil telekomünikasyon nesillerinde, analog hücresel (1G) dijital hücresel (2G), IMT - 2000 (3G), IMT - Gelişmiş (4G) ve IMT - 2020 (5G) teknolojilerini standartlaştırmıştı.
6G'nin öne çıkan özellikleri
Her yerde iletişim
- Kullanıcılara zengin ve etkileşimli bir video deneyimi sağlamak için sürükleyici iletişim.
Hiper Güvenilik, gecikmesiz iletişim
- Teletıp ve enerji ve güç şebekelerinin yönetimi de dahil olmak üzere akıllı endüstriyel uygulamaların ölçeğinin büyütülmesine olanak tanıyan hiper güvenilir ve düşük gecikmeli iletişim.
Dijital uçurumun kapatılması amacıyla özellikle kırsal, uzak ve seyrek nüfuslu bölgelerde her yerde gelişmiş bağlantı olanağı.
Devasa İletişim
- Akıllı şehirlerde, akıllı ulaşım sistemlerinde ve sağlık, tarım, enerji ve çevre izleme gibi sektörlerde Nesnelerin İnterneti (IoT) cihazlarının ve uygulamalarının genişletilmiş kullanımını içerecek devasa iletişim.
Yapay zeka (AI) ve yapay zeka destekli uygulamaları destekleyen iletişimler. Yardımlı navigasyonu iyileştirmek için entegre çok boyutlu algılama ve nesne ve varlık tespiti, yerelleştirme, görüntüleme ve haritalama dahil olmak üzere yüksek hassasiyetli konumlandırma.